Mavera-i Ürdün Emirliği

Emirate of Transjordan
إمارة شرق الأردن
Mavera-i Ürdün Emirliği
1921-1946
BaşkentAmman
Yaygın dil(ler)Arapça
HükûmetMonarşi
Tarihçe 
• Kuruluşu
1921
• Emirliğin kuruluşu
11 Temmuz 1921
• Krallık oluşu
22 Mart 1946
• Dağılışı
1946
Öncüller		 Ardıllar
Birleşik Krallık Filistin Mandası
Ürdün Haşimi Krallığı

Mavera-i Ürdün, Transürdün veya Şark'ül Ürdün Emirliği (Arapça: إمارة شرق الأردن), Birleşik Krallık Filistin Mandası'nı oluşturan iki devletten biri ve eski bir Osmanlı toprağıdır. Varlığı boyunca es-Seyyid Abdullah bin el-Hüseyin tarafından yönetilmiştir.[1] Ülkenin sınırları Ürdün Krallığı'nın 1942–1965 yılları arası olan sınırları ile aynı olup bugünkü Ürdün sınırlarından biraz farklıdır. Bağımsızlığına kadar Milletler Cemiyeti ve Birleşik Krallık'ın koruması altında kalmıştır.[2]

Devlet için Ürdün Nehri'nin doğusu anlamına gelen Şark'ül Ürdün adı da kullanılmıştır. Transürdün ile aynı anlamadaki Mavera-i Ürdün adı Ürdün Nehri'nin ötesi anlamına gelmektedir ve tarihte daha önce hiç kullanılmamıştır.[3] Devletin bulunduğu topraklar devlet kurulmadan önce Birleşik Krallık Vekili Alec Kirkbride tarafından yönetilmiştir.[4]

Kaynakça

  • Avi Shlaim (2007). "Lion of Jordan". Allen Lane. 
  1. ^ Bernard Wasserstein (2004). "Israel and Palestine: Why They Fight and Can They Stop?". Profile Books. ss. s. 105-106. ISBN 1861975341. 
  2. ^ Shlaim. a.g.e. ss. s. 17. 
  3. ^ Yitschak Ben Gad (1991). "Politics, lies, and videotape". Spi Books. ss. s. 114. ISBN 1561710156. 
  4. ^ Shlaim. a.g.e. ss. s. 11. 

Dış bağlantılar

  • Jordan — History: The making of Transjordan19 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • U.S. Library of Congress country study13 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
  • g
  • t
  • d
Günümüzde bağlı bölge
Eski bölge
Avrupa
1 1800'de Britanya himayesine giren Malta, 1813'te kraliyet kolonisi statüsüne getirildi, 1964'te ise bağımsızlığını kazandı.
2 1809'da Britanya hâkimiyetine girmeye başlayan İyon Adaları, 1815'te Britanya himayesi altında ayrı bir devlet oldu.
Kuzey Amerika
16. ve 17. yüzyıllar18. yüzyıl19. ve 20. yüzyıllar
  • 1Newfoundland, 1907'de koloni olmaktan çıkarak dominyon statüsüne geldi. 1934'te özerklik kazansa da 1949'da Kanada'ya katılana kadar hukuken dominyon olarak kaldı.
  • 2 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olan Plymouth Kolonisi, 1689'da bu yapının varlığının sonlandırılmasıyla tekrar kuruldu. 1691'de ise Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edildi.
  • 3 Maine, 1658'de Massachusetts Körfezi'nin bir parçası oldu.
  • 4 Barbados, Grenada, Saint Vincent, Tobago ve Trinidad: 1833'te kurulan Rüzgârüstü Adaları kolonisinin bir parçası oldu. Dominika ise 1940'ta dahil edildi.
  • 5 Antigua, Anguilla, Barbuda, Montserrat, Nevis, Saint Kitts ve Virjin Adaları; 1671'de oluşturulan Rüzgâraltı Adaları kolonisi altında birleştirildi.
  • 6 Connecticut, Massachusetts Körfezi, New York ve Rhode Island kolonileri; 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da 1689'da bu yapının varlığının sona ermesiyle birlikte tekrar kendi yönetimlerine sahip oldu.
  • 7 1641'de Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edilen New Hampshire Kolonisi, 1679'da tekrar ayrı bir yönetime kavuştu. 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sona ermesiyle bir kez daha ayrı bir yönetim elde etti.
  • 8 Carolina, 1712'de Güney Carolina ve Kuzey Carolina olmak üzere ikiye ayrıldı.
  • 9 Saybrook 1644'te, New Haven ise 1664'te Connecticut'un bir parçası oldu.
  • 10 Brunswick, Kanada ve Yeni İskoçya; 1867'de birleştirilerek Kanada Dominyonu kuruldu.
  • 11 Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı Adaları, Rüzgârüstü Adaları ile Trinidad ve Tobago, 1958 yılında kurulan Batı Hint Adaları Federasyonu'na katıldı. Jamaika 1961'de, Trinidad ve Tobago ise 1962'de federasyondan ayrılarak bağımsız oldu.
  • 12 New Jersey, 1675'te Batı New Jersey ile Doğu New Jersey olarak ayrıldı. Bu iki yapı, 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sonlanması sonrasında tekrar kendi yönetimlerini elde ettiler. 1702'de ise bir kez daha birleşerek New Jersey tekrar kuruldu.
  • 13 Rüzgâraltı Adaları, 1816'da; Antigua (Antigua, Barbuda ve Montserrat) ile Saint Kitts (Anguilla, Saint Kitts, Nevis ve Virjin Adaları) olmak üzere iki koloniye ayrıldı.
  • 14 Antigua, Dominika (1940'ta Rüzgârüstü Adaları kolonisine dahil oldu) ve Saint Kitts kolonileri, 1871'de tekrar kurulan Rüzgâraltı Adaları kolonisinin bir parçası oldu.
  • 15 Quebec, 1791'de Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ikiye ayrıldı.
  • 16 Aşağı Kanada ile Yukarı Kanada, 1841'de Kanada adı altında birleştirildi.
  • 17 Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte hak iddiası mevcut.
  • 18 1931'de Kanada ve diğer Britanya dominyonları özyönetim kurdular.
Güney Amerika
Afrika
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 7Güney Rodezya 1965 yılında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti (Rodezya olarak) ve 1979'daki Lancaster House Anlaşmasına dek tanınmadı. Zimbabve, 1980'deki bağımsızlık ilanından 2003'teki ayrılışına dek İngiliz Milletler Topluluğu üyesiydi.
Asya
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 1879-1919 Afganistan (protektora)
  • 1882-1963 Kuzey Borneo
  • 1885-1946 Federasyonlaşamamış Malay Devletleri
  • 1888-1984 Brunei Sultanlığı
  • 1891-1971 Maskat ve Umman
  • 1892-1971 Ateşkes Devletleri
  • 1895-1946 Malay Federe Devletleri
  • 1898-1930 Veihai Garnizonu
  • 1878-1960 Kıbrıs
Okyanusya
18. ve 19. yüzyıllar20. yüzyıl
Antarktika ve Güney Atlas Okyanusu
  • 142009'dan bu yana Saint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha bölgesinin bir parçası olan Ascension Adası (1922-) ve Tristan da Cunha (1938-) daha öncesinde Saint Helena bölgesine bağlı birer sömürgeydiler.