Aden Kolonisi

Colony of Aden
مستعمرة عدن
Aden Kolonisi
1937-1963
Aden Kolonisi
Aden Kolonisi
BaşkentAden
Yaygın dil(ler)Arapça, İngilizce
Tarihçe 
• Kuruluşu
1937
• Kuruluş
1937
• Yıkılış
1963
• Dağılışı
1963
Yüzölçümü
• Toplam
192 km2
Öncüller
Ardıllar
Aden Protektorası
Güney Arabistan Federasyonu

Aden Kolonisi (Arapça: مستعمرة عدن‎ 'Musta‘marat ‘Adan') 1937'den 1963'e kadar bir Britanya Kraliyet kolonisi (Taç kolonisi) idi. Koloninin yeri, şu anki çağdaş Yemen'in güneyine denk gelmektedir. Koloni, Aden Limanı ve yakın çevresinden oluşmaktadır (yaklaşık 192 km²).

1937'den önce Aden Kolonisi Britanya Hindistanı'na bağlı olarak yönetilmiştir (başlangıçta Mumbai Başkanlığına bağlı Aden Yerleşimi olarak, daha sonra ise Chief Commissioner's Province of Aden olarak). 1935 tarihli Hindistan Hükümet Yasası uyarınca bölge Britanya Hindistanı'ndan ayrılmış ve Birleşik Krallık'ın ayrı bir kolonisi olarak kurulmuştur. Lakin bu yasa 1 Nisan 1937'de yürürlüğe girebilmiştir.

Koloni 18 Ocak 1963'te Yeni Güney Arabistan Federasyonu bünyesinde Aden Devleti (Arapça: ولاية عدن‎ Wilāyat ʿAdan, İngilizce: State of Yemen) olarak yeniden kurulmuştur. Federasyon da 30 Kasım 1967'de Güney Yemen Halk Cumhuriyeti'ne dönüşmüş ve bölgede İngiliz yönetiminin sona erdiğini göstermiştir.[1]

Konuyla ilgili yayınlar

  • Colonial Reports. Aden Report: 1953&1954, HM Stationery Office 1956.
  • Paul Dresch. A History of Modern Yemen. Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2000.
  • R.J. Gavin. Aden Under British Rule: 1839–1967. London: C. Hurst & Company, 1975.
  • Gillian King. Imperial Outpost:-Aden: Its Place in British Foreign Policy. Chatham House Essay Series, 1964.
  • H. J. Liebensy. Administration and Legal Development in Arabia. Middle East Journal, 1955.
  • Tom Little. South Arabia: Arena of Conflict. London: Pall Mall Press, 1968.
  • Elizabeth Monroe. Kuwayt and Aden: A Contrast in British Policies. Middle East Journal, 1964.
  • E. H. Rawlings. The Importance of Aden. Contemporary Review, 195, 1959.
  • Jonathan Walker. Aden Insurgency: The Savage War in South Arabia 1962–67, Spellmount 2004,
  • D. C. Watt. Labour Relations and Trade Unionism in Aden: 1952–60. Middle East Journal, 1962.

Kaynakça

  1. ^ "Aden Colony", Wikipedia (İngilizce), 14 Eylül 2020, erişim tarihi: 21 Eylül 2020 
Taslak simgesiYemen ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiTarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
  • g
  • t
  • d
Günümüzde bağlı bölge
Eski bölge
Avrupa
1 1800'de Britanya himayesine giren Malta, 1813'te kraliyet kolonisi statüsüne getirildi, 1964'te ise bağımsızlığını kazandı.
2 1809'da Britanya hâkimiyetine girmeye başlayan İyon Adaları, 1815'te Britanya himayesi altında ayrı bir devlet oldu.
Kuzey Amerika
16. ve 17. yüzyıllar18. yüzyıl19. ve 20. yüzyıllar
  • 1Newfoundland, 1907'de koloni olmaktan çıkarak dominyon statüsüne geldi. 1934'te özerklik kazansa da 1949'da Kanada'ya katılana kadar hukuken dominyon olarak kaldı.
  • 2 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olan Plymouth Kolonisi, 1689'da bu yapının varlığının sonlandırılmasıyla tekrar kuruldu. 1691'de ise Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edildi.
  • 3 Maine, 1658'de Massachusetts Körfezi'nin bir parçası oldu.
  • 4 Barbados, Grenada, Saint Vincent, Tobago ve Trinidad: 1833'te kurulan Rüzgârüstü Adaları kolonisinin bir parçası oldu. Dominika ise 1940'ta dahil edildi.
  • 5 Antigua, Anguilla, Barbuda, Montserrat, Nevis, Saint Kitts ve Virjin Adaları; 1671'de oluşturulan Rüzgâraltı Adaları kolonisi altında birleştirildi.
  • 6 Connecticut, Massachusetts Körfezi, New York ve Rhode Island kolonileri; 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da 1689'da bu yapının varlığının sona ermesiyle birlikte tekrar kendi yönetimlerine sahip oldu.
  • 7 1641'de Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edilen New Hampshire Kolonisi, 1679'da tekrar ayrı bir yönetime kavuştu. 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sona ermesiyle bir kez daha ayrı bir yönetim elde etti.
  • 8 Carolina, 1712'de Güney Carolina ve Kuzey Carolina olmak üzere ikiye ayrıldı.
  • 9 Saybrook 1644'te, New Haven ise 1664'te Connecticut'un bir parçası oldu.
  • 10 Brunswick, Kanada ve Yeni İskoçya; 1867'de birleştirilerek Kanada Dominyonu kuruldu.
  • 11 Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı Adaları, Rüzgârüstü Adaları ile Trinidad ve Tobago, 1958 yılında kurulan Batı Hint Adaları Federasyonu'na katıldı. Jamaika 1961'de, Trinidad ve Tobago ise 1962'de federasyondan ayrılarak bağımsız oldu.
  • 12 New Jersey, 1675'te Batı New Jersey ile Doğu New Jersey olarak ayrıldı. Bu iki yapı, 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sonlanması sonrasında tekrar kendi yönetimlerini elde ettiler. 1702'de ise bir kez daha birleşerek New Jersey tekrar kuruldu.
  • 13 Rüzgâraltı Adaları, 1816'da; Antigua (Antigua, Barbuda ve Montserrat) ile Saint Kitts (Anguilla, Saint Kitts, Nevis ve Virjin Adaları) olmak üzere iki koloniye ayrıldı.
  • 14 Antigua, Dominika (1940'ta Rüzgârüstü Adaları kolonisine dahil oldu) ve Saint Kitts kolonileri, 1871'de tekrar kurulan Rüzgâraltı Adaları kolonisinin bir parçası oldu.
  • 15 Quebec, 1791'de Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ikiye ayrıldı.
  • 16 Aşağı Kanada ile Yukarı Kanada, 1841'de Kanada adı altında birleştirildi.
  • 17 Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte hak iddiası mevcut.
  • 18 1931'de Kanada ve diğer Britanya dominyonları özyönetim kurdular.
Güney Amerika
Afrika
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 7Güney Rodezya 1965 yılında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti (Rodezya olarak) ve 1979'daki Lancaster House Anlaşmasına dek tanınmadı. Zimbabve, 1980'deki bağımsızlık ilanından 2003'teki ayrılışına dek İngiliz Milletler Topluluğu üyesiydi.
Asya
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 1879-1919 Afganistan (protektora)
  • 1882-1963 Kuzey Borneo
  • 1885-1946 Federasyonlaşamamış Malay Devletleri
  • 1888-1984 Brunei Sultanlığı
  • 1891-1971 Maskat ve Umman
  • 1892-1971 Ateşkes Devletleri
  • 1895-1946 Malay Federe Devletleri
  • 1898-1930 Veihai Garnizonu
  • 1878-1960 Kıbrıs
Okyanusya
18. ve 19. yüzyıllar20. yüzyıl
Antarktika ve Güney Atlas Okyanusu
  • 142009'dan bu yana Saint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha bölgesinin bir parçası olan Ascension Adası (1922-) ve Tristan da Cunha (1938-) daha öncesinde Saint Helena bölgesine bağlı birer sömürgeydiler.
  • g
  • t
  • d
Yemen Yemen konuları
Yemen tarihi 
(Zaman çizelgesi)
Antik dönem
İslamî dönem
Modern Dönem
Politika ve yönetim
  • Cumhurbaşkanı
  • Cumhurbaşkanı yardımcısı
  • Başbakan
  • Kabine
  • Bakanlıklar
  • Dış ilişkiler
  • İnsan hakları
    • LGBT
  • Yemen Parlamentosu
    • Şura Konseyi
    • Vekiller Meclisi
  • Seçimler
Yargı teşkilatı
Siyaset
Ordu
Coğrafya
Yerler
Ekonomi
Toplum
  • Suç
    • Fuhuş
    • Kadın cinayeti
    • Yolsuzluk
    • Terörizm
      • İntihar saldırıları
  • Eğitim
  • Diller
    • Arapça
  • Irçılık
    • Yahudiler
Kültür
  • Resmi tatiller
  • Basın
    • Gazete
    • Radyo
  • Sağlık
  • Sanat
  • Müzik
  • Tiyatro
  • Sinema
  • Edebiyat
  • Yemen mimarisi
  • Müzeler
  • Mutfak
  • Spor
    • Futbol
  • Eğitim
  • Üniversiteler
    • Liste
  • Din
Demografi
Semboller
  • Vikiproje
  • Kategori
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin