Temel anlam

Temel anlam; bir kelimenin ortaya çıkış nedeni olan, akılda uyandırdığı ilk anlamdır. Bu anlamdan türeyen ve yakın ilişkili olan yeni anlamlara ise yan anlam denir. Temel ve yan anlamlar birlikte "gerçek anlamları" meydana getirirler.[1]

Örneğin "ayak" kelimesi canlılardaki uzuvlardan biridir. Bu anlam kelimenin temel anlamıdır. Aynı kelime masa ayağı için kullanıldığında ise yan anlamlarından birini karşılar.

Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili kelimeler temel anlamlarında kullanılmıştır:

  • Doktor ağrıyan gözümü dikkatle muayene etti.
  • Çocuk peçete ile ağzını sildi.
  • Odanın kapısını hızla kapadım.

Kaynakça

  1. ^ Sözcükte anlam 3 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. EdebiyatÖğretmeni.com. Erişim: 21 Aralık 2012.
Taslak simgesiDilbilgisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
  • g
  • t
  • d
Fonetik
Sesler
ünlü • ünsüz
Ses uyumları
Ses olayları
Kök ve ekler
Yapım ekleri
Çekim ekleri
Kelime bilgisi
Kelime türleri
isim soylu
isim (ad) • sıfat (ön ad) • zarf (belirteç) • zamir (adıl) • bağlaçedat (ilgeç) • ünlem
fiil soylu
fiil (eylem) • fiilimsi (eylemsi) [isim-fiil (mastar) • sıfat-fiil (ortaç) • zarf-fiil (ulaç)]
Anlamına göre kelimeler
temel • yangerçekmecazdeyimterimeş anlamlıeş seslikarşıt anlamlı
Yapısına göre kelimeler
tamlamalar
Cümle bilgisi
Cümlenin ögeleri
Ana ögeler
Yardımcı ögeler (tümleçler)
nesne (belirtili nesne • belirtisiz nesne) • dolaylı tümleçzarf tümleci
Anlamına göre cümleler
olumluolumsuzsoruünlememirgereklilikistekdilekşart
Yapısına göre cümleler
Ögelerinin dizilişine göre cümleler
kurallı (düz) • devrikeksiltiliparantez
Yüklemin cinsine göre cümleler
Anlatım
Anlatım bozuklukları
bağlaşıklık sorunları • bağdaşıklık sorunları