1941 Irak askerî darbesi

1941 Irak askerî darbesi
II. Dünya Savaşı
Darbe lideri Salah al-Din al-Sabbagh (1930)
Tarih 1 Nisan 1941
Yer  Irak Krallığı
Sonuç
Taraflar
Altın Meydan
Destekleyenler:
Almanya
İtalya
Irak Krallığı
Destekleyenler:
Birleşik Krallık
Öne çıkan kişiler
Reşid Ali Geylani
Salah al-Din al-Sabbagh
Fevzi el-Kavukçu
Mişel Eflak
Abdülillah
Nuri Said Paşa

1941 Irak askerî darbesi (Arapça:ثورة رشيد عالي الكيلاني‎,Rashid Aali Kilani devrimi), kendilerine Altın Meydan adını veren bir grup Nazi yanlısı milliyetçi subay tarafından 1 Nisan tarihinde gerçekleştirilmiş Askerî darbedir. Darbenin başarılı olmasının ardından Birleşik Krallık yanlısı Kral Naibi Abdülillah ve Başbakan Nuri Said Paşa ülkeden kaçtılar ve milliyetçi Reşid Ali Geylani hükûmeti başa geçti.

Arka plan

I. Gazi'nin bir araba kazası sonucu ölmesinin ardından başa geçen II. Faysal henüz yönetecek yaşa gelmemişti. Bu sebeple 1939 yılından itibaren Prens Abdülillah ve Nuri Said Paşa ülkenin yönetiminde söz sahibi oldular. II. Dünya Savaşının başlaması üzerine Müttefikler yanlısı politika benimseyen hükûmet 5 Eylül tarihinde Almanya ile bütün diplomatik ilişkileri kesti. Bu sırada başarısız olan Filistin ayaklanmalarının liderleri mülteci olarak Bağdat'a gelmeye başladılar. Gelenlerin arasında Filistin Hareketi lideri Emin el-Hüseynî de vardı.

Ortadoğu'daki gelişmelerden ve Almanyanın savaştaki başarılarından etkilenen bir grup subay 1 Nisan 1941 tarihinde planladıkları darbeyi gerçekleştirmeye karar verdiler.[1]

Darbe

1 Nisan 1941 tarihinde içlerinde 1. ve 3. Tümen ve birkaç bağımsız tugayın bulunduğu darbe kuvvetleri yönetime el koydular. Operasyonun başarılı olmasının ardından Prens Abdülillah, Nuri Said Paşa ve birkaç hükûmet ve hanedan üyesi ülkeden kaçarak I. Abdullah'ın misafirleri olarak Ürdün'e sığındılar. Reşid Ali Geylani önderliğinde Nazi yanlısı yeni bir hükûmet kuruldu.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Notlar
Özel
  1. ^ Scott, James C (9 Ağustos 2001). "The Coup (Darbe)". Iraqi Coup. California State Üniversitesi, Sacramento.


  • g
  • t
  • d
Irak'ta protesto ve darbeler
İEDTY (1918-1920) Birleşik Krallık
  • 1919 Mahmud Berzenci Ayaklanması
Irak Mandası (1920-1932) Irak
Irak Krallığı (1921-1958) Irak
Irak Cumhuriyeti (1958-1968) IrakIrak
Irak Cumhuriyeti (1968-2003) IrakIrak
  • İkinci Irak-Kürt Savaşı
  • 1977 Irak'ta Şii Ayaklanması
  • 1979-1980 Irak'ta Şii Ayaklanması
  • 1983 Kürt İsyanı
  • 1991 Irak Ayaklanmaları
  • Irak Kürt İç Savaşı
  • 1996 Irak Darbe Girişimi
  • 1999 Irak'ta Şii Ayaklanması
Irak Cumhuriyeti (2003-günümüz) IrakIrak
  • 2011 Irak protestoları
  • 2011 Duhok Olayları
  • 2012–2013 Irak protestoları
  • 2015–2018 Irak protestoları
  • 2019–2021 Irak protestoları
  • 2020 Süleymaniye Valiliği'nde Kürt protestoları