CIA Direktörü

Merkezî İstihbarat Teşkilatı (CIA) DirektörlüğüKısaltmaD/CIARapor verilenUlusal İstihbarat DirektörüResmî ikametGeorge Bush İstihbarat Merkezi, Langley, Virginia, Fairfax County, VirginiaAtayanAmerika Birleşik Devletleri başkanı (Amerika Birleşik Devletleri Senatosu onayı ile)Görev süresiSüresizÖnceliMerkezi İstihbarat DirektörüOluşumAmerika Birleşik Devletleri Yasasının 50. Maddesiİlk sahibiPorter GossVekilMerkezi İstihbarat Teşkilatı Direktör YardımcısıMaaş$203,700Websitesihttps://www.cia.gov/

CIA Direktörü (İngilizce: Director of the Central Intelligence Agency lit.Merkezî İstihbarat Teşkilatı Direktörü), Amerika Birleşik Devletleri İstihbarat Topluluğu üyesi CIA'in en üst düzey yöneticisi ve yönetici ofisidir.

Amerika Birleşik Devletleri yasası 50. maddesi gereğince CIA direktörü Amerika Birleşik Devletleri başkanı tarafından senato onayı ile atanır. Görevi sırasında Ulusal İstihbarat Direktörü'ne rapor vermekle yükümlüdür.

Tarihçe

Merkezi İstihbarat Direktörü

21 nisan 2005 tarihinde önce Merkezi İstihbarat direktörü yani ''DCI'' günümüz CIA Direktörünün yerini almaktaydı. Merkezi İstihbarat direktörlüğü görevi ABD başkanı Harry S. Truman tarafından 1947 Ulusal Güvenlik Yasası ile oluşturulmuştu.

Merkezi İstihbarat Direktörü 21 nisan 2005 tarihinden önce CIA başkanı, Merkezi İstihbarat Direktörü, Amerika Birleşik Devletleri İstihbarat Topluluğu başkanı veya direktörü olarak hizmet etti. Ayrıca bu tarih öncesinde Direktör Amerika Birleşik Devletleri başkanı ve Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Konseyi'nin baş istihbarat danışmanı olarak hizmet verdi.

CIA Direktörü

İkinci Dünya savaşı sonrasında ABD başkanı Harry S. Truman tarafından Ulusal Güvenlik Konseyinin öncülü olarak Ulusal Güvenlik Grubu kurdu. Bir sonraki sene ise bu CIA ile Ulusal Güvenlik Konseyi 1947 Ulusal Güvenlik Yasası ile resmi olarak kuruldu. CIA'nın kurulması ise kurumun yönetici görevi 2005 yılına kadar Merkezi İstihbarat Direktörü tarafından yürütüldü.

Resmi olarak CIA direktörünün özgün makam olması ile Porter Goss Merkezi istihbarat direktörlüğünden ilk CIA direktörü oldu. 2017 yılında CIA dönemin ABD başkanı Donald Trump tarafından Amerika Birleşik Devletleri Bakanlar Kurulu içerisine alındı. Daha sonra gelen başkan Joe Biden bu kararı geri çekip CIA direktörünü Bakanlar Kurulu'ndan çıkardı ama Temmuz 2023'te Bakanlar Kuruluna geri alındı.

CIA Direktörlüğüne vekâlet

CIA direktörünün olası bir ölüm, istifa, görevi yerine getiremeyecek hal ve durumlar veya benzeri bir durumda görevde olmaması halinde vekaleten ilk olarak CIA Direktör yardımcısı vekalet eden olası durumlarda vekalet sırası aşağıdaki gibidir:[1]

# Vekiller
1
 CIA Direktör Yardımcısı
2
 Baş oparesyon müdürü
3
 Operasyonlardan Sorumlu CIA Direktör Yardımcısı
4
 Analizden Sorumlu CIA Direktör Yardımcısı
5
 Bilim ve Teknoloji'den sorumlu CIA Direktör Yardımcısı
6
 Dijital İnovasyon'dan sorumlu CIA Direktör Yardımcısı
7
 Destekten Sorumlu CIA Direktör Yardımcısı
8
 Genel Danışman
9
 Operasyonlardan Sorumlu Müdür Yardımcısı
10
 Birleşik Krallık Kıdemli CIA Temsilcisi
11
 Doğu Yakası Kıdemli CIA Temsilcisi
12
 Batı Yakası Kıdemli CIA Temsilcisi

CIA Direktörleri

# Porte Adı Görev süresi Atayan
1 Porter Goos[2] 21 Nisan

2005

5 Mayıs

2006

George W. Bush
2 Michael Hayden[3] 30 Mayıs 2006 12 Şubat 2009 Barack Obama
3 Leon Panetta[4] 13 Şubat 2009 30 Haziran 2011 Barack Obama
– Michael Morell (Vekaleten) 1 Temmuz 2011 6 Eylül 2011 Barack Obama
4 David Petraeus[5] 6 Eylül 2011 9 Kasım 2012 Barack Obama
– Michael Morell (Vekaleten) 9 Kasım 2012 8 Mart 2013 Barack Obama
5 John Brennan[6] 8 Mart 2013 20 Ocak 2017 Barack Obama
– Meroe Park (Vekaleten) 20 Ocak 2017 23 Ocak 2017 Donald Trump
6 Mike Pompeo[7] 23 Ocak 2017 26 Nisan 2018 Donald Trump
7 Gina Haspel 26 Nisan 2018 20 Ocak 2021 Donald Trump
– David Cohen (Vekaleten) 20 Ocak 2021 19 Mart 2021 Joe Biden
8 William Joseph Burns 19 Mart 2021 görevde Joe Biden

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Memorandum on Providing an Order of Succession Within the Central Intelligence Agency – The White House". trumpwhitehouse.archives.gov. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  2. ^ "Porter Johnston Goss". Central Intelligence Agency – Library. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2017. 
  3. ^ "Michael Vincent Hayden — Central Intelligence Agency". web.archive.org. 4 Ağustos 2019. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  4. ^ "Leon Edward Panetta — Central Intelligence Agency". web.archive.org. 4 Ağustos 2019. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  5. ^ "David Howell Petraeus — Central Intelligence Agency". web.archive.org. 4 Ağustos 2019. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  6. ^ "John O. Brennan — Central Intelligence Agency". web.archive.org. 22 Temmuz 2019. 22 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  7. ^ "Mike Pompeo — Central Intelligence Agency". web.archive.org. 9 Nisan 2019. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 

Dış Bağlantılar

Resmi Site 1 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

  • g
  • t
  • d
Organizasyon 
Birimler
Ülkelerdeki faaliyetler
  • Türkiye
  • Çin
  • Amerika Birleşik Devletleri
  • Sovyetler Birliği
  • İran
  • Fransa
  • Birleşik Krallık
  • İtalya
  • Macaristan
  • Libya
  • Yemen
  • Endonezya
  • Afganistan
Ulusötesi faaliyetler
  • uyuşturucu kaçakçılığı
  • Silah kontrolü, kitle imha silahları ve silahların yayılması
  • Tartışmalar
  • Terörle mücadele
  • Suç ve yasadışı uyuşturucu ticareti
  • Usame bin Ladin
  • Sağlık ve ekonomik
  • İnsan Hakkı ihlali
  • Kamuoyu üzerinde CIA etkisi
Yöneticiler
Başlıca uluslararası operasyonlar
Diğer