Antigua ve Barbuda

Antigua and Barbuda
Antigua ve Barbuda
Antigua and Barbuda bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan
Each Endeavouring, All Achieving
Millî marş
"Fair Antigua and Barbuda"

Antigua and Barbuda haritadaki konumu
Başkent
ve en büyük şehir
Saint John's
17°7′K 61°51′B / 17.117°K 61.850°B / 17.117; -61.850
Resmî dil(ler)İngilizce

Yerel dilAntigua Kreolcesi
Etnik gruplar
  • %91 Siyahi
  • %1,4 diğer
DemonimAntigualı, Barbudalı
HükûmetParlamenter sistem
federal anayasal monarşi
• Kral
III. Charles
• Genel Vali
Rodney Williams
• Başbakan
Gaston Browne
Tarihçe 
• Gün
1 Kasım 1981
Yüzölçümü
• Toplam
440 km2 (195.)
• Su (%)
önemsiz
Nüfus
• 2018 tahminî
96.286 (201..)
• Yoğunluk
186/km2
GSYİH (SAGP)2020 tahminî
• Toplam
1,830 milyar $ (173.)
• Kişi başına
18.655 $[1] (69..)
GSYİH (nominal)2020 tahminî
• Toplam
1,389 milyar $ (178.)
• Kişi başına
14.159 $[1] (51.)
İGE (2019)artış 0.778[2]
yüksek · 78.
Para birimiDoğu karayip doları (XCD)
Zaman dilimiUTC-4 (AST)
Trafik akışısol
Telefon kodu+1-268
İnternet alan adı.ag
  1. God Save The Queen is the official national anthem but it is generally used only on regal and vice-regal occasions.
Ülkeyi oluşturan adalar

Antigua ve Barbuda; Karayip Denizi'nin doğusunda, Küçük Antiller ada grubundaki bağımsız bir ada ülkesi.[3] Ülkeye adını veren iki büyük ada ve çeşitli adacıklardan meydana gelir. Başkenti, Antigua adasındaki St. John's'tur. Resmi dili İngilizcedir.

Tarihçe

Yerli halklar MÖ 2400 yıllarında buraya yerleşmişlerdi.[kaynak belirtilmeli] Kristof Kolomb, 1493'teki ikinci seyahatinde Antigua'ya çıkmış ve İspanya'daki Santa Maria de la Antigua kilisesine atfen adaya Antigua adını vermiştir. 1632 yılında İngiliz kolonisi hâline geldi. 1666'daki kısa süreli Fransız işgaline rağmen İngiliz idaresinde kaldı.[3] İlk İngiliz yerleşimciler bölgenin en eski sakinlerinden Karayip yerlilerinin saldırılarına da maruz kaldılar. Adada önceleri tütün yetiştirilirken 17. yüzyılda, daha kârlı olan şeker üretimine geçildi.

1666 yılında Barbuda da İngiliz kolonisi hâline getirildi. Monark, 1685 yılında adayı Codrington ailesine verdi. Ada bir köle yetiştirme merkezi olarak planlanmıştı ancak bu plan gerçekleşemedi; zira buraya yerleştirilen köleler kendi düzenlerini kurarak yaşamaya başladılar.[3]

1834 yılında köleliğin kaldırılması şeker üretimini sıkıntıya soktu. 1843 depremi ve 1847 kasırgası adaların ekonomisinin iyice kötüleşmesine neden oldu. 19. yüzyılın sonunda Barbuda tekrar kraliyete devredildi zamanla tamamen Antigua'ya bağlandı. 1956 yılında Rüzgâraltı Adaları kolonisi dağıldı ve 1958 yılında Antigua Batı Hint Federasyonuna katıldı. Bu federasyon 1962'de dağıldı ve 1967'de Birleşik Krallık hükûmeti, Antigua'ya içişlerinde bağımsızlık veren 1967 Batı Hint Yasası'nı çıkardı. Dışişleri ve savunmadan ise Birleşik Krallık sorumluydu.[3]

1970'lerde başbakan George Walter önderliğinde başlatılan tam bağımsızlık hareketi 1981'de Antigua ve Barbuda'nın bağımsızlık kazanması ile sonuçlandı. Vere Bird bağımsız devletin ilk başbakanı seçildi. Ülke Birleşmiş Milletler, İngiliz Milletler Cemiyeti ve Doğu Karayip Devletleri örgütüne katıldı. 1984 ve 1989 seçimlerini açık ara kazanan Bird ülke yönetiminde sıkı bir kontrol sağladı.[3]

İklim ve coğrafya

280 km² yüz ölçümüne sahip Antigua adasının kıyıları oldukça girintili ve çıkıntılıdır. St. John's limanında deniz derindir. Büyük kısmının rakımı oldukça alçak olan adanın batısında volkanik kayalıklar ve 405 metrelik Boggy Zirvesi bulunur.

Antigua'da dağların ve ormanların bulunmayışı, adayı diğer Rüzgâraltı Adaları'ndan ayırır. Yılda 1000 mm yağış almasına rağmen adada akarsu ve yeteri miktarda doğal su kaynağı bulunmadığı için kuraklık görülür.[3] Ocak ayı ortalaması 25 °C, Ağustos ortalaması 28 °C'dir. Yazın sıcaklık 32 °C'ye kadar çıkar.

Barbuda (eski adı Dulcina) Antigua'nın 40 km kuzeyindedir. 161 km² yüz ölçümüne sahip ada, düz ve ağaçlıklı bir mercan adasıdır. Kuzeydoğudaki Obama Dağı'nın (eski adı Lindsay Tepesi) yüksekliği 44 metredir. Akarsuları olmayan ada Antigua'dan daha az yağış alır. Tek yerleşim bölgesi olan batıdaki Codrington, bir lagün kıyısında yer alır. İklimi Antigua'ya benzer.

Yerleşimsiz Redonda kayalığı Antigua'nın 40 km güneybatısındadır. 1,25 km² yüz ölçümüne sahip ada fosfat açısından zengindir.[3]

Nüfus ve din

Ada halkının çoğunluğu Afrika kökenli siyahîlerden oluşur.[3] Nüfusun büyük kısmı başkent St. John's'da yaşar. Halkın anadili İngilizcedir. Nüfusun 3/4'ü Protestan Hristiyanlardan oluşur. Bunların da 1/3'ü Anglikan'dır. Adada ayrıca Katolik, Metodist ve Moravya kilisesi mensupları da bulunur.[3]

Ekonomi

Ülkede ana geçim kaynağı olan ziraatin yerini günümüzde turizm almıştır.[3] Antigua ve Barbuda ekonomisi hizmet tabanlıdır ve turizm ve devlet hizmetleri, temel istihdam ve gelir kaynaklarını temsil etmektedir. Turizm, doğrudan veya dolaylı olarak GSYİH'nın yarısından fazlasını oluşturmaktadır ve döviz aynı zamanda Antigua ve Barbuda'da ana kazancıdır. Artan turizm gelirleri ve 2013'te devlet eliyle uygulamaya konulan yatırımla vatandaşlık programının etkisiyle yıllık ülkeye giren para yükseliş göstermiş ve gayrimenkul endüstrisini de canlandırmıştır.

Geçmişte Antigua'da bol miktarda üretilen şeker bugün yok denecek kadar az üretilir. Barbuda adasında ise hiçbir zaman şeker üretimi yapılmadı. Ada halkı balıkçılık ve kendine yetecek kadar tarım ile uğraşır. Adadaki geleneksel toprak sahipliği sistemi, turistik yapılaşmanın tehdidi altındadır.[3]

Ülkede başta narenciye, mango ve patlıcan olmak üzere çeşitli meyve ve sebzeler yetiştirilir. Ekonomide üretim küçük bir rol oynar. Ziraat ürünlerinin işlenmesinin yanı sıra çeşitli tekstil ürünleri ve beton blok üretilir. St. John's şehrinde uluslararası bir havaalanı bulunur.

Yönetim

Antigua ve Barbuda anayasal bir monarşidir.[3] Birleşik Krallık monarkı Antigua ve Barbuda'nın itibarî (nominal) hükümdarıdır ve ülkede bir genel vali tarafından temsil edilir. Yürütme yetkisi başbakan liderliğindeki bakanlar kurulundadır.[3] Ülkede ilköğretim ve okul öncesi eğitim zorunludur.

III. Charles, şu anki Antigua ve Barbuda Kralı’dır. Şu anda Genel Vali Sir Rodney Williams tarafından temsil edilmektedir. Başbakan, şu anda Gaston Browne'un (2014–) tavsiyesi üzerine genel vali tarafından bir bakanlar konseyi atar. Başbakan hükûmetin başıdır. Yürütme yetkisi hükûmet tarafından kullanılırken, yasama yetkisi hem hükûmette hem de iki Parlamento Odasında bulunur. İki meclisli parlamento, beş yıl görev yapmak üzere Senato'dan (hükûmet üyeleri ve muhalefet partisi tarafından atanan ve Genel Vali tarafından onaylanan 17 üye) ve Temsilciler Meclisi'nden (görevden ilk seçilen 17 üye) oluşur.

Majestelerinin Sadık Muhalefetinin şu anki Lideri, Birleşik İlerici Parti Parlamento Üyesi (MP), Baldwin Spencer'dir.

Kaynakça

  1. ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  2. ^ "2015 Human Development Report" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2015. 
  3. ^ a b c d e f g h i j k l m "Antigua and Barbuda." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012.
  • g
  • t
  • d
Egemen devletler
Bağımlı ve
diğer bölgeler
Birleşik Devletler
Birleşik Krallık
Danimarka Krallığı
Fransa
Hollanda
  • g
  • t
  • d
Bağımsız devletler
Bağımlı bölgeler
Avustralya
Birleşik Krallık
Yeni Zelanda
  • g
  • t
  • d
Trafik Akışının Sol Olduğu Ülkeler
Avrupa
Amerika
Asya
Afrika
Okyanusya
Bağımlı ülkeler italik yazılmıştır. 1Tamamı Asya'da olmasına rağmen kültürel özellikleri Avrupa'ya benzediğinden Avrupa Birliği'ne üyedir. 2Avrupa Birliği'ne üye. 3Sınırlı tanınmış olan devlet.
  • g
  • t
  • d
Günümüzde bağlı bölge
Eski bölge
Avrupa
1 1800'de Britanya himayesine giren Malta, 1813'te kraliyet kolonisi statüsüne getirildi, 1964'te ise bağımsızlığını kazandı.
2 1809'da Britanya hâkimiyetine girmeye başlayan İyon Adaları, 1815'te Britanya himayesi altında ayrı bir devlet oldu.
Kuzey Amerika
16. ve 17. yüzyıllar18. yüzyıl19. ve 20. yüzyıllar
  • 1Newfoundland, 1907'de koloni olmaktan çıkarak dominyon statüsüne geldi. 1934'te özerklik kazansa da 1949'da Kanada'ya katılana kadar hukuken dominyon olarak kaldı.
  • 2 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olan Plymouth Kolonisi, 1689'da bu yapının varlığının sonlandırılmasıyla tekrar kuruldu. 1691'de ise Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edildi.
  • 3 Maine, 1658'de Massachusetts Körfezi'nin bir parçası oldu.
  • 4 Barbados, Grenada, Saint Vincent, Tobago ve Trinidad: 1833'te kurulan Rüzgârüstü Adaları kolonisinin bir parçası oldu. Dominika ise 1940'ta dahil edildi.
  • 5 Antigua, Anguilla, Barbuda, Montserrat, Nevis, Saint Kitts ve Virjin Adaları; 1671'de oluşturulan Rüzgâraltı Adaları kolonisi altında birleştirildi.
  • 6 Connecticut, Massachusetts Körfezi, New York ve Rhode Island kolonileri; 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da 1689'da bu yapının varlığının sona ermesiyle birlikte tekrar kendi yönetimlerine sahip oldu.
  • 7 1641'de Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edilen New Hampshire Kolonisi, 1679'da tekrar ayrı bir yönetime kavuştu. 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sona ermesiyle bir kez daha ayrı bir yönetim elde etti.
  • 8 Carolina, 1712'de Güney Carolina ve Kuzey Carolina olmak üzere ikiye ayrıldı.
  • 9 Saybrook 1644'te, New Haven ise 1664'te Connecticut'un bir parçası oldu.
  • 10 Brunswick, Kanada ve Yeni İskoçya; 1867'de birleştirilerek Kanada Dominyonu kuruldu.
  • 11 Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı Adaları, Rüzgârüstü Adaları ile Trinidad ve Tobago, 1958 yılında kurulan Batı Hint Adaları Federasyonu'na katıldı. Jamaika 1961'de, Trinidad ve Tobago ise 1962'de federasyondan ayrılarak bağımsız oldu.
  • 12 New Jersey, 1675'te Batı New Jersey ile Doğu New Jersey olarak ayrıldı. Bu iki yapı, 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sonlanması sonrasında tekrar kendi yönetimlerini elde ettiler. 1702'de ise bir kez daha birleşerek New Jersey tekrar kuruldu.
  • 13 Rüzgâraltı Adaları, 1816'da; Antigua (Antigua, Barbuda ve Montserrat) ile Saint Kitts (Anguilla, Saint Kitts, Nevis ve Virjin Adaları) olmak üzere iki koloniye ayrıldı.
  • 14 Antigua, Dominika (1940'ta Rüzgârüstü Adaları kolonisine dahil oldu) ve Saint Kitts kolonileri, 1871'de tekrar kurulan Rüzgâraltı Adaları kolonisinin bir parçası oldu.
  • 15 Quebec, 1791'de Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ikiye ayrıldı.
  • 16 Aşağı Kanada ile Yukarı Kanada, 1841'de Kanada adı altında birleştirildi.
  • 17 Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte hak iddiası mevcut.
  • 18 1931'de Kanada ve diğer Britanya dominyonları özyönetim kurdular.
Güney Amerika
Afrika
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 7Güney Rodezya 1965 yılında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti (Rodezya olarak) ve 1979'daki Lancaster House Anlaşmasına dek tanınmadı. Zimbabve, 1980'deki bağımsızlık ilanından 2003'teki ayrılışına dek İngiliz Milletler Topluluğu üyesiydi.
Asya
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 1879-1919 Afganistan (protektora)
  • 1882-1963 Kuzey Borneo
  • 1885-1946 Federasyonlaşamamış Malay Devletleri
  • 1888-1984 Brunei Sultanlığı
  • 1891-1971 Maskat ve Umman
  • 1892-1971 Ateşkes Devletleri
  • 1895-1946 Malay Federe Devletleri
  • 1898-1930 Veihai Garnizonu
  • 1878-1960 Kıbrıs
Okyanusya
18. ve 19. yüzyıllar20. yüzyıl
Antarktika ve Güney Atlas Okyanusu
  • 142009'dan bu yana Saint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha bölgesinin bir parçası olan Ascension Adası (1922-) ve Tristan da Cunha (1938-) daha öncesinde Saint Helena bölgesine bağlı birer sömürgeydiler.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin