Mustafa Dağıstanlı

Mustafa Dağıstanlı
Mustafa Dağıstanlı, 1956
Kişisel bilgileri
Doğumu11 Nisan 1931(1931-04-11)
Söğütpınar, Çarşamba, Samsun, Türkiye
Ölümü18 Eylül 2022 (91 yaşında)
Antalya, Türkiye
Boy1,68 m (5 ft 6 in)
Spor
ÜlkeTürkiye
SporGüreş
Yarışma(lar)Serbest
Grekoromen
Madalyalar
 Türkiye adına
Erkekler Serbest Güreş
Olimpiyat Oyunları
Altın 1956 Melbourne 57 kg
Altın 1960 Roma 62 kg
Dünya Şampiyonası
Altın 1954 Tokyo 57 kg
Altın 1957 İstanbul 62 kg
Altın 1959 Tahran 62 kg
Balkan Şampiyonası
Altın 1960 Burgaz 62 kg
Dünya Kupası
Altın 1956 İstanbul 57 kg
Gümüş 1958 Sofya 62 kg
Erkekler Grekoromen
Akdeniz Oyunları
Altın 1955 Barselona 57 kg

Mustafa Dağıstanlı (11 Nisan 1931 Söğütpınar - 18 Eylül 2022), Türk güreşçi ve siyasetçi. 1956 Yaz Olimpiyatları ve 1960 Yaz Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmıştır.

Hayatı

Doğumu ve ailesi

11 Nisan 1931'de Samsun'un Çarşamba ilçesine bağlı Söğütpınar köyünde (günümüzde Ayvacık'a bağlı) dünyaya geldi.[1] Ailesi Kafkasya Avarlarından olup Dağıstan göçmenidir. Dedesi Şeyh Şamil'in ordusunda savaşmıştır. Şeyh Şamil birkaç yüz kişi kalıncaya dek savaşıp teslim olduktan sonra dedesi de birkaç arkadaşıyla Samsun'a yerleşti. Babasını yedi yaşındayken kaybetti. Altı kardeşlerdir.[2]

Güreş kariyeri

Güreşe küçük yaşta karakucakla, minder güreşine ise 18 yaşında deniz askerliği sırasında başladı. 1951'de 57 kiloda güreştiği Nasuh Akar'ı yenerek Türkiye şampiyonu oldu. Milli mayoyu ilk kez 1953'te giydi. 1954'te Tokyo'da yapılan Dünya Güreş Şampiyonasında serbest stilde, 1955'te Barselona'da düzenlenen Akdeniz Oyunları'nda grekoromen stilde birincilik aldı. 1956'da Melbourne Olimpiyat Oyunları şampiyonu oldu.[3] Altmış iki kiloya geçtikten sonra 1957'de İstanbul'da ve 1959'da Tahran'da Dünya şampiyonluklarını kazandı. Bu arada 1958'de Sofya'da hiç yenilgi almadan dünya ikincisi oldu. 1960'ta Roma Olimpiyat Oyunları'nda altın madalyayı, ardından aynı yıl Burgaz'da Balkan şampiyonluğunu kazandı ve güreşi bıraktı.

Kendine has en iyi güreş teknikleri; Yerden kaldırıp ters sarma, Dana bağı dalış pozisyonuna girerken uygulamak olan Dağıstanlı, Türkiye'de yaptığı 320 güreşten 319'unu, uluslararası karşılaşmalarda yaptığı 73 güreşten de 70'ini kazandı. Serbest stilde hiç yenilgi almayan ve hiç tuş olmayan Dağıstanlı, güreştiği dönemde dünyanın en iyi güreşçilerinden biri olarak kabul edildi.[4]

Sonraki yaşamı

Güreşi bıraktıktan sonra antrenörlük yaptı ve Türkiye Güreş Federasyonunda görev aldı. 1973-1980 yılları arası 15. ve 16. dönem Adalet Partisi Samsun milletvekili olarak TBMM’de görev yaptı.[5] Evli ve 7 çocuk babası olan Mustafa Dağıstanlı Ankara'da ikamet etti.

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası sahibi olan Dağıstanlı, 18 Eylül 2022 tarihine Antalya'da tedavi gördüğü özel hastanede 91 yaşında vefat etti.[6][7] 20 Eylül'de Ankara Kocatepe Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Karşıyaka Mezarlığı'na defnedildi.[8]

Başarıları

  • 1954 yılı Tokyo Japonya da Serbest stil 57 Kg da Dünya 1.
  • 1955 yılı Barselona İspanya da Greko-Romen stil 57 Kg da Akdeniz Oyunları 1.
  • 1956 yılı İstanbul da Serbest Stil 62 Kg da Dünya kupası 1.
  • 1956 yılı Melbourne Olimpiyatlarında Serbest stil 57 Kg da 1.[9]
  • 1957 yılı İstanbul da Serbest stil 62 Kg da Dünya 1.
  • 1959 yılı Tahran, İran da Serbest stil 62 Kg da Dünya 1.
  • 1960 yılı Burgaz’da Serbest stil 62 Kg da Balkan 1.
  • 1960 yılı Roma Olimpiyatlarında Serbest Stil 62 Kg da 1.[9]

Dış bağlantılar

  • Olympics Database20 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Who is who17 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe)
  • Wrestling File5 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe)

Kaynakça

  1. ^ "Özgeçmiş". Samsun İl KTB. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Ahmet Tüzün, Dağıstanlı ile konuştu". 2018. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2021. 
  3. ^ "1936-2012 Yılları Arasın Altın Madalya Kazanan Sporcular". shgm.gsb.gov.tr. 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2020. 
  4. ^ "Mustafa Dağıstanlı". Milliyet Arşiv. 1 Kasım 1982. 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2020. 
  5. ^ TBMM Albümü Cilt 2 (PDF). s. 1076. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Haziran 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  7. ^ "Olimpiyat şampiyonu eski milli güreşçi Mustafa Dağıstanlı vefat etti". 19 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022. 
  8. ^ "Mustafa Dağıstanlı son yolculuğuna uğurlandı". TRT Spor. 20 Eylül 2022. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2022. 
  9. ^ a b "Mustafa Dağıstanlı". Olympedia. 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  • g
  • t
  • d
Türkiye Olimpiyat oyunlarında madalya kazanan Türk sporcular
Altın madalya
Gümüş madalya
Bronz madalya
  • g
  • t
  • d
  • 1904  Isidor Niflot (USA)
  • 1908  George Mehnert (USA)
  • 1924  Kustaa Pihlajamäki (FIN)
  • 1928  Kaarlo Mäkinen (FIN)
  • 1932  Robert Pearce (USA)
  • 1936  Ödön Zombori (HUN)
  • 1948  Nasuh Akar (TUR)
  • 1952  Shohachi Ishii (JPN)
  • 1956  Mustafa Dağıstanlı (TUR)
  • 1960  Terrence McCann (USA)
  • 1964  Yojiro Uetake (JPN)
  • 1968  Yojiro Uetake (JPN)
  • 1972  Hideaki Yanagida (JPN)
  • 1976  Vladimir Yumin (URS)
  • 1980  Sergei Beloglazov (URS)
  • 1984  Hideaki Tomiyama (JPN)
  • 1988  Sergei Beloglazov (URS)
  • 1992  Alejandro Puerto (CUB)
  • 1996  Kendall Cross (USA)
  • 2000  Alireza Dabir (IRI)
  • 2004  Mavlet Batirov (RUS)
  • 2008  Henry Cejudo (USA)
  • 2012  Dzhamal Otarsultanov (RUS)
  • 2016  Vladimer Hinçegaşvili (GEO)
  • 2020  Zaur Uguyev (ROC_2020)
  • 1904: 56.70 kg
  • 1908: 54 kg
  • 1924–1936: 56 kg
  • 1948–1996: 57 kg
  • 2000: 58 kg
  • 2004–2012: 55 kg
  • 2016–günümüz: 57 kg
  • g
  • t
  • d
  • 1904  Benjamin Bradshaw (USA)
  • 1908  George Dole (USA)
  • 1920  Charles Ackerly (USA)
  • 1924  Robin Reed (USA)
  • 1928  Allie Morrison (USA)
  • 1932  Hermanni Pihlajamäki (FIN)
  • 1936  Kustaa Pihlajamäki (FIN)
  • 1948  Gazanfer Bilge (TUR)
  • 1952  Bayram Şit (TUR)
  • 1956  Shozo Sasahara (JPN)
  • 1960  Mustafa Dağıstanlı (TUR)
  • 1964  Osamu Watanabe (JPN)
  • 1968  Masaaki Kaneko (JPN)
  • 1972  Zagalav Abdulbekov (URS)
  • 1976  Yang Jung-mo (KOR)
  • 1980  Magomedgasan Abushev (URS)
  • 1984  Randall Lewis (USA)
  • 1988  John Smith (USA)
  • 1992  John Smith (USA)
  • 1996  Tom Brands (USA)
  • 2000  Murad Umakhanov (RUS)
  • 2004  Yandro Quintana (CUB)
  • 2008  Mavlet Batirov (RUS)
  • 2012  Tuğrul Askerov (AZE)
  • 1904: 61.33 kg
  • 1908: 60.3 kg
  • 1920–1936: 61 kg
  • 1948–1960: 62 kg
  • 1964–1968: 63 kg
  • 1972–1996: 62 kg
  • 2000: 63 kg
  • 2004–2012: 60 kg
  • g
  • t
  • d
Güreşte erkekler serbest stil horoz sıklet dünya şampiyonları (57 kg)
  • 1951–1995 : 57 kg
  • 1997–2001 : 58 kg
  • 2002–2013 : 55 kg
  • 2014–günümüz: 57 kg
  • g
  • t
  • d
Güreşte erkekler serbest stil tüy sıklet dünya şampiyonları (61 kg)
  • 1951–1961 : 62 kg
  • 1962–1967 : 63 kg
  • 1969–1995 : 62 kg
  • 1997–2001 : 63 kg
  • 2002–2013 : 60 kg
  • 2014–günümüz: 61 kg
  • g
  • t
  • d
Milliyet Spor Ödülleri - Türkiye'de Yılın Sporcusu