Martinik

Martinik
Matinik / Matnik
ÜlkeFransa Fransa
PrefektörlükFort-de-France
İdare
 • Guadeloupe Bölgesel Konseyi BaşkanıAlfred Marie-Jeanne
Yüzölçümü
 • Toplam1,128 km²
En yüksek nokta1,397 m (4,583 ft)
Nüfus
 (2021)[1]
 • Toplam375,053
Zaman dilimiUTC-04.00
ISO 3166 koduMQ FR-MQ
Resmî site
martinique.pref.gouv.fr
collectivitedemartinique.mq

Martinique ([maʀtiˈnik]) (Martinique-Kreolce: Matinik ya da Matnik), Karayiplerde bulunan Fransa'nın denizaşırı illerinden biri. Yüzölçümü 1.950 km² kadar olan bölgenin başkenti Fort-de-France'dır. Adadaki bir diğer önemli kent ise St. Pierre'dir.[2]

Martinik, Fransa'nın bir ili olmasından dolayı para birimi Euro'dur. Yöredeki resmî dil Fransızcadır. Nüfusu 402.000 kadar olan Martinik'te ortalama yaşam süresi 78.56 yıldır. Okur-yazarlık oranı %93, kişi başına düşen millî gelir 19.050€'dur.[3][4]

Coğrafya

Adadaki tropik ormanlar

Karayipler'de yer alan Martinik, Karayip Denizi'nde bir adadır. Ada, Trinidad ve Tobago'nun kuzeyinde yer alır. Sahil şerit uzunluğu 350 km olan Martinik'te tropik bir iklim hakimdir. Yörede dağlık kıyı şeridi ve volkanik kayaçlar yer alır. Adanın en yüksek noktası Montagne Pelee (1,397 m)'dir. Ada topraklarının 5'te 1'i tarıma uygundur. Adanın Karayipler'de yer alması, onu kasırgalara ve sel felaketlerine karşı korumasız bırakmaktadır.

Yönetim

Adanın fethini betimleyen bir resim

Ada, Fransa'nın illerinden biridir ve Departement de la Martinique resmî adıyla geçmektedir. Ada yönetimi, başkent Fort de France'dadır. 14 Temmuz'da Bastille Günü kutlanmaktadır. Ada anayasası, Fransız anayasasıyla aynıdır ve 28 Eylül 1958'de ilan edilmiştir. Üye olduğu uluslararası kuruluşlar aşağıdaki gibidir:

  • FZ
  • WCL (Dünya Emek Konfederasyonu)
  • WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu)

Demografi

Martinik adası haritası

Ada nüfusu yaklaşık olarak 450.000'dir. Nüfus her yıl %0.72 oranında artmaktadır. Martinik'te yaşam süresi ortalama 79.18 yıl iken, bu oran erkeklerde 79.5 yıl, kadınlarda 78.85 yıldır. Her kadına 1,79 çocuk düşmektedir ve çocuk ölüm oranı %0,07'dir. Yerli halkın %90'ı Afrika yerlileri ile beyazların karışımıdır. Bunun dışındakiler ise beyaz, Amerika Yerlisi gibi diğer halklardır. Yöredeki insanların %95'i Roma Katoliği, diğerleri ise Hindu veya Pagan Afrikalılardır.

Nüfus geçmişi

Adanın nüfus tarihi
1700
tahmini
1738
tahmini
1848
tahmini
1869
tahmini
1873
tahmini
1878
tahmini
1883
tahmini
1888
tahmini
1893
tahmini
24.000 74.000 120.400 152.925 157.805 162.861 167.119 175.863 189.599
1900
tahmini
1954
sayımı
1961
sayımı
1967
sayımı
1974
sayımı
1982
sayımı
1990
sayımı
1999
sayımı
2007
tahmini
203.781 239.130 292.062 320.030 324.832 328.566 359.572 381.427 401.000

Ekonomi

Adadaki Les Salines sahilleri

Martinik ekonomisi şeker kamışı, muz, turizm ve hafif endüstriye dayanır. Gayri safi millî hasılanın %6'sını tarım ve %11'ini küçük endüstriyel sektör karşılar. Şeker kamışının çoğunun rom üretimi için kullanılmasıyla, şeker üretimi azalmıştır. Çoğu Fransa'ya giden muz ihracatı büyümektedir. Et, sebze ve hububat gereksinimlerinin büyük kısmı ithal edilmelidir, ki bu Fransa'dan geniş yıllık yardım transferleri talep eden kronik ticaret açığına sebep olur. Yabancı döviz kaynağı olarak turizm, tarımsal ihraç ürünlerinden daha önemli bir hale gelmiştir. İş gücünün büyük kısmını servis sektörü ve hükûmet karşılar.

İşsizlik oranı %27,2 kadardır. Sanayinin ana dalları inşaat, rom, çimento, petrol arıtımı, şeker, turizm şeklindedir. Başlıca tarım ürünleri ananas, avokado, muz, çiçek, sebze ve şeker kamışıdır. Martinik dışarıya yılda 404.2 milyon $ ürün satmaktadır. Aynı doğrultuda 2.307 milyar $'lık dış alım yapmaktadır. Dış borç tutarı 180 milyon $ olup para birimi Euro'dur.

İletişim

Martinik'te 2001 yılına göre 172 bin telefon hattı kullanılmaktadır. Martinik'in internet kodu .mq, telefon kodu 596'dır. Adada 2 internet sağlayıcısı mevcuttur. Aynı doğrultuda 107 bin internet kullanıcısı mevcuttur. Adada, AM, FM ve kısa dalga radyo yayınlarının yanı sıra 11 televizyon kanalı mevcuttur.

Ulaşım

Herhangi bir demiryolu ağına sahip olmayan Martinik'te 2,105 km uzunluğunda karayolu ağı bulunmaktadır. Fort-de-France ve La Trinite adında iki limanın yanı sıra iki de havalimanı bulunmaktadır.

Dış bağlantılar

  • Martinique - turistler için bir rehber[ölü/kırık bağlantı]

Kaynakça

  1. ^ INSEE. "Recensement de la population en Martinique – 385 551 habitants au 1er janvier 2013" (Fransızca). 3 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. 
  2. ^ "Martinique | Island". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2020. 
  3. ^ Dehoorne, Olivier; Cao, Huhua (30 Haziran 2005). "Mobility and tourist locations. The case of Martinique Island, a French territory in the Caribbean". Belgeo. Revue belge de géographie (İngilizce) (1-2): 121-134. doi:10.4000/belgeo.12628. ISSN 1377-2368. 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2020. 
  4. ^ "Martinique - France in the Carribean - YouTube". www.youtube.com. 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2020. 
  • g
  • t
  • d
Egemen devletler
Bağımlı ve
diğer bölgeler
Birleşik Devletler
Birleşik Krallık
Danimarka Krallığı
Fransa
Hollanda
  • g
  • t
  • d
Uluslararası Frankofoni Örgütü'ne üye ve gözlemci ülkeler
Üyeler
Gözlemciler
1 Ortak üye.
  • g
  • t
  • d
Alsace-Champagne-Ardenne-Lorraine
08. Ardennes 10. Aube 51. Marne 52. Haute-Marne 54. Meurthe-et-Moselle 55. Meuse • 57. Moselle 67. Bas-Rhin 68. Haut-Rhin 88. Vosges
Aquitaine-Limousin-Poitou-Charentes
16. Charente 17. Charente-Maritime 19. Corrèze 23. Creuse 24. Dordogne 33. Gironde 40. Landes 47. Lot-et-Garonne 64. Pyrénées-Atlantiques 79. Deux-Sèvres 86. Vienne 87. Haute-Vienne
Auvergne-Rhône-Alpes
63. Puy-de-Dôme 03. Allier 15. Cantal 43. Haute-Loire
Bretonya
Bourgogne-Franche-Comté
21. Côte-d'Or 25. Doubs 39. Jura 58. Nièvre 70. Haute-Saône 71. Saône-et-Loire 90. Territoire de Belfort 89. Yonne
Centre-Val de Loire
45. Loiret 18. Cher 28. Eure-et-Loir 36. Indre 37. Indre-et-Loire 41. Loir-et-Cher
Île-de-France
75. Paris 77. Seine-et-Marne 78. Yvelines 91. Essonne 92. Hauts-de-Seine 93. Seine-Saint-Denis 94. Val-de-Marne 95. Val-d'Oise
Korsika
Languedoc-Roussillon-Midi-Pyrénées
09. Ariège 11. Aude 12. Aveyron 30. Gard 31. Haute-Garonne 32. Gers 34. Hérault 46. Lot 48. Lozère 65.Hautes-Pyrénées 66. Pyrénées-Orientales 81. Tarn 82. Tarn-et-Garonne
Nord-Pas-de-Calais-Picardie
01. Ain 02. Aisne 07. Ardèche 26. Drôme 38. Isère 42. Loire 59. Nord 60. Oise 62. Pas-de-Calais 69. Rhône 73. Savoie 74. Haute-Savoie 80. Somme
Normandiya
14. Calvados 27. Eure 50. Manche 61 Orne 76. Seine-Maritime
Pays de la Loire
44. Loire-Atlantique 49. Maine-et-Loire 53. Mayenne 72. Sarthe 85. Vendée
Provence-Alpes-Côte d'Azur
971. Guadeloupe 972. Martinik • 973. Fransız Guyanası 974. Réunion
Fransa Fransa Portalı - Tırnak içindeki numara INSEE numarasıdır.
  • g
  • t
  • d
Günümüzde bağlı bölge
Eski bölge
Avrupa
1 1800'de Britanya himayesine giren Malta, 1813'te kraliyet kolonisi statüsüne getirildi, 1964'te ise bağımsızlığını kazandı.
2 1809'da Britanya hâkimiyetine girmeye başlayan İyon Adaları, 1815'te Britanya himayesi altında ayrı bir devlet oldu.
Kuzey Amerika
16. ve 17. yüzyıllar18. yüzyıl19. ve 20. yüzyıllar
  • 1Newfoundland, 1907'de koloni olmaktan çıkarak dominyon statüsüne geldi. 1934'te özerklik kazansa da 1949'da Kanada'ya katılana kadar hukuken dominyon olarak kaldı.
  • 2 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olan Plymouth Kolonisi, 1689'da bu yapının varlığının sonlandırılmasıyla tekrar kuruldu. 1691'de ise Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edildi.
  • 3 Maine, 1658'de Massachusetts Körfezi'nin bir parçası oldu.
  • 4 Barbados, Grenada, Saint Vincent, Tobago ve Trinidad: 1833'te kurulan Rüzgârüstü Adaları kolonisinin bir parçası oldu. Dominika ise 1940'ta dahil edildi.
  • 5 Antigua, Anguilla, Barbuda, Montserrat, Nevis, Saint Kitts ve Virjin Adaları; 1671'de oluşturulan Rüzgâraltı Adaları kolonisi altında birleştirildi.
  • 6 Connecticut, Massachusetts Körfezi, New York ve Rhode Island kolonileri; 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da 1689'da bu yapının varlığının sona ermesiyle birlikte tekrar kendi yönetimlerine sahip oldu.
  • 7 1641'de Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edilen New Hampshire Kolonisi, 1679'da tekrar ayrı bir yönetime kavuştu. 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sona ermesiyle bir kez daha ayrı bir yönetim elde etti.
  • 8 Carolina, 1712'de Güney Carolina ve Kuzey Carolina olmak üzere ikiye ayrıldı.
  • 9 Saybrook 1644'te, New Haven ise 1664'te Connecticut'un bir parçası oldu.
  • 10 Brunswick, Kanada ve Yeni İskoçya; 1867'de birleştirilerek Kanada Dominyonu kuruldu.
  • 11 Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı Adaları, Rüzgârüstü Adaları ile Trinidad ve Tobago, 1958 yılında kurulan Batı Hint Adaları Federasyonu'na katıldı. Jamaika 1961'de, Trinidad ve Tobago ise 1962'de federasyondan ayrılarak bağımsız oldu.
  • 12 New Jersey, 1675'te Batı New Jersey ile Doğu New Jersey olarak ayrıldı. Bu iki yapı, 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sonlanması sonrasında tekrar kendi yönetimlerini elde ettiler. 1702'de ise bir kez daha birleşerek New Jersey tekrar kuruldu.
  • 13 Rüzgâraltı Adaları, 1816'da; Antigua (Antigua, Barbuda ve Montserrat) ile Saint Kitts (Anguilla, Saint Kitts, Nevis ve Virjin Adaları) olmak üzere iki koloniye ayrıldı.
  • 14 Antigua, Dominika (1940'ta Rüzgârüstü Adaları kolonisine dahil oldu) ve Saint Kitts kolonileri, 1871'de tekrar kurulan Rüzgâraltı Adaları kolonisinin bir parçası oldu.
  • 15 Quebec, 1791'de Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ikiye ayrıldı.
  • 16 Aşağı Kanada ile Yukarı Kanada, 1841'de Kanada adı altında birleştirildi.
  • 17 Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte hak iddiası mevcut.
  • 18 1931'de Kanada ve diğer Britanya dominyonları özyönetim kurdular.
Güney Amerika
Afrika
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 7Güney Rodezya 1965 yılında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti (Rodezya olarak) ve 1979'daki Lancaster House Anlaşmasına dek tanınmadı. Zimbabve, 1980'deki bağımsızlık ilanından 2003'teki ayrılışına dek İngiliz Milletler Topluluğu üyesiydi.
Asya
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
  • 1879-1919 Afganistan (protektora)
  • 1882-1963 Kuzey Borneo
  • 1885-1946 Federasyonlaşamamış Malay Devletleri
  • 1888-1984 Brunei Sultanlığı
  • 1891-1971 Maskat ve Umman
  • 1892-1971 Ateşkes Devletleri
  • 1895-1946 Malay Federe Devletleri
  • 1898-1930 Veihai Garnizonu
  • 1878-1960 Kıbrıs
Okyanusya
18. ve 19. yüzyıllar20. yüzyıl
Antarktika ve Güney Atlas Okyanusu
  • 142009'dan bu yana Saint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha bölgesinin bir parçası olan Ascension Adası (1922-) ve Tristan da Cunha (1938-) daha öncesinde Saint Helena bölgesine bağlı birer sömürgeydiler.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin