Suriye İç Savaşı'nda Türkiye

Suriye İç Savaşı'na Türkiye'nin müdahalesi veya Suriye İç Savaşında Türkiye, 2011 yılından bu yana devam eden Suriye İç Savaşına kara bağlantısı olmamasına karşın müdahale eden Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya ile birlikte güneyde en uzun kara sınırına sahip Türkiye'nin sınırları içerisinde iç savaş ile direkt bağlantılı olarak olayların meydana gelmesi ve bölgesel huzurun bozulması ile buna gerekçe olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin doğrudan müdahalesi ile devam eden bir dizi askerî kara ve hava harekâtı anlamına gelmektedir. NATO'nun bir üyesi olarak Türkiye sınırlarını koruma hakkına^[1] doğrudan sahiptir.

Türkiye'nin Suriye İç Savaşı'na müdahalesi, artan IŞİD saldırıları ve tehditine, Beşar Esad ve Suriye içerisinde YPG'nin tek taraflı bağımsızlık isteğine^[2] karşı Özgür Suriye Ordusunun desteklenmesi ile Fırat Kalkanı Operasyonu, Barış Pınarı Harekâtı, Zeytin Dalı Harekâtı, Bahar Kalkanı Harekâtı nın yapılması ile devam etmiştir. Bu müdahaleler, güney sınırında bağımsız bir Kürt devleti kurulmasına müsaade vermemek için^[3] yapılan faaliyetler ile süregelmiştir.

Tarihi

Sınır çatışmaları

Suriye’de iç savaşın başlamasına müteakip 2011, Aralık aylarının sonlarına doğru Esad Rejimine bağlı askerler ile rejim karşıtı muhalifler arasında sınır çatışmaları başlamış, kuvvetler arasındaki çatışmalar zaman zaman Türkiye sınırına kadar ulaşmıştır.^[4] Çatışmalarda Türk köylerine kurşunlar isabet etmiştir.

Reyhanlı saldırıları

Mayıs, 2013'te Suriye'nin kara sınırı en uzun komşusu Türkiye'de demokratik açılımın yaşandığı bir zamanda tarihinin en büyük ikinci terör saldırısı gerçekleştirilmiş, Reyhanlı ilçesinde bomba yüklü araçla gerçekleştirilen saldırıda onlarca kişi ölmüştür. Saldırıyı IŞİD veya El Nusra'nın gerçekleştirdiği düşünülmüştür.

Suruç saldırısı

Temmuz 2015'te Şanlıurfa, Suruç'ta IŞİD tarafından bombalı intihar saldırısı düzenlenmiş, saldırının ardından Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Suriye'deki belirlenen bazı IŞİD mevzileri bombalandı.

IŞİD'in Türkiye saldırıları

Suriye İç Savaşından faydalanarak Suriye sınırları içerisinde yayılma gösteren Irak Şam İslam Devleti isimli örgütün Türkiye'de ilk saldırısı 2013 Reyhanlı bombalı saldırıları olmuş, akabinde IŞİD'in Türkiye içerisinde terör saldırıları gerçekleştireceği istihbaratı üzerine 2014 yılında birçok ilde IŞİD hücrelerine operasyonlar düzenlenmiş, IŞİD üyesi veya militanı olduğu şüphesiyle birçok kişi gözaltına alınmıştır. Operasyonlar sonrası örgütün Türkiye'yi de Irak ve Suriye gibi işgal yeri ilan ettiği bildirildi.^[5] Akabinde IŞİD tarafından gerçekleştirilen 2015 Suruç saldırısı ve Ekim 2015'te Ankara saldırısı gibi terör eylemleri ve roket saldırıları nedeniyle onlarca kişi öldü.^[6]

2016 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) Suriye'nin kuzeyindeki PYD/YPG kontrolündeki alanlara Özgür Suriye Ordusu ile birlikte düzenlediği Fırat Kalkanı Harekatı'nda Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait askeri tanka IŞİD tarafından roketlerle saldırıda bulunulmuş^[7] Saldırı sonrası üç Türk askeri ölmüştür.

YPG ve PYD'nin Türkiye saldırıları

Suriye İdlib saldırıları

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından öncesinde İdlib'de kurulan gözlem noktalarına 3 Şubat^[8] ve 10 Şubat 2020 tarihlerinde Beşar Esad'a bağlı Suriye topçu bombadırmanı gerçekleştirilmiş,^[9] saldırılarda 13 Türk askeri ölmüştür. Saldırılar sonrası angajman kuralları çerçevesinde Türk Silahlı Kuvvetleri belirlenen rejim hedeflerini yoğun ateş altına almış 76 rejim askeri öldürülmüştür.

Ayrıca bakınız

• Türkiye-IŞİD çatışması
• Türkiye-YPG çatışması
• Fırat Kalkanı Harekâtı
• Zeytin Dalı Harekâtı
• Barış Pınarı Harekâtı
• Bahar Kalkanı Harekâtı
• Türk Silahlı Kuvvetlerinin Suriye'ye yaptığı operasyonlar listesi

Kaynakça

Konuyla ilgili yayınlar

• Yeşiltaş, Murat (2015). İç Savaşa Komşu Olmak: Türkiye'nin Suriye Sınır Güvenliği Siyaseti. SETA.