Kelebek ve Dalgıç

Aynı isimli roman için Kelebek ve Dalgıç Giysisi sayfasına bakınız.

Dalgıç ve Kelebek
Le Scaphandre et le Papillon
Filmin Türkçe sinema afişi
Yönetmen	Julian Schnabel
Yapımcı	Kathleen Kennedy Jon Kilik
Senarist	Jean-Dominique Bauby (Hatıra) Ronald Harwood (senaryo)
Oyuncular	Mathieu Amalric Emmanuelle Seigner Marie-Josée Croze Max Von Sydow
Müzik	Paul Cantelon
Görüntü yönetmeni	Janusz Kaminski
Dağıtıcı	Pathé Renn Productions (Fransa) Miramax Films (ABD)
Türü	Biyografi, Dram
Yapım yılı	2007
Süre	112 dakika
Ülke	Amerika Birleşik Devletleri Fransa
Dil	Fransızca

Dalgıç ve Kelebek, Amerikalı yapımcı Julian Schnabel tarafından çekilen, 23 Mayıs 2007'de gösterime başlayan Fransız filmi. 2007 Cannes Film Festivali'nde mizansen ödülü kazandı.

Konusu

Film, Elle dergisi editörü Jean-Dominique Bauby'nin (okunuşu: Jan Dominik Bobi) gerçek hayat hikâyesinden alınmıştır. Bauby kendine geldiğinde, hiçbir uzvunu kıpırdatamadığını fark eder. Locked-in adı verilen felç hastalığına tutulmuştur. Konuşamamakta, yardım olmadan nefes alamamaktadır. Kıpırdatabildiği tek organı, sol göz kapağıdır. Bu sayede basit sorulara evet-hayır karşılıkları verebilir. Bu, dış dünyayla tek bağlantısıdır.

Bir konuşma terapisti, Bauby'nin daha etkin iletişim kurabilmesi için, harfleri Fransızcadaki kullanılma sıklığına göre sıralar (E, L, A, O, I, N, S, D, vs.) ve yüksek sesle okur. Doğru harfe geldiğinde Bauby göz kırpmakta ve bir sonraki harfe geçilmektedir. Bu yöntemi kullanarak Bauby filmle aynı addaki kitabı yazar.

Filmin önemli bir kısmı, Bauby'nin bakış açısından çekilmiştir. Öyle ki, Bauby sorulara cevap vermek için gözünü kırptığında, perde kısa süre kararmaktadır.

Filmin adı

Filmin adı, Bauby'nin kendi bedeninde hapsolmasını ve özgürlük çabasını simgelemektedir. Söz konusu dalgıç, sünger avcılarının kullandığına benzer eski tip, metal bir dalgıç elbisesi giymektedir. Bauby, rüyalarında kendisini, bedenini simgeleyen bu elbisenin içinde görmektedir. Hareket edememekte, elbise ile birlikte derinliklere batmaktadır. Bağırır, çırpınır, ancak kimse sesini duyamaz. Kelebek ise özgürlüğün, bedeni durmuş bir insanın içinde yaşamaya devam eden insanlığın simgesidir. Kitabı yazmak için göz kırpması, kelebeğin uçmak için kanatlarını çırpmasına benzemektedir.

Yapım

Schnabel, yapımcı şirketin filmin İngilizce çekilmesi yönündeki baskılarına direndi. İngilizcenin, kitapta kullanılan karmaşık Fransızcayı yansıtamayacağını düşünüyordu. Filmi daha iyi çekebilmek için Fransızca öğrendi.

Başlangıçta Bauby'yi Johnny Depp'in oynaması düşünülüyordu. Ancak programının Karayip Korsanları: Dünyanın Sonu filmiyle çakışması nedeniyle Depp bu projeden çekildi.

Ödüller ve adaylıklar

Kazandıkları

61. BAFTA Ödülleri
- En İyi Uyarlama Senaryo
65. Altın Küre Ödülleri
- En İyi Yabancı Dilde Film
- En İyi Yönetmen (Julian Schnabel)
60. Cannes Film Festivali
- En İyi Yönetmen
- Teknik Büyük Ödül
National Board of Review
- En İyi Yabancı Film
Boston Society of Film Critics
- En İyi Yönetmen
- En İyi Sinematografi
- En İyi Yabancı Dilde Film
New York Film Critics Online
- En İyi Film (There Will Be Blood ile paylaştı)
Los Angeles Film Eleştirmenleri Birliği
- 2. En İyi Film
- 2. En İyi Yönetmen
- 2. En İyi Yabancı Dilde Film
- En İyi Sinematografi
Washington D.C. Area Film Critics Association
- En İyi Yabancı Dilde Film
San Francisco Film Critics Circle
- En İyi Yabancı Dilde Film
Amerikan Film Enstitüsü Ödülleri
- Yılın Top On Filmi
Satellite Ödülleri
- En İyi Sinematografi
EDA Ödülleri
- En İyi Kurgu
- En İyi Yabancı Film
- 2007'de Üstün Başarı Gösteren Kadın
Toronto Film Eleştirmenleri Derneği
- 2. En İyi Yabancı Film

Adaylıklar

80. Akademi Ödülleri
- En İyi Yönetmen (Julian Schnabel)
- En İyi Uyarlama Senaryo (Ronald Harwood)
- En İyi Sinematografi (Janusz Kaminski)
- En İyi Kurgu (Juliette Welfling)
60. Cannes Film Festivali
- Altın Palmiye
65. Altın Küre Ödülleri
- En İyi Senaryo (Ronald Harwood)

Kaynakça

İngilizce ve Fransızca Vikipedi

Dış bağlantılar

Resmî site
(Fransızca) Resmî site
IMDb'de The Diving Bell and the Butterfly
AllMovie'de The Diving Bell and the Butterfly
Box Office Mojo'da The Diving Bell and the Butterfly
Rotten Tomatoes'ta The Diving Bell and the Butterfly
Metacritic'te The Diving Bell and the Butterfly
IONCINEMA.com interviews Cast & Crew of The Diving Bell and the Butterfly 17 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
"The Nerve and The Will" 8 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. review at the New York Review of Books
"The truth about 'The Diving Bell and the Butterfly'"8 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. article at Salon.com

g t d En İyi Yabancı Dilde Film Altın Küre Ödülü
1965-1972 Yabancı Film – Yabancı Dilde Film	Bicycle Thieves (1949) Genevieve / The Lady of the Camelias / No Way Back / Twenty-Four Eyes (1954) Children, Mother, and the General / Dangerous Curves / Eyes of Children / Ordet / Stella (1955) Before Sundown / A Girl in Black / Roses on the Arm / War and Peace / The White Reindeer (1956) Confessions of Felix Krull / Tizoc / Yellow Crow (1957) Girl and the River / The Road a Year Long / Rosemary (1958) Aren't We Wonderful? / Black Orpheus / The Bridge / Odd Obsession / Wild Strawberries (1959) The Truth / The Virgin Spring (1960) Two Women (1961) Divorce Italian Style (1962) Any Number Can Win (1963) Marriage Italian Style (1964) Ruhların Giulietta'sı (1965) Bir Kadın ve Bir Erkek (1966) Live for Life (1967) Savaş ve Barış (1968) Z (1969) Rider on the Rain (1970) The Policeman (1971) Göçmenler (1972) Yeni Toprak (1972)
1973-1985 Yabancı Film	The Pedestrian (1973) Bir Evlilikten Manzaralar (1974) Lies My Father Told Me (1975) Yüzyüze (1976) Özel Bir Gün (1977) Güz Sonatı (1978) La Cage aux Folles (1979) Tess (1980) Ateş Arabaları (1981) Gandhi (1982) Fanny ve Alexander (1983) A Passage to India (1984) The Official Story (1985)
1986 - günümüz Yabancı Dilde Film	The Assault (1986) My Life as a Dog (1987) Fatih Pelle (1988) Cennet Sineması (1989) Cyrano de Bergerac (1990) Europa Europa (1991) Indochine (1992) Elveda Cariyem (1993) Farinelli (1994) Sefiller (1995) Kolya (1996) Pembe Hayat (1997) Merkez İstasyonu (1998) Annem Hakkında Her Şey (1999) Kaplan ve Ejderha (2000) No Man's Land (2001) Konuş Onunla (2002) Osama (2003) İçimdeki Deniz (2004) Vaat Edilen Cennet (2005) Iwo Jima'dan Mektuplar (2006) The Diving Bell and the Butterfly (2007) Beşir'le Vals (2008) Beyaz Bant (2009) Daha İyi Bir Dünyada (2010) Bir Ayrılık (2011) Amour (2012) Muhteşem Güzellik (2013) Leviathan (2014) Saul'un Oğlu (2015) O Kadın (2016) Paramparça (2017) Roma (2018) Parazit (2019) Minari (2020) Drive My Car (2021) Argentina, 1985 (2022) Anatomy of a Fall (2023)

g t d En İyi Film Lumières Ödülü
La haine (1996) Ridicule (1997) Marius and Jeannette (1998) The Dreamlife of Angels (1999) The Messenger: The Story of Joan of Arc (2000) The Taste of Others (2001) Amélie (2002) Amen. (2003) Belleville'de Randevu (2004) The Chorus (2005) The Beat That My Heart Skipped (2006) Tell No One (2007) Kelebek ve Dalgıç (2008) Sınıf (2009) Welcome (2010) Of Gods and Men (2011) Artist (2012) Aşk (2013) Mavi En Sıcak Renktir (2014) Timbuktu (2015) Mustang (2016) Elle (2017) Kalp Atışı Dakikada 120 (2018) The Sisters Brothers (2019) Sefiller (2020) Love Affair(s) (2021) Happening (2022) The Night of the 12th (2023) Anatomy of a Fall (2024)

En İyi Film Lumières Ödülü

La haine (1996)
Ridicule (1997)
Marius and Jeannette (1998)
The Dreamlife of Angels (1999)
The Messenger: The Story of Joan of Arc (2000)
The Taste of Others (2001)
Amélie (2002)
Amen. (2003)
Belleville'de Randevu (2004)
The Chorus (2005)
The Beat That My Heart Skipped (2006)
Tell No One (2007)
Kelebek ve Dalgıç (2008)
Sınıf (2009)
Welcome (2010)
Of Gods and Men (2011)
Artist (2012)
Aşk (2013)
Mavi En Sıcak Renktir (2014)
Timbuktu (2015)
Mustang (2016)
Elle (2017)
Kalp Atışı Dakikada 120 (2018)
The Sisters Brothers (2019)
Sefiller (2020)
Love Affair(s) (2021)
Happening (2022)
The Night of the 12th (2023)
Anatomy of a Fall (2024)

g t d Yabancı Dilde En İyi Film Eleştirmenlerin Seçimi Film Ödülü
Postacı (1995) Ridicule (1996) Sharu wi Dansu? (1997) Hayat Güzeldir (1998) Annem Hakkında Her Şey (1999) Kaplan ve Ejderha (2000) Amélie (2001) Ananı Da! (2002) Barbarların İstilâsı (2003) İçimdeki Deniz (2004) Kung Fu Hustle (2005) Iwo Jima'dan Mektuplar (2006) Kelebek ve Dalgıç (2007) Beşir'le Vals (2008) Kırık Kucaklaşmalar (2009) Ejderha Dövmeli Kız (2010) Bir Ayrılık (2011) Aşk (2012) Mavi En Sıcak Renktir (2013) Turist (2014) Saul'un Oğlu (2015) O Kadın (2016) Paramparça (2017) Roma (2018) Parasite (2019) Minari (2020) Drive My Car (2021) RRR (2022) Anatomy of a Fall (2023)

Yabancı Dilde En İyi Film Eleştirmenlerin Seçimi Film Ödülü

Postacı (1995)
Ridicule (1996)
Sharu wi Dansu? (1997)
Hayat Güzeldir (1998)
Annem Hakkında Her Şey (1999)
Kaplan ve Ejderha (2000)
Amélie (2001)
Ananı Da! (2002)
Barbarların İstilâsı (2003)
İçimdeki Deniz (2004)
Kung Fu Hustle (2005)
Iwo Jima'dan Mektuplar (2006)
Kelebek ve Dalgıç (2007)
Beşir'le Vals (2008)
Kırık Kucaklaşmalar (2009)
Ejderha Dövmeli Kız (2010)
Bir Ayrılık (2011)
Aşk (2012)
Mavi En Sıcak Renktir (2013)
Turist (2014)
Saul'un Oğlu (2015)
O Kadın (2016)
Paramparça (2017)
Roma (2018)
Parasite (2019)
Minari (2020)
Drive My Car (2021)
RRR (2022)
Anatomy of a Fall (2023)

g t d Çevrimiçi Sinema Eleştirmenleri Topluluğu En İyi Yabancı Dilde Film Ödülü
Shall We Dance? (1997) Life Is Beautiful (1998) Run Lola Run (1999) Crouching Tiger, Hidden Dragon (2000) Amélie (2001) And Your Mother Too (2002) City of God (2003) Hero (2004) Downfall (2005) Pan's Labyrinth (2006) The Diving Bell and the Butterfly (2007) Let the Right One In (2008) The White Ribbon (2009) Mother (2010) A Separation (2011) Holy Motors (2012) Blue Is the Warmest Colour (2013) Two Days, One Night (2014) The Assassin (2015) The Handmaiden (2016) BPM (Beats per Minute) (2017) Roma (2018) Parasite (2019) Minari (2020) Drive My Car (2021) Decision to Leave (2022) Anatomy of a Fall (2023)

Çevrimiçi Sinema Eleştirmenleri Topluluğu En İyi Yabancı Dilde Film Ödülü

Shall We Dance? (1997)
Life Is Beautiful (1998)
Run Lola Run (1999)
Crouching Tiger, Hidden Dragon (2000)
Amélie (2001)
And Your Mother Too (2002)
City of God (2003)
Hero (2004)
Downfall (2005)
Pan's Labyrinth (2006)
The Diving Bell and the Butterfly (2007)
Let the Right One In (2008)
The White Ribbon (2009)
Mother (2010)
A Separation (2011)
Holy Motors (2012)
Blue Is the Warmest Colour (2013)
Two Days, One Night (2014)
The Assassin (2015)
The Handmaiden (2016)
BPM (Beats per Minute) (2017)
Roma (2018)
Parasite (2019)
Minari (2020)
Drive My Car (2021)
Decision to Leave (2022)
Anatomy of a Fall (2023)

g t d En İyi Yabancı Dilde Film Washington DC Bölgesi Sinema Eleştirmenleri Derneği Ödülü
Maria Full of Grace (2004) Kung Fu Hustle (2005) Pan's Labyrinth (2006) The Diving Bell and the Butterfly (2007) Let the Right One In (2008) Sin nombre (2009) Biutiful (2010) The Skin I Live In (2011) Amour (2012) The Broken Circle Breakdown (2013) Force Majeure (2014) Son of Saul (2015) Elle (2016) BPM (Beats per Minute) (2017) Roma (2018) Parasite (2019) Another Round (2020) Drive My Car (2021) Decision to Leave (2022) Anatomy of a Fall (2023)

En İyi Yabancı Dilde Film Washington DC Bölgesi Sinema Eleştirmenleri Derneği Ödülü

Maria Full of Grace (2004)
Kung Fu Hustle (2005)
Pan's Labyrinth (2006)
The Diving Bell and the Butterfly (2007)
Let the Right One In (2008)
Sin nombre (2009)
Biutiful (2010)
The Skin I Live In (2011)
Amour (2012)
The Broken Circle Breakdown (2013)
Force Majeure (2014)
Son of Saul (2015)
Elle (2016)
BPM (Beats per Minute) (2017)
Roma (2018)
Parasite (2019)
Another Round (2020)
Drive My Car (2021)
Decision to Leave (2022)
Anatomy of a Fall (2023)

g t d En İyi Yabancı Dilde Film National Board of Review Ödülü
1934–1950	Man of Aran (1934) Ödül verilmedi (1935) Carnival in Flanders (1936) The Eternal Mask (1937) La Grande Illusion (1938) Port of Shadows (1939) The Baker's Wife (1940) Pépé le Moko (1941) Ödül verilmedi (1942–1949) The Titan (1950)
1951–1975	Rashomon (1951) The Sound Barrier (1952) A Queen Is Crowned (1953) Romeo and Juliet (1954) The Prisoner (1955) The Silent World (1956) Ordet (1957) Pather Panchali (1958) Wild Strawberries (1959) The World of Apu (1960) Die Brücke (1961) Sundays and Cybele (1962) 8½ (1963) World Without Sun (1964) Juliet of the Spirits (1965) The Sleeping Car Murders (1966) Elvira Madigan (1967) War and Peace (1968) Shame (1969) The Wild Child (1970) Claire's Knee (1971) The Sorrow and the Pity (1972) Cries and Whispers (1973) Amarcord (1974) The Story of Adele H. (1975)
1976–2000	The Marquise of O (1976) That Obscure Object of Desire (1977) Autumn Sonata (1978) La Cage aux Folles (1979) The Tin Drum (1980) A Few Days from the Life of I. I. Oblomov (1981) Mephisto (1982) Fanny and Alexander (1983) A Sunday in the Country (1984) Ran (1985) Otello (1986) Jean de Florette / Manon des Sources (1987) Women on the Verge of a Nervous Breakdown (1988) Story of Women (1989) Cyrano de Bergerac (1990) Europa Europa (1991) Indochine (1992) Farewell My Concubine (1993) Eat Drink Man Woman (1994) Shanghai Triad (1995) Ridicule (1996) Shall We Dance? (1997) Central Station (1998) All About My Mother (1999) Crouching Tiger, Hidden Dragon (2000)
2001–günümüz	Amores perros (2001) Talk to Her (2002) The Barbarian Invasions (2003) The Sea Inside (2004) Paradise Now (2005) Volver (2006) The Diving Bell and the Butterfly (2007) Mongol (2008) A Prophet (2009) Of Gods and Men (2010) A Separation (2011) Amour (2012) The Past (2013) Wild Tales (2014) Son of Saul (2015) The Salesman (2016) Foxtrot (2017) Cold War (2018) Parasite (2019) La Llorona (2020) A Hero (2021) Close (2022) Anatomy of a Fall (2023)

g t d En İyi Yabancı Dilde Film San Diego Sinema Eleştirmenleri Topluluğu Ödülü
Ridicule (1996) Ödül verilmedi (1997) Life Is Beautiful (1998) Tango (1999) The Color of Paradise (2000) Amélie (2001) Talk to Her (2002) The Barbarian Invasions / Irréversible (2003) The Sea Inside (2004) Innocent Voices (2005) Riding Alone for Thousands of Miles (2006) The Diving Bell and the Butterfly (2007) Let the Right One In (2008) Il Divo (2009) I Am Love (2010) Le quattro volte (2011) The Kid with a Bike (2012) Drug War (2013) Force Majeure (2014) Taxi (2015) Mountains May Depart (2016) Thelma (2017) Shoplifters (2018) Parasite (2019) The Life Ahead (2020) Parallel Mothers (2021) All Quiet on the Western Front (2022) Anatomy of a Fall (2023)

En İyi Yabancı Dilde Film San Diego Sinema Eleştirmenleri Topluluğu Ödülü