Renkli devrim

Renkli Devrimler'in haritası

Renkli Devrimler, 2000'lerin başında eski Sovyet ülkelerinde ve Balkanlarda gerçekleşen toplumsal hareketleri tanımlamak için uluslararası basın tarafından kullanılan bir tabir.[1] Daha sonra kapsamı genişletilerek başta Orta Doğu'da gerçekleşen devrimler olmak üzere pek çok devrimi tanımlamak için kullanılmaya başlandı. Bazı gözlemciler, bu devrim dalgasının adının çıkış noktasının, 1986'da Filipinler'de meydana gelen ve "Sarı Devrim" olarak da bilinen İnsanların Gücü Devrimi olduğunu belirttiler.

Renkli Devrimler'e katılanlar çoğunlukla sivil direniş olarak da bilinen şiddetsiz direnişi kullandılar. Gösteriler grevlerden, demokrasiyi korumak için bozuk veya otoriter hükûmete karşı yapılan protesto eylemlerinden oluştu ve bu hareketler yöneticilerin değişmesi için ağır bir baskı ortaya çıkardı. Devrimlerin çoğunda özel bir renk veya çiçek sembol olarak kullanıldı. Renkli Devrimler'de sivil toplum kuruluşlarının ve özellikle öğrenci aktivistleri önemli rol oynadı.

Yugoslavya'daki Buldozer Devrimi (2000), Gürcistan'daki Gül Devrimi (2003) ve Ukrayna'daki Turuncu Devrim (2004) dahil olmak üzere bu tür devrimler başarıyla sonuçlandı. Renkli Devrimler'in pek çoğu tartışmalı seçimlerin ardından muhalefetin çağrısıyla halkın sokağa dökülerek adil seçim istemesiyle patlak verdi. Böylece otoriter yöneticiler istifa ettirildi ya da devrildi. Lübnan'daki Sedir Devrimi (2005) ve Kuveyt'teki Mavi Devrim (2005) gibi, bu tanımların dışında kalan, hatta bazı temel özellikleri farklı olan hareketler de Renkli Devrimler kapsamında değerlendirildi.

Rusya'nın Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov gibi çeşitli hükûmet üyeleri Renkli Devrimler'i savaş durumunun yeni bir biçimi olarak tanımlayıp suçladılar.[2][3] Rusya Devlet Başkanı Putin, 2014 yılındaki bir konuşmasında, Renkli Devrimler'in önlenmesi gerektiğine dikkat çekerek "Biz Renkli Devrimler'in trajik sonuçlarını görüyoruz. Bu tür girişimlerin Rusya’da olmasını engellemek için ne gerekiyorsa yapmalıyız. Bu bizim için bir uyarı ve ders." şeklinde konuştu.[4]

Renkli Devrimler listesi

Devrim Yer Başlangıç tarihi Bitiş tarihi
Karanfil Devrimi Portekiz Portekiz
25 Nisan 1974
Sarı Devrim Filipinler 22 Şubat 1986 25 Şubat 1986
Kadife Devrim Çekoslovakya Çekoslovakya 17 Kasım 1989 29 Aralık 1989
Buldozer Devrimi Yugoslavya
5 Ekim 2000
Gül Devrimi Gürcistan 3 Kasım 2003 23 Kasım 2003
Turuncu Devrim Ukrayna Ukrayna 22 Kasım 2004 23 Ocak 2005
Mor Devrim Irak
Ocak 2005
Lale Devrimi Kırgızistan Kırgızistan 27 Şubat 2005 11 Nisan 2005
Sedir Devrimi Lübnan Lübnan 14 Şubat 2005 27 Nisan 2005
Mavi Devrim Kuveyt Kuveyt
Mart 2005
Kot Devrimi Belarus 19 Mart 2006 25 Mart 2006
Safran Devrimi Myanmar 15 Ağustos 2007 26 Eylül 2007
Üzüm Devrimi Moldova Moldova 6 Nisan 2009 12 Nisan 2009
Yeşil Devrim İran İran 13 Haziran 2009 11 Şubat 2010
Yasemin Devrimi Tunus Tunus 18 Aralık 2010 14 Ocak 2011
Lotus Devrimi Mısır Mısır 25 Ocak 2011 11 Şubat 2011
Yasemin Devrimi Çin Çin 20 Şubat 2011 20 Mart 2011

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Gene Sharp: Author of the nonviolent revolution rulebook 22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News (21 Şubat 2011)
  2. ^ Gorenburg, Dmitry, "Countering Color Revolutions: Russia’s New Security Strategy and its Implications for U.S. Policy", Russian Military Reform 20 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 15 Eylül 2014
  3. ^ Flintoff, Corey, Are 'Color Revolutions' A New Front In U.S.-Russia Tensions? 2 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., National Public Radio, 12 Haziran 2014
  4. ^ "Putin: 'Renkli devrimler' önlenmeli". Milliyet. 21 Kasım 2014. 2 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2015. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Beissinger, Mark R. (2007). "Structure and Example in Modular Political Phenomena: The Diffusion of Bulldozer/Rose/Orange/Tulip Revolutions". Perspectives on Politics. 5 (2). ss. 259-276. doi:10.1017/S1537592707070776. 
  • Valerie J. Bunce and Sharon L. Wolchik: Defeating Authoritarian Leaders in Postcommunist Countries. Cambridge University Press, 2011
  • Pavol Demes and Joerg Forbrig (eds.). Reclaiming Democracy: Civil Society and Electoral Change in Central and Eastern Europe. German Marshall Fund, 2007.
  • Joerg Fobrig (Ed.): Revisiting Youth Political Participation: Challenges for research and democratic practice in Europe. Council of Europe, Publishing Division, Strasbourg 2005, ISBN 92-871-5654-9
  • Landry, Tristan (2011). "The Colour Revolutions in the Rearview Mirror: Closer Than They Appear". Canadian Slavonic Papers. 53 (1). ss. 1-24. ISSN 0008-5006. 
  • Adam Roberts ve Timothy Garton Ash (eds.), Civil Resistance and Power Politics: The Experience of Non-violent Action from Gandhi to the Present15 Kasım 2014 tarihinde at Archive-It sitesinde arşivlendi, Oxford: Oxford University Press, 2009. ISBN 978-0-19-955201-6. US edition29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Google11 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Kurt Schock: Unarmed Insurrections: People Power Movements in Nondemocracies. University of Minnesota Press, 2005.
  • Joshua A. Tucker: Enough! Electoral Fraud, Collective Action Problems, and Post-Communist coloured Revolutions27 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 2007. Perspectives on Politics, 5(3): 537–553.
  • Akbar E. Torbat,The Arab Uprisings and Iran’s Green Movement, 19 Ekim 2011.
  • g
  • t
  • d
Soğuk Savaş sonrası Asya'da çatışmalar
Güney Asya
Hindistan
Pakistan
Sri Lanka
Diğerleri
Doğu Asya
Çin
Kore (Kuzey
ve Güney)
  • Kore Sorunu
    • Deniz sınırı olayları
    • 1994 Kuzey Kore nükleer krizi
    • 2017-2018 krizi
Tayvan
  • Tayvan Boğazı Krizi (1996)
Güneydoğu Asya
Kamboçya
  • Kamboçya-Tayland sınır anlaşmazlığı (2008-2011)
Endonezya
Myanmar
  • Myanmar iç çatışması (1948-günümüz)
    • Karen çatışması
    • Kaçin çatışması
    • Arakan İsyanı
    • İç savaş (2021-günümüz)
Tayland
Doğu Timor
Diğerler
  • Laos İsyanı (1975-2008)
  • Filipinler iç çatışması (1969-günümüz)
  • Vietnam'a karşı FULRO isyanı (1964-1992)
Orta Asya
Afganistan
  • Afganistan-Pakistan sınır çatışmaları
  • Afganistan Savaşları
    • 1989-1992
    • 1992-1996
    • 1996-2001
    • 2001-2021
    • Afganistan'da cumhuriyetçi isyan
Kazakistan
Kırgızistan
Tacikistan
Özbekistan
Batı Asya
Azerbaycan
Bahreyn
İran
Irak
İsrail
Lübnan
Filistin
Suudi Arabistan
Suriye
Türkiye
Yemen
Kıtalararası
çatışma
İlgili konular
  • g
  • t
  • d
21. yüzyılda hükûmet karşıtı protestolar
Devrimler ve ayaklanmalar
Renkli Devrimler (2000'ler)
Arap Baharı (2010'lar)
Diğer
Belirli sorunlar
Arap Baharı
Kemer sıkma/hak
Avrupa Birliği
Diğer
Özerklik/Bağımsızlık
Demokrasi
Seçimler
Çevresel
  • Bolivya protestoları (2011)
  • Mashtots Parkı Hareketi (2012)
  • Ekvador protestoları (2012)
Öğrenci
Diğer prostetolar
Uluslararası
Ulusal