Yosef Karo

Yosef Karo
Doğum1488
Toledo, İspanya
Ölüm24 Mart 1575
Safed, Osmanlı İmparatorluğu
MeslekRabbi, Yazar, Filozof, Kabalist
Tanınma nedeniŞulhan Aruh
DinYahudi
İmza

Yosef Karo veya Yosef ben Efraim Karo'nun (d. 1488, Toledo; ö. 24 Mart 1575, Safed), 1488'de İspanya'nın Toledo şehrinde doğduğuna inanılmaktadır. Bir varsayıma göre ailesi Elhamra Kararnamesi'nin ardından Portekiz'e kaçmasıyla bu ülkede doğmuştur.[1] 1497'te Portekiz'den gelen Yahudi göçmenlerle birlikte İstanbul'a gelen Karo, bir süre Niğbolu, Selanik ve Edirne'de de yaşamıştır. 1575'te Safed'te öldü.

Tanıştığı sahte mesih Şlomo Molho'nun yanı sıra, Yosef Taitatzak ve Salomon ben Moses ha-Levi, kendisi üzerinde iz bırakan önemli şahsiyetlerdir.[2]

Niğbolu'daki Plevne Sinagogu'nda hahamlık unvanı alan Karo, Edirne'ye yerleşip burada birçok Talmud üstadı yetiştirdi.[3] Yeşiva ve Bet-Din'in başkanlığını yürüten Karo, dev yapıtı olan Beit Yosef'i Edirne'de yazmaya başladı; 1536'da Safed'e yerleşti ve yirmi yıl sonra bu eserini Safed'de tamamladı.[2] Bu eseri, "sadece bilginlerin istifadesi için" hazırlayan Yosef Karo, "herkesin faydalanabilmesi, neleri yapıp neleri yapamayacağını bilmesini sağlamak" için Şulhan Aruh'u yazdı.[4]

Şulhan Aruh

"Herkesin faydalanabilmesi için" yazdığı Şulhan Aruh'un ilk baskısı, 1564-65'te Venedik'te yapıldı ve yöredeki cemaatlerce benimsendi.[4] Kitabın ilk bölümü olan Orah Hayyim'de ibadet, Şabat ve bayramlar ile ilgili kurallar yer alır. İkinci bölüm olan Yore Dea'da, gıda, faiz ve temizlik konularındaki yasaklar bulunur. Üçüncü bölüm olan Eben Ezer'de boşanma ile ilgili hukuk yer almaktadır.

Diğer eserleri

        
Yahudi felsefesi
Dinî metinler
Tevrat/Tora  •  Tanah  •  Talmud  •  Zohar
Tevrat  •  Sidur  •  Mişna Tora  •  Arba Turim
Şulhan Aruh  •  Tosefta  •  Mişna Berurah
Tanya  •  Midraş  •  Piyutim
Targum
Kutsal Şehirler
Kudüs  •  Safed  •  Hebron  •  Tiberya
Yahudi bayramları
Şabat  •  Roş Aşana  •  Yom Kippur  •  Sukot
Simhat Tora  •  Hanuka •  Asara BaTevet
Tu Bişvat  •  Purim  •  Pesah
Şavuot  •  Tişa Beav  •  Şaloş Regalim
Önemli şahsiyetler
Avraham  •  Moşe  •  Dvora  •  Rut  •  Şaul  •  Davud
Süleyman •  İlyas (peygamber)  •  İlel  •  Şamay  •  Rashi
İbn Ezra  •  Rif  •  Ramban  •  Gersonides
Saadia Gaon  •  Rambam
Baal Şem Tov  •  Tosafistçiler
Yosef Albo  •  Yosef Karo  •  Ovadia Yosef
Yahudi hayatı
Brit Mila  •  Bar Mitsva  •  Şiduh  •  Evlilik
Nida  •  İsim koyma  •  Pidyon  •  Matem
Okullar
Yeşiva  •  JTS  •  HUC  •  YU
Dinî roller
Kohen  •  Haham  •  Hazan  •  Mohel
Dayan  •  Maşgiah  •  Roş yeşiva  •  Gabay
Şohet  •  Menaker  •  Kabar  •  Tokea
Dinî yapılar
Yahudi ayin sistemi
Yahudi İbadetleri  •  Kaparot  •  Korban
Şahrit  •  Minha  •  Arvit  •  Avdala
Etnik bölünmeler
Dinî objeler
Tallit  •  Tefilin  •  Kipa  •  Şofar
Tsitsit  •  Mezuza  •  Yedi Kollu Şamdan
Hanukiya •  Yad
Yahudi duaları
Şema  •  Amida  •  Alenu  •  Kal Nidre
Kadiş  •  Alel  •  Ma Tovu  •  Kiduş
Diğer dinler ve Yahudilik
Hristiyan  •  Judeo-Hristiyan
Hristiyan Yahudi ilişkileri  •  İslam
Katoliklik  •  Çoğulculuğa Yahudi bakışı
Judeo-Islamic  •  Paganizm  •  İbrahimî
  • g
  • t
  • d

Başlıca eserlerinden bazıları şunlardır:

  • Beit Yosef
  • Şulhan Aruh
  • Kesef Mişne (Rambam'ın Mişna Tora eserinin kısmi yorumu)
  • Kalalei ha-Talmud
  • Halikhot Olam
  • Bedek ha-Bait (Beit Yosef'e ek ve düzeltmeler)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Louis Isaac Rabinowitz, Caro Joseph, EJ, Vol.5, s.194
  2. ^ a b Naim A. Güleryüz, Bizans'tan 20. Yüzyıla - Türk Yahudileri, s.85
  3. ^ M. Franco, Essai sur l'Histoire des Israelites de l'Empire Ottoman, Depuis les origines jusque a nos jours, Libraire A. Dublacher, Paris, 1897, s.74
  4. ^ a b Güleryüz, ibid, s.86
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin