Polkadot

Polkadot
Menkul değer sembolü	DOT
Gelişim
Orijinal yazar(lar)	Gavin Wood
Beyaz kitap	Polkadot Whitepaper
Uygulama(lar)	Polkadot Gossamer
Kod deposu	Pollkadot GitHub
Geliştirilme statüsü	Aktif
Programlama lisanı	Rust
Website	Polkadot Website
Zaman damgası şeması	Proof-of-Stake
Blok tarayıcı	Polkadot Explorer
Dolaşımdaki arz	1,165,267,192 DOT

Polkadot bir blockchain platformu ve kripto para birimidir. Polkadot blok zincirinin yerel kripto para birimi DOT tokendir. Polkadot, Gavin Wood, Robert Habermeier ve Peter Czaban liderliğinde 2020 yılında bir İsviçre Vakfı olan Web3 Vakfı tarafından piyasaya sürülmüştür.^[1] Blok zincirlerinin güvenilir bir üçüncü taraf olmadan mesaj alışverişinde bulunmasına ve birbirleriyle işlem yapmasına izin verecek şekilde tasarlanmıştır. Bu, farklı blok zincirleri arasında zincirler arası veri veya varlık transferlerine ve Polkadot Ağı kullanılarak oluşturulacak merkezi olmayan uygulamalara (DApp'ler) izin verir.^[2]

Tarih

Protokol, Ethereum'un kurucu ortağı Gavin Wood, Robert Habermeier ve Peter Czaban tarafından Ekim 2017'de İlk madeni para arzı ile 144,3 milyon doların üzerinde para toplayarak oluşturulmuştur.^[3] 2019'daki bir başka özel satış ile ek 43 milyon dolar toplanmıştır. Polkadot'un tanıtım belgesi 2016 yılında Wood tarafından yayınlandı. Web3 temeli ise daha sonra 2017'de başlatılmıştır.^[4]

Polkadot'un ilk bloğu (genesis bloğu) Mayıs 2020'de yayınlandı. DOT, ağın yerel tokenidir ve genesis bloğunun başlatılmasıyla piyasaya sürülmüştür.^[5]

Teknik detaylar

Polkadot ağı, "relay chain" adlı birincil bir blok zincirine ve "parachains" adı verilen kullanıcı tarafından oluşturulan birçok paralel zincire sahiptir.^[6] Relay zinciri, ağın yönetişim katmanı görevi görürken, parachain'ler açık artırmaya çıkarılarak bağımsız projelerin Polkadot altyapısı içinde yaşayan kendi blok zincirlerini oluşturmasına ve işletmesine olanak tanımaktadır.^[7] Verilerin doğrulanmasından, fikir birliğine varılmasından ve işlemlerin yürütülmesini sağlamaktan bir relay zinciri sorumludur. Ağın saniyede 1.000 işlemin işleyebleceği tahmin edilmektedir.^[4]

Proof of stake

Ağ, bir hisse kanıtı konsensüs algoritması kullanır.^[8] Kullanılan protokol, Aggelos Kiayias tarafından oluşturulan bir protokol olan Ouroboros'tan türetilmiştir.^[9]

Köprüler ve Parathread'ler

Polkadot ağı, blok zincirlerini birbirine bağlayan ve veri aktarımına izin veren köprüler içerir. Sağlayıcıların Bitcoin veya Cardano gibi diğer ağlarla birlikte çalışabilirliğini köprülemektedir. Parathread'ler, parachain'lere benzer şekilde çalışır ancak Polkadot ağına sürekli bağlantı gerektirmeyen "kullandıkça öde" modelini izler.^[4]

Konsensüs ve DOT Tokeni

Polkadot hisse kanıtı konsensüs modelinde üç tür paydaş vardır:

• Adaylar: Geçiş zincirlerini güvence altına almak ve güvenilir doğrulayıcıları belirlemek.
• Doğrulayıcılar: DOT'u değerlendirmek, harmanlayıcılardan gelen kanıtları doğrulamak ve fikir birliğine katılmak için kullanılır.
• Harmanlayıcılar: Parachain işlemlerinin geçerli kayıtlarını tutar ve geçiş zincirindeki doğrulayıcılara gönderir

DOT tokeni hem staking hem de yönetişim için kullanılmaktadır:

• Staking: DOT'u "iyi" davranış için teminat olarak tutarak ağ katılımcılarını dürüst davranmaya teşvik ederek diğer proof-of-stake ağlarında olduğu gibi ağ güvenliğini sağlar. Staking, DOT stake edenler için ödüller üretir.
• Yönetişim: DOT kullanıcıları, ağırlıklı hisseye dayalı olarak oy kullanma haklarına sahiptir.^[4]

Kaynakça