Propanol

Propanol
1-propanolün top ve çubuk modeli
Adlandırmalar
Tercih edilen IUPAC adı
Propan-1-ol[1]
Diğer adlar
  • n-Propil alkol
  • n-Propanol
  • n-PrOH
  • Ethyl carbinol
  • 1-Hydroxypropane
  • Propiyonik alkol
  • Propionyl alcohol
  • Propionylol
  • Propyl alcohol
  • Propylic alcohol
  • Propylol
Tanımlayıcılar
  • 71-23-8 
3D model (JSmol)
  • Etkileşimli görüntü
3DMet
  • B00883
1098242
ChEBI
  • CHEBI:28831 
ChEMBL
  • ChEMBL14687 
ChemSpider
  • 1004 
DrugBank
  • DB03175 
ECHA InfoCard 100.000.679 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 200-746-9
25616
KEGG
  • C05979 
MeSH 1-Propanol
PubChem CID
  • 1031
RTECS numarası
  • UH8225000
UNII
  • 96F264O9SV 
UN numarası 1274
  • DTXSID2021739 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
InChI
  • InChI=1S/C3H7OH/c1-2-3-4/h4H,2-3H2,1H3 
    Key: BDERNNFJNOPAEC-UHFFFAOYSA-N 
SMILES
  • CCCO
Özellikler
Kimyasal formül C3H8O
Molekül kütlesi 60,10 g mol−1
Görünüm renksiz sıvı
Yoğunluk 0,803 g/mL
Erime noktası -126 °C; -195 °F; 147 K
Kaynama noktası 97 ila 98 °C; 206 ila 208 °F; 370 ila 371 K
Çözünürlük (su içinde) karışabilir
log P 0,329
Buhar basıncı 1,99 kPa (at 20 °C)
Asitlik (pKa) 16
Baziklik (pKb) −2
−45,176·10−6 cm3/mol
Kırınım dizimi (nD) 1,387
Akmazlık 1,959 mPa·s (at 25 °C)[2]
Dipol momenti 1,68 D
Termokimya
143,96 J/(K·mol)
Standart molar entropi (S298)
192,8 J/(K·mol)
Standart formasyon entalpisi fH298)
−302,79…−302,29 kJ/mol
Standart yanma entalpisi cH298)
−2,02156…−2,02106 MJ/mol
Farmakoloji
D08AX03 (WHO)
Tehlikeler
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler Yanıcı sıvı
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS02: Alevlenir GHS07: Zararlı
İşaret sözcüğü TEHLİKE
Tehlike ifadeleri H225, H302, H318, H336
Önlem ifadeleri P210, P261, P280, P305+P351+P338
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 1: Maruziyet tahrişe neden olabilir, ancak yalnızca hafif kalıcı hasar oluşturur. Örnek: TerebentinYanıcılık 3: Hemen hemen tüm ortam sıcaklık koşullarında tutuşabilen sıvılar ve katılar. Alevlenme noktası 23 ila 38 °C arasındadır (73 ila 100 °F). Örnek: BenzinKararsızlık 0: Genellikle yangın maruziyeti koşullarında dahi normalde kararlıdır ve su ile reaksiyona girmez. Örnek: Sıvı azotÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
1
3
0
Parlama noktası 22 °C (72 °F; 295 K)
Kendiliğinden tutuşma
sıcaklığı
371 °C (700 °F; 644 K)
Patlama sınırları %2,2–13,7[3]
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)
2800 mg/kg (tavşan, oral)
1699 mg/kg (fare, oral)[4]
1870 mg/kg (sıçan, oral)[5]
NIOSH ABD maruz kalma limitleri:
PEL (izin verilen) TWA 200 ppm (500 mg/m3)[3]
REL (tavsiye edilen) TWA 200 ppm (500 mg/m3) ST 250 ppm (625 mg/m3) [cilt][3]
IDLH (anında tehlike) 800 ppm[3]
Benzeyen bileşikler
Benzeyen bileşikler
Propan
İzopropil alkol
Propanamin
Etanol
Bütanol
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Propanol, üç karbonlu doymuş alifatik alkol. Normal propanolün (n-propanol) formülü CH3CH2CH2OH olup buna 1-propanol de denir. Renksiz, akışkan, keskin ve hoş olmayan bir kokuya sahiptir. Su ve organik çözücülerde çözünür. n-Propanol, karbon monoksit ve hidrojenden metanol elde ederken, propan ve bütanın oksidasyonu esnasında ve Fischer-Tropsch reaksiyonunda yan ürün olarak elde edilir. Etilen, karbon monoksit ve hidrojenden okso sentezi ile imalatı cezbedici bir yoldur. n-propanol en çok çözücü ve kimyasal ara madde olarak kullanılır.

Dimetilkarbinol ve 2-propanol olarak da bilinen izopropil alkol (CH3CHOHCH3) en basit sekonder alkol olup, endüstride önemli olan bir organik maddedir. Dünyada oldukça çok üretilir. Renksiz, akışkan, keskin kokulu bir sıvıdır. Propilenin, su ve sülfürik asit ile hidrojenlendirilmesinden elde edilir. Başlıca, asetonun elde edilmesinde kullanılır. Bundan başka çözücü ve antifriz (sıvıların donma noktasını düşürücü) olarak istifade edilir.

Kaynakça

  1. ^ Favre HA, Powell WH (2014). Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. s. 61. doi:10.1039/9781849733069. ISBN 9780854041824. 
  2. ^ Pal A, Gaba R (2008). "Volumetric, acoustic, and viscometric studies of molecular interactions in binary mixtures of dipropylene glycol dimethyl ether with 1-alkanols at 298.15 K". The Journal of Chemical Thermodynamics. 40 (5): 818-828. doi:10.1016/j.jct.2008.01.008. 
  3. ^ a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0533". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). 
  4. ^ Propan-1-ol toksisite
  5. ^ "n-Propyl alcohol". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH). Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  • g
  • t
  • d
Tüketime göre
içkilerde
bulunan alkoller
Tıbbî alkoller
Zehirli alkoller
Birincil
alkoller (1°)
Metanol
  • 4-Metilsikloheksanmetanol
  • Aminometanol
  • Siklohekzilmetanol
  • Metoksimetanol
  • Metilazoksimetanol
  • Triflorometanol
Etanol
  • 1-Aminoetanol
  • 2,2,2-Trikloroetanol
  • 2,2,2-Trifluoroetanol
  • 2-(2-Etoksietoksi)etanol
  • 2-(2-Metoksietoksi)etanol
  • 2-(2-Metoksietoksi)etanol
  • 2-Bütoksietanol
  • 2-Kloroetanol
  • 2-Etoksietanol
  • 2-Floroetanol
  • 2-Merkaptoetanol
  • 2-Metoksietanol
  • Aminoetiletanolamin
  • Dietiletanolamin
  • Dimetiletanolamin
  • Etanol
  • Etanolamin
  • N,N-Diizopropilaminoetanol
  • N-Metiletanolamin
  • Fenoksietanol
  • Tribromoetanol
Bütanol
Düz zincir
doymuş
C1 — C9
Düz zincir
doymuş
C20 — C29
  • 1-İkozanol (arakidil)
  • 1-Heneikozanol
  • 1-Dokozanol (behenil)
  • 1-Trikozanol
  • 1-Tetrakozanol (lignoseril)
  • 1-Pentakozanol
  • 1-Hekzakozanol (seril)
  • 1-Heptakozanol
  • 1-Octakozanol (cluytyl / montanyl)
  • 1-Nonakozanol
Düz zincir
doymuş
C30 — C39
  • 1-Triakontanol (melissil / mirisil)
  • 1-Hentriakontanol
  • 1-Dotriakontanol (lakseril)
  • 1-Tritriakontanol
  • 1-Tetratriakontanol (geddil)
  • 1-Pentatriakontanol
  • 1-Heksatriakontanol
  • 1-Heptatriakontanol
  • 1-Oktatriakontanol
  • 1-Nonatriakontanol
Düz zincir
doymuş
C40 — C49
  • 1-Tetraontanol
  • 1-Hentetrakontanol
  • 1-Dotetrakontanol
  • 1-Tritetrakontanol
  • 1-Tetratetrakontanol
  • 1-Pentatetracontanol
  • 1-Hekzatetrakontanol
  • 1-Heptatetrakontanol
  • 1-Oktatetrakontanol
  • 1-Nonatetrakontanol
  • 2-Etilhekzanol
  • Alil alkol
  • Anisil alkol
  • Benzil alkol
  • Sinamil alkol
  • Krotil alkol
  • Furfuril alkol
  • İzoamil alkol
  • Neopentil alkol
  • Nikotinil alkol
  • Perilil alkol
  • Fenetil alkol
  • Prenol
  • Proparjil alkol
  • Salisil alkol
  • Triptohol
  • Vanilil alkol
  • Veratrol alkolü
İkincil alkoller (2°)
  • 1-Feniletanol
  • 2-bütanol
  • 2-Deoksieritritol
  • 2-Heptanol
  • 3-Heptanol
  • 2-Hekzanol
  • 3-Heksanol
  • 3-Metil-2-butanol
  • 2-Nonanol
  • 2-Oktanol
  • 2-Pentanol
  • 3-Pentanol
  • Sikloheksanol
  • Siklopentanol
  • Siklopropanol
  • Difenilmetanol
  • İzopropanol
  • Pinakolil alkol
  • Pirkle'ın alkolü
  • Propilen glikol metil eter
Tersiyer
alkoller (3°)
  • 2-Metil-2-pentanol
  • 2-Metilheptan-2-ol
  • 2-Metilheksan-2-ol
  • 3-Metil-3-pentanol
  • 3-Metiloktan-3-ol
  • Diaseton alkol
  • Etklorvinol
  • Metilpentinol
  • Nonafloro-tert'-bütil alkol
  • tert-Amil alkol
  • tert-Bütil alkol
  • Trifeniletanol
  • Trifenilmetanol
hidrik alkoller
Monohidrik alkoller
Dihidrik alkoller
Trihidrik alkoller
Polihidrik alkoller
  • Pentaeritritol
Amil alkoller
  • 2,2-Dimetilpropan-1-ol
  • 2-Metilbütan-1-ol
  • 2-Metilbütan-2-ol
  • 3-Metilbütan-1-ol
  • 3-Metilbütan-2-ol
  • Pentan-1-ol
  • Pentan-2-ol
  • Pentan-3-ol
Aromatik alkoller
Doymuş
yağlı alkoller
  • Setostearil alkol
  • Dekanol
  • Lauril alkol
  • Miristil alkol
  • Nonanol
  • Oktanol
  • Tridekanol
  • Undekanol
Dallı ve
doymamış
yağlı alkoller
  • 3-Metil-3-pentanol
  • Erüsil alkol
  • Linolenil alkol
  • Linoleil alkol
  • Oleyl alkol
  • Palmitoleil alkol
  • tert-Amil alkol
  • tert-Bütil alkol
Şeker alkolü
C1 — C7
Deoksi şeker
alkoller
  • Fucitol
Siklik şeker
alkoller
  • İnositol
Glisilglisitoller
  • Maltitol
  • Laktitol
  • İzomalt
  • Maltotriitol
  • Maltotetraitol
  • Poliglisitol
terpen alkolleri
Monoterpen
alkoller
Seskiterpen
alkoller
Diterpen
alkoller
  • Fitol
Dialkoller
  • 1,4-Butandiol
  • 1,5-Pentandiol
  • 2-Metil-2-propil-1,3-propandiol
  • Dietilpropandiol
  • EtilenGlikol
Deneme alkolleri
Steroller
  • Kolesterol
  • Ergosterol
  • Lanosterol
  • β-Sitosterol
  • Stigmasterol
Floroalkoller
  • 1,3-Difluoro-2-propanol
  • 2,2,2-Trifluoroetanol
  • 2-Floroetanol
  • Nonafloro-tert'-bütil alkol
  • Trifluorometanol
Hazırlıklar
Tepkiler