Kuzey Rodezya

Northern Rhodesia
Kuzey Rodezya
1924-1964
Federasyon:1953-1963
bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Kuzey Rodezya'nın Afrika kıtasında konumu (günümüzde Zambiya)
Kuzey Rodezya'nın Afrika kıtasında konumu
(günümüzde Zambiya)
BaşkentLivingstone(1935'e kadar)
Lusaka(1935'ten itibaren)
Yaygın dil(ler)İngilizce
HükûmetHimaye bölgesi
Tarihçe 
• Kuruluşu
1924
• Şirket tarafından yönetimi
1911
• Britanya himaye bölgesi
1 Nisan 1924
1953-1963
• Bağımsızlık
24 Ekim 1964
• Dağılışı
1964
Federasyon:1953-1963
Öncüller
Ardıllar
Britanya Güney Afrika Şirketi
Zambiya

Kuzey Rodezya, Afrika kıtasının güney kesiminde Büyük Britanya protektorası olarak 1924 ile 1964 yılları arasında Birleşik Krallık denetimindeki koloni bölgesi.

Bölgeye de adını veren Cecil Rhodes'in şirketi olan Britanya Güney Afrika Şirketi tarafından yerel kabile liderleri ile anlaşarak kullanım hakkını alarak işletilen ve Kuzeybatı Rodezya ile Kuzeydoğu Rodezya olarak adlandırılan bölgeler 1911 yılında Kuzey Rodezya ismi ile birleştirilmiştir.[1][2]

1924 yılında Birleşik Krallık bölge üzerindeki hakimiyeti bizzat eline alarak bölgeyi himaye bölgesi olarak ilan etmiştir.

1953 yılında komşu bölgeler Nyasaland ve Güney Rodezya ile birlikte birleştirilerek Rodezya ve Nyasaland Federasyonu oluşturulmuştur. 1963 yılına kadar bu yapının içerisinde yer alan Kuzey Rodezya aynı yıl özerklik elde etmiş ve bir yıl sonra bağımsızlığını kazanmıştır.

Federasyon içerisinde yaşayan ve çoğunlukta olan siyahilerin beyaz azınlığa karşı başlattığı mücadele neticesinde Britanya Nyasaland'ın haricinde Kuzey Rodezya'nın da bağımsızlığını kabul etmiştir.

24 Ekim 1964 tarihinde ülke Kenneth Kaunda yönetiminde Birleşik Krallık'tan Zambiya adı ile bağımsızlığını elde etmiş ve Kuzey Rodezya'nın varlığına son verilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ North-Eastern Rhodesia Order in Council, 1900, S.R.O 1900 No. 89
  2. ^ Commonwealth and Colonial Law by Kenneth Roberts-Wray, Londra, Stevens, 1966. Sayfa 753

Dış bağlantılar

  • Kuzey Rodezya tarihi17 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Kuzey Rodezya hakkında bilgiler7 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • www.greatnorthroad.org 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • g
  • t
  • d
Günümüzde bağlı bölge
Eski bölge
Avrupa
1 1800'de Britanya himayesine giren Malta, 1813'te kraliyet kolonisi statüsüne getirildi, 1964'te ise bağımsızlığını kazandı.
2 1809'da Britanya hâkimiyetine girmeye başlayan İyon Adaları, 1815'te Britanya himayesi altında ayrı bir devlet oldu.
Kuzey Amerika
16. ve 17. yüzyıllar18. yüzyıl19. ve 20. yüzyıllar
  • 1Newfoundland, 1907'de koloni olmaktan çıkarak dominyon statüsüne geldi. 1934'te özerklik kazansa da 1949'da Kanada'ya katılana kadar hukuken dominyon olarak kaldı.
  • 2 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olan Plymouth Kolonisi, 1689'da bu yapının varlığının sonlandırılmasıyla tekrar kuruldu. 1691'de ise Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edildi.
  • 3 Maine, 1658'de Massachusetts Körfezi'nin bir parçası oldu.
  • 4 Barbados, Grenada, Saint Vincent, Tobago ve Trinidad: 1833'te kurulan Rüzgârüstü Adaları kolonisinin bir parçası oldu. Dominika ise 1940'ta dahil edildi.
  • 5 Antigua, Anguilla, Barbuda, Montserrat, Nevis, Saint Kitts ve Virjin Adaları; 1671'de oluşturulan Rüzgâraltı Adaları kolonisi altında birleştirildi.
  • 6 Connecticut, Massachusetts Körfezi, New York ve Rhode Island kolonileri; 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da 1689'da bu yapının varlığının sona ermesiyle birlikte tekrar kendi yönetimlerine sahip oldu.
  • 7 1641'de Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edilen New Hampshire Kolonisi, 1679'da tekrar ayrı bir yönetime kavuştu. 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sona ermesiyle bir kez daha ayrı bir yönetim elde etti.
  • 8 Carolina, 1712'de Güney Carolina ve Kuzey Carolina olmak üzere ikiye ayrıldı.
  • 9 Saybrook 1644'te, New Haven ise 1664'te Connecticut'un bir parçası oldu.
  • 10 Brunswick, Kanada ve Yeni İskoçya; 1867'de birleştirilerek Kanada Dominyonu kuruldu.
  • 11 Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı Adaları, Rüzgârüstü Adaları ile Trinidad ve Tobago, 1958 yılında kurulan Batı Hint Adaları Federasyonu'na katıldı. Jamaika 1961'de, Trinidad ve Tobago ise 1962'de federasyondan ayrılarak bağımsız oldu.
  • 12 New Jersey, 1675'te Batı New Jersey ile Doğu New Jersey olarak ayrıldı. Bu iki yapı, 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sonlanması sonrasında tekrar kendi yönetimlerini elde ettiler. 1702'de ise bir kez daha birleşerek New Jersey tekrar kuruldu.
  • 13 Rüzgâraltı Adaları, 1816'da; Antigua (Antigua, Barbuda ve Montserrat) ile Saint Kitts (Anguilla, Saint Kitts, Nevis ve Virjin Adaları) olmak üzere iki koloniye ayrıldı.
  • 14 Antigua, Dominika (1940'ta Rüzgârüstü Adaları kolonisine dahil oldu) ve Saint Kitts kolonileri, 1871'de tekrar kurulan Rüzgâraltı Adaları kolonisinin bir parçası oldu.
  • 15 Quebec, 1791'de Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ikiye ayrıldı.
  • 16 Aşağı Kanada ile Yukarı Kanada, 1841'de Kanada adı altında birleştirildi.
  • 17 Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte hak iddiası mevcut.
  • 18 1931'de Kanada ve diğer Britanya dominyonları özyönetim kurdular.
Güney Amerika
Afrika
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 7Güney Rodezya 1965 yılında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti (Rodezya olarak) ve 1979'daki Lancaster House Anlaşmasına dek tanınmadı. Zimbabve, 1980'deki bağımsızlık ilanından 2003'teki ayrılışına dek İngiliz Milletler Topluluğu üyesiydi.
Asya
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 1879-1919 Afganistan (protektora)
  • 1882-1963 Kuzey Borneo
  • 1885-1946 Federasyonlaşamamış Malay Devletleri
  • 1888-1984 Brunei Sultanlığı
  • 1891-1971 Maskat ve Umman
  • 1892-1971 Ateşkes Devletleri
  • 1895-1946 Malay Federe Devletleri
  • 1898-1930 Veihai Garnizonu
  • 1878-1960 Kıbrıs
Okyanusya
18. ve 19. yüzyıllar20. yüzyıl
Antarktika ve Güney Atlas Okyanusu
  • 142009'dan bu yana Saint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha bölgesinin bir parçası olan Ascension Adası (1922-) ve Tristan da Cunha (1938-) daha öncesinde Saint Helena bölgesine bağlı birer sömürgeydiler.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin