Kızıldeniz

22°K 38°D / 22°K 38°D / 22; 38Genel bilgilerAktığı yerHint OkyanusuTürDenizAkarsu (giden)Babülmendep BoğazıUzunluk2.250 km (1.400 mi)Genişlik355 km (221 mi)Ortalama derinlik490 m (1.610 ft)En derin noktası3.040 m (9.970 ft)Yüzölçümü438.000 km2 (169.000 sq mi)Su hacmi233.000 km3 (56.000 cu mi)Wikimedia CommonsHarita

Kızıldeniz (Arapça (1): ‏البحر الأحمر‎ El-Bahr el-ahmar; Arapça (2): ‏الخليج العربي‎ El-Halic el-Arabi; İbranice: ‏'ים סוף ‎Yam Suf; Tigrinya ቀይሕ ባሕሪ QeyH baHri), Afrika ile Asya (Arap Yarımadası) arasında yer alan, Hint Okyanusu'na bağlı bir denizdir. Kızıldeniz adı, Yunanca Ερυθρά Θάλασσα ("Erythra thalassa") ve Latince "Mare Rubrum" un çevirisinden almıştır. Kızıldeniz, yerel halk tarafından şap denilen mercan kayalıklarından dolayı "Şap Denizi" olarak da bilinmektedir. Uzunluğu yaklaşık 2000 km olup, bazı kaynaklarda 1900 km ya da 2350 km diye geçmektedir. Kuzeyde Mısır'daki Süveyş Kanalı ile doğal olmayan yoldan Akdeniz'e bağlanmıştır; güneyde ise Arap Yarımadası ucunda Babü'l Mendep (Bab el Mendeb) boğazı ile Hint Okyanusu'na bağlanır. Kızıldeniz kuzeyde Sina Yarımadası ile ikiye ayrılır; kuzeydoğuya doğru Akabe Körfezi, kuzeybatıda ise Süveyş Körfezi vardır.

Bir görüşe göre, Kızıldeniz'in adının, mevsimlik olarak çoğalma patlaması yaşayan Trichodesmium erythraeum adlı alg türlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ayrıca çevresindeki kıyılarda yer alan mineral bakımından zengin kızıl renkli dağlardan doğmuş olabileceği tahmin edilmektedir. Denizaltı yaşamına ve üremeye elverişli sıcaklıkta olduğundan çok sayıda deniz canlısı barındırmaktadır. Bunun sebebi ise zemindeki büyük sırtta oluşan yarık bölümün yeraltından gelen magma ile dolmasıdır. Bu lavlar çok fazla 1. üretici konumunda bulunan bitkisel planktonlar için besin kaynağı oluşturmaktadır. Tuzluluk oranı ‰ (binde) 44 ile oldukça yüksektir.

İnanç ve efsane

Tevrat'ın 2. kitabı olan Çıkış'a göre Musa, İsrailoğulları ile birlikte Mısır'dan kaçarken Kızıldeniz'e asası ile vurmuş, deniz ikiye yarılmış, İsrailoğulları karşıya geçtikten sonra grubu takip eden Firavun ve askerleri üzerlerine kapanan denizin altında kalarak boğulmuşlardır. Anlatı Kur'an'da da benzer şekilde tekrarlanmaktadır.

Bir başka görüşe göre ise, bu denizin adı Tevrat'ta Yam Suf ("Sazlıklar Denizi") olarak geçer ve bu İngilizcede "Sea of Reeds" veya "Reed Sea" olarak okunur.[1] Zamanla bu deyişin bozulup "Red Sea" (yani Kırmızı/Kızıl Deniz) olarak kullanılmaya başlandığı da kabul edilen görüşler arasında bulunur.[2]

Sınırı olan ülkeler

Sınırı olan ülkeler şunlardır:

Kasabalar ve şehirler

Kızıldeniz sahilindeki kasaba ve şehirler:

  • Yemen Al Hudaydah (الحديدة)
  • Mısır Al-Qusair (القصير)
  • Ürdün Aqaba (العقبة)
  • Eritre Assab (ዓሳብ)
  • Mısır Dahab (دهب)
  • İsrail Eilat (אילת)
  • Mısır El Gouna (الجونة)
  • Mısır Süveyş (السويس)
  • Mısır Hala'ib (حلايب)
  • Eritre Hirgigo (ሕርጊጎ)
  • Mısır Hurgada (الغردقة)
  • Suudi Arabistan Cidde (جدة)
  • Mısır Marsa Alem (مرسى علم)
  • Eritre Massava (ምጽዋ)
  • Mısır Nuweiba (نويبع)
  • Mısır Port Safaga (ميناء سفاجا)
  • Sudan Port Sudan (بورت سودان)
  • Suudi Arabistan Rabigh (رابغ)
  • Mısır Şarm El-Şeyh (شرم الشيخ)
  • Mısır Soma Bay (سوما باي)
  • Sudan Suakin (سواكن)
  • Mısır Taba (طابا)
  • Suudi Arabistan Yanbu (ينبع)

Galeri

  • Kızıldeniz üzerinden kıvrılarak geçen bir kum fırtınasını gösteren uydu görüntüsü.
    Kızıldeniz üzerinden kıvrılarak geçen bir kum fırtınasını gösteren uydu görüntüsü.
  • Şarm El-Şeyh'teki Sheraton Sharm otelinden Tiran adası ve Kızıl Deniz'in görünümü.
    Şarm El-Şeyh'teki Sheraton Sharm otelinden Tiran adası ve Kızıl Deniz'in görünümü.
  • Kızıldeniz'in Mısır'dan görünüşü
    Kızıldeniz'in Mısır'dan görünüşü

Kızıldeniz haritası için dış bağlantılar

  • United Nations Environment Programme (BM Çevre Programı)18 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • MSN Encarta-World Atlas

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021. 
  2. ^ Harbottle, Rod (2005). Kutsal Kitap Yerler Sözlüğü. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020. 

Dış bağlantılar

  • g
  • t
  • d
Arktik Okyanusu
Atlas Okyanusu
Hint Okyanusu
Büyük Okyanus
Güney Okyanusu
İç denizler
ve büyük göller
Kategori Kategori
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin