Tütün

seri
Tütün
Tarih
Tütün tarihi
Kimya
Tütün Tütün dumanı
Biyoloji
Nicotiana (Nicotiana tabacum) Nikotin Tütün hastalıkları Tütün türleri listesi
Kişisel ve sosyal etkiler
Sağlığa etkileri Tüketimin yaygınlığı Nikotin pazarlaması Tütün ve sanat Tütün ve diğer uyuşturucular Tütün kontrolü Dini görüşler Tütün siyaseti Tütün içmek Tütün dükkanı
Üretme
Tütün ekimi Tütün kürü Tütün endüstrisi Tütün ürünleri listesi
g t d

Tütün, Solanaceae familyasının Nicotiana cinsindeki birçok bitkinin adıdır. Başta Nicotiana tabacum ve Nicotiana rustica türleri olmak üzere, dünya genelinde bilinen 70'ten fazla tütün türü bulunmaktadır. Tütün endüstrisi birçok ülkelerin ekonomisinin esasıdır.

Kurutulmuş tütün yaprakları esas olarak sigara ve puroların yanı sıra pipo ve nargilelerde sigara içmek için kullanılır. Ayrıca enfiye, çiğneme ve daldırma olarak da tüketilebilirler.

Tütün, yüksek derecede bağımlılık yapan uyarıcı alkaloid nikotinin yanı sıra harmala alkaloidleri içerir . Tütün kullanımı özellikle kalp, karaciğer ve akciğerleri etkileyen birçok kanser türünün gelişiminde yüksek rol alır. Dünya Sağlık Örgütü, 2008 yılında "tütün kullanımını" dünyanın en büyük önlenebilir ölüm nedeni olarak belirlemiştir.^[1] Örgüt, 2022 yılında ise tütünün yaygın kullanımı için "tütün salgını" ifadesini kullanmıştır. Örgüte göre, dünya genelinde her yıl 8 milyon insan tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir.^[2]

Tütün Kullanım Türleri

Dünya genelinde tütünün birçok farklı şekilde ticari olarak kullanımı bulunmaktadır.

• Sigara
• Hafif/Light Sigara
• Mentollü sigara
• Nargile
• Puro
• Pipo
• Elektronik Sigara

Türkiye'de Tütün Ekimi

En Fazla Tütün Eken Ülkeler - 2005 (milyon ton) Çin 2.51 Brezilya 0.88 Hindistan 0.60 ABD 0.29 Endonezya 0.14 Türkiye 0.14 Yunanistan 0.12 Arjantin 0.12 İtalya 0.11 Pakistan 0.08 Dünya Toplamı 6.38 Kaynak: Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)[1]19 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

En Fazla Tütün Eken İller - 2014 (bin ton) Manisa 20,3 Denizli 14,7 Samsun 7,0 Uşak 5,5 Adıyaman 5,0 Balıkesir 3,2 Aydın 2,4 Tokat 2,2 İzmir 2,2 Malatya 1,7 Türkiye Toplamı 70,0 Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu[3]

Ayrıca bakınız

• Tütünün sağlığa etkileri
• Nazi Almanyasında tütün karşıtı hareket
• Dünya Tütüne Hayır Günü
• Çiğneme tütünü
• Adıyaman tütünü
• Türk tütünü
• Cibali Tütün Fabrikası
• Bafra Tütün Müzesi
• Tütün Rejisi
• Pasif içicilik

Dış bağlantılar

• Wikimedia Commons'ta Tütün ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
• Vikitür'de Tütün ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
• Tütün Üretimi Hakkında Her şey29 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça