Kontrollü hava sahası

Kontrollü hava sahaları veya CAS (controlled airspace), içerisinde gerçekleşen tüm uçuşlara hava trafik kontrol (ATC) hizmeti verilen hava sahalarıdır.^[1] Kontrollü hava sahaları özellikle hava trafiğinin yoğun olduğu bölgelerde (işlek meydan civarı, havayolu vs.) oluşturulur. Kontrollü hava sahası dışında kalan hava sahaları kontrolsüz hava sahalarıdır.

ICAO'ya göre kontrollü hava sahaları şunlardır:

• Kontrol bölgesi
• Kontrol sahası
• Terminal kontrol sahası
• Havayolu

Kontrol bölgesi (CTR)

Kontrol bölgesi belirli hava meydanları çevresinde bulunan, meydan merkezli 5 NM yarıçapında, yerden belirli bir irtifaya ya da uçuş seviyesine kadar sınırlandırılmış kontrollü hava sahasıdır.^[1] Üst limiti ulusal AIP'lerde belirtilir.^[2]

Kontrol sahası (CTA)

Kontrol sahası, içinde ATC hizmeti verilen, boyutları belirli bir hava sahasıdır. Belirli bir alt limit irtifasından başlayarak uçuş seviyesi olarak belirtilen bir üst limite kadardır.

Terminal kontrol sahası (TMA veya TCA)

Terminal kontrol sahası bir veya daha fazla yoğun trafiğe sahip hava meydanı çevresindeki kontrollü hava yollarının kesişiminde bulunan kontrollü hava sahasıdır. CTR gibi yerden değil, belirli bir irtifadan başlar.

Havayolu

Havayolu, radyo seyrüsefer cihazları sayesinde belirlenen, koridor şeklindeki kontrol sahasıdır.^[3] IFR uçuş yapan uçaklar tarafından kullanılır. Havayollarına A25, R8 gibi isimler verilir ve orta hattın sağında ve solunda beşer NM (toplamda 10 NM) genişliğindedirler. Düşük sınıflı TMA, CTA ve CTR'ları katetmedikleri sürece tüm havayolları A sınıfıdır.^[3]

Kaynakça

• Pooley, Dorothy ve Robert Seaman. The Air Pilot's Manual 2: Aviation Law & Meteorology. 10. baskı. Shoreham, West Sussex: Pooley's Air Pilot Publishing, 2011.