İnfaz hukuku, kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesine ilişkin esasları gösteren hukuk dalı.
Yaptırımların yerine getirilmesi ile ilgilenir. Buna ilişkin ilkeleri, esasları ve usulleri gösterir.[1]
İnfaz
İnfazın sözlük anlamı "yerine getirme"dir. Mahkemelerce verilen ve kesinleşen ceza ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesi olarak tanımlanabilir. İnfaz kavramı ülkelere göre geniş anlamlar taşıyabilir. İnfaz; ayrı ve bağımsız bir faaliyettir. İnfaz kelimesinden söz edebilmek için ortada mahkemelerce verilen ve kesinleşen kararlar olmalıdır. Bu yönüyle infaz, hükümün devamı niteliğini taşır.
İnfazın konusu mahkûmiyet hükmüdür. Kesinleşmiş bir ceza olmadan infaz devreye giremez. Amacı ise ödetme ve önleme olmak üzere ikiye ayrılır. Günümüzde yaygın olan görüş ikisini de içinde barındıran karma görüştür.
Tarihi
İnfazın tarihsel gelişimi ceza ve ceza hukukunun tarihsel gelişimi ile beraber yürümüştür. İlk çağlarda cezayı veren kurum ile cezanın yerine getirilmesini, yani infazı üstlenen kurum aynıydı. Örneğin cezayı veren hükümdar, aynı zamanda infazı da yerine getiriyordu. Aynı zamanda suçlu da bir düşman olarak görülüyordu. Eski çağlarda ölüm, kırbaçlamak, işkence, kölelik, sakat bırakmak gibi cezalar bilinen infazlardır.[2] Cezalar sadece intikam aracı olarak görülüyordu. Orta Çağ'da ise cezanın infazı sadece acı çektirmek olmakla beraber bu durumun da törensel bir niteliğe dönüştüğü bilinmektedir. 18.yy'in sonlarından itibaren cezanın bedene yönelik olma durumu, hapis, zorla çalıştırma, sürgün gibi cezalara dönüşmüştür. Öte yandan 1792 yılından itibaren ölümlerin hızlı sonuçlanması ve bedene dokunmadan yerine getirilmesi amacıyla giyotin kullanılmaya başlanmıştır.[3] Bu gibi cezaların son bulması 1850 yılları sonrasını bulmuştur. Bu dönemden sonra insan unsuru ele alınmış, fiziksel infazın yerini ruhsal infaz almıştır. Bu dönemlerde hapishane kurumları bugüne ulaşacak şekilde yaygınlaşmış ve diğer cezalar içinde önemini artırmıştır.
Kaynakça
- ^ Kayıhan İÇEL, Süheyl DONAY, Karşılaştırmalı ve Uygulamalı Ceza Hukuku, Genel Kısım, İstanbul, 2005.
- ^ DEMİRBAŞ, Timur, İnfaz Hukuku, Ankara, 2008.
- ^ UĞUR, Mehmet, Türk Hukukunda Cezaların ve Güvenlik Önlemlerinin İnfazı ve Hakimin İnfaza Katılması, Ankara, 2003, s.30.
Ayrıca bakınız
|
|---|
HMK |
| Tanımlar | |
|---|
Görev ve yetki Adil
yargılanma hakkı | Ceza Hukuku'nda görev · Ceza Hukuku'nda yetki · Adil yargılanma hakkı · · Kendini suçlama · Masumiyet karinesi |
|---|
| Bağlantılı Davalar | Ceza Hukuku'nda davaların birleştirilmesi ve ayrılması |
|---|
Hakimin davaya
bakamaması ve reddi | Ceza Hukuku'nda hakimin davaya bakamaması ve reddi |
|---|
Kararlar, Açıklanması ve Tebliği,
Süreler ve Eski Hâle Getirme | Ceza Hukuku'nda Kararlar, Açıklanması ve Tebliği · Ceza Hukuku'nda Süreler ve Eski Hâle Getirme |
|---|
Tanıklık, Bilirkişi
İncelemesi ve Keşif | |
|---|
| Koruma tedbirleri | Yakalama · Gözaltı · Tutuklama · Duruşma · Hızlı duruşma · Jüri duruşması · Adli kontrol · Arama · Elkoyma · Mahkumiyet · Beraat · İletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması · Gizli soruşturmacı · Teknik araçlarla izleme · Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat |
|---|
| İfade ve Sorgu | İfade · Sorgu |
|---|
| Özel Yargılama Usulleri | Gaiplerin Yargılanması · Kaçakların Yargılanması · Tüzel Kişilerin Soruşturmada ve Kovuşturmada Temsili · Bazı Suçlara İlişkin Muhakeme Usulü |
|---|
| Uzlaşma ve Müsadere | |
|---|
| Kanun Yolları | | Olağan Kanun Yolları | |
|---|
| Olağanüstü Kanun Yolları | Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi · Kanun Yararına Bozma · Yargılamanın yenilenmesi |
|---|
|
|---|
Yargılama Giderleri ve
Çeşitli Hükümler | Yargılama giderleri · Adli tatil · Hüküm · Zorunlu hüküm · Ertelenmiş hüküm · Gözaltı hükmü · Periyodik gözaltı · Deşarj (hüküm) · Cezalandırma kuralları · Suçluluk · Bütünlük ilkesi · Ölüm cezası · İnfaz emri · Zalim ve alışılmadık ceza · Hapis · Müebbet hapis · Süresiz hapis · Üç vuruş kanunu |
|---|
| Ceza sonrası | |
|---|
|
|---|
| Görev, Yetki ve Yargı Yeri Belirlenmesi | Medeni Hukuk'ta görev · Medeni Hukuk'ta yetki |
|---|
| Yargılamaya Hakim Olan İlkeler | Medeni Hukuk'ta yargılamaya hakim olan ilkeler listesi |
|---|
| Hâkimin Yasaklılığı, Reddi ve Hukuki Sorumluluğu | Medeni Hukuk'ta hakimin yasaklılığı · Medeni Hukuk'ta hakimin reddi · Hakimin hukuki sorumluluğu |
|---|
| Taraflar ve Davaya Katılan Üçüncü Kişiler | Dava arkadaşlığı · Davanın ihbarı ve davaya müdahale · Davaya vekalet · Teminat |
|---|
| Süreler, Eski Hâle Getirme ve Adli Tatil | Medeni Hukuk'ta süreler · Eski hale getirme · Adli tatil |
|---|
| Dava Çeşitleri, Dava Şartları ve İlk İtirazlar | Medeni Hukuk'ta dava çeşitleri · Medeni Hukuk'ta dava şartları · İlk itirazlar |
|---|
| Yazılı Yargılama Usulü | Medeni Hukuk'ta yazılı yargılama usulü |
|---|
| Tahkikat ve Tahkikat Sırasındaki Özel Durumlar | Tahkikat · Duruşma · Ön sorun · Bekletici sorun · Davaların birleştirilmesi · Davaların ayrılması · İsticvap · Islah · Maddi hataların düzeltilmesi |
|---|
| Tahkikatın Sona Ermesi ve Sözlü Yargılama | Sözlü yargılama |
|---|
| İspat ve Deliller | |
|---|
| Hüküm ve Davaya Son Veren Taraf İşlemleri | Hüküm · Davadan feragat · Davayı kabul · Sulh |
|---|
| Basit Yargılama Usulü | Basit yargılama usulü |
|---|
| Yargılama Giderleri ve Adli yardım | |
|---|
| Kanun Yolları | İstinaf · Temyiz · Yargılamanın iadesi |
|---|
| Çekişmesiz Yargı | Çekişmesiz yargı |
|---|
| Geçici Hukuki Korumalar | |
|---|
| Tahkim | |
|---|
 | Hukuk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
