-loji

-loji son eki, İngilizcedeki -ology veya -logy den Türkçeye girmiştir. Bir çalışma alanını veya akademik bir disiplini tanımlar. Benzer şekilde -olog son eki de, bu alan üzerinde çalışan kişiyi tanımlar.

Etimoloji

"-loji" genel anlamıyla; "herhangi bir alanındaki çalışmalar" demektir. Bu tür sözcükler genellikle Yunanca veya Latince köke sahip olup son ek -loji, Yunancadaki -λογια (-logia) dan gelir. Eski Yunanca, légō, log- λέγω, λογ- söz söylemek demektir. Bu ek buradan evrilmiştir.^[1]

-oloji son eki, bu anlamda yanıltıcı olabilir, zira buradaki 'o', -loji ekini alan asıl sözcükten de geliyor olabilir. Örneğin, biyoloji deki 'o' Yunanca βιος (bios), yaşam'ın sonunda zaten vardır. Bu nedenle, örneğin mineraloji gibi bazı sözcükler -oloji ile bitmez.

-loji'lerin listesi

Dizin:

• A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P Q R S Ş T U Ü V W X Y Z

A

• Aerobiyoloji, havaya karışmış organik parçaları (bakteri, mantar sporları, çok küçük böcekler, polenleri) araştıran biyoloji dalı.
• Aeroloji, atmosferi ve havayı inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız Meteoroloji)
• Aeropalinoloji, atmosferdeki polen tanelerini ve sporları inceleyen bilim dalı.
• Agnoioloji, doğadaki bilinmeyen, açıklanamayan şeyleri inceleyen bilim dalı.
• Agrobiyoloji, (Tarım biyolojisi) bitkilerin beslenme ve toprak gereksinimlerini inceleyen bilim dalı.
• Agroloji, (toprak bilimi) toprakları ve özelliklerini inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız: Pedoloji)
• Agrostoloji, otsu bitkileri inceleyen bilim dalı.
• Akaroloji, keneler ve buna benzer hayvanları inceleyen bilim dalı.
• Akridiloji, çekirgeleri ve ağustos böceklerini inceleyen bilim dalı.
• Aksiyoloji, (Değer felsefesi) doğadaki değerleri inceleyen bilim dalı.
• Aktinobiyoloji, radyasyonun yaşayan organizmalar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
• Aktinoloji, ışığın kimyasallar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
• Alerjiloji, alerjenleri araştıran tıp dalı.
• Algoloji, ağrıları inceleyen bilim dalı.
• Androloji, erkek vücudu ve hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
• Anesteziyoloji, anestezik maddeleri inceleyen tıp dalı.
• Angeloloji, melekleri inceleyen bilim dalı..
• Anjiyoloji, kan ve lenf dolaşım sisteminin anatomisini inceleyen bilim dalı.
• Antropoloji, insanları inceleyen bilim dalı.
• Apiyoloji, arıları inceleyen bilim dalı.
• Araknoloji, örümcekler ve benzeri canlıları inceleyen bilim dalı.
• Areoloji, Mars üzerine araştırmalar yapan bilim dalı.
• Arkeoloji, geçmiş kültürlerin kullandığı materyalleri inceleyen tarih dalı.
• Arkeometalurji, arkeolojik buluntuların metalurjisi ile ilgilenen arkeometrinin alt bilim dalıdır.
• Arkaeozooloji, geçmişte yaşamış insan ve hayvanların etkileşimlerini inceleyen tarih dalı. (Ayrıca bakınız zooarkaeoloji)
• Astakoloji, ıstakoz ve benzeri canlıları inceleyen biyoloji dalı.
• Asterosismoloji, yıldızların ses dalgaları ile ilişkisini araştıran bilim dalı. (Ayrıca bakınız Helioseismoloji)
• Astrobiyoloji, hayatın kaynağını araştıran bilim dalı.
• Astrojeoloji, gezegenlerin, asteroidlerin jeolojisini araştıran bilim dalı.
• Astroloji, yıldızların ve gezegenlerin insanlar üzerindeki etkilerini inceleyen sözdebilim.
• Asuroloji, Asur medeniyetini araştıran bilim dalı.
• Atmoloji, doğa olaylarını araştıran bilim dalı.
• Atomoloji, atomları araştıran bilim dalı.
• Autekoloji, Herhangi bir türe ait bireylerin çevre faktörleri ile karşılıklı ilişkilerini inceleyen ekoloji dalı.

B

• Bakteriyoloji, bakterileri inceleyen bilim dalı.
• Balneoloji, kaplıca ve şifalı banyoların çeşitli hastalıklar üzerindeki etkilerini inceleyen bilim dalı.
• Bibliyoloji (yazınbilim), dilbilim, dildeki sesleri, kelimeleri, cümlelerin yapılarını inceleyen bilim
• Biyojeomorfoloji (ya da ekojeomorfoloji), organizma ile jeomorfoloji arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalı.
• Biyoklimatoloji, iklimin yaşayan organizmalar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
• Biyoloji, hayatı inceleyen bilim dalı.
• Biyometeoroloji, atmosferik koşulların canlı organizmalar üzerindeki etkilerini araştıran bilim dalı.
• Biyoseoloji, çeşitli organizmaların kendi aralarındaki ve doğal ortamlarıyla (çevreleriyle) olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı.
• Boksoloji, şematik planlarla, örneğin şirketlerin organizasyon grafikleri ile ilgilenen bilim dalı.
• Briyoloji, (Bryophyta bölümü) kara yosunlarını inceleyen biyoloji dalı.

D

• Deltiyoloji, posta kartlarının resimlerini araştıran, daha çok biriktiren bilim dalı.
• Demonoloji, cinleri araştıran dal.
• Dendrokronoloji, yaşlı ağaçları ve yaş halkalarını inceleyen bilim dalı.
• Dendroloji, ağaçları inceleyen bilim dalı.
• Deontoloji, etik kurallarıyla, görevleri araştıran bilim dalı.
• Dermatoloji, ciltteki problemlerle ilgilenen tıp dalı.
• Dermatopatoloji, Patolojinin dermatolojideki dalı.
• Desmoloji, ligamentleri inceleyen bilim dalı.
• Diyalektoloji, lehçeleri araştıran dal.
• Dipteroloji, sinekleri inceleyen bilim dalı.
• Doksoloji, övgü, ilahi ve benzerlerini inceleyen bilim dalı.
• Dosoloji, ilaçların dozlarını ayarlayan, inceleyen bilim dalı (Ayrıca bakınız Posoloji).

E

• Ecclesioloji, kilise mimarisini ve dekorasyonunu inceleyen bilim dalı.
• Edafoloji, toprağın hayat üzerindeki etkilerini inceleyen toprak bilimi dalı.
• Ejiptoloji (mısırbilim), eski Mısırlıları araştıran bilim dalı.
• Ekofizyoloji, canlıların fiziksel fonksiyonları ve çevresiyle olan akrabalıklarını inceleyen bilim dalı.
• Ekojeomorfoloji (ya da biyojeomorfoloji), organizma ile jeomorfoloji arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalı.
• Ekohidroloji, canlıların su döngüsüyle olan hareketlerini inceleyen bilim dalı.
• Ekoloji, yaşayan canlıların çevreleriyle ve birbirleriyle olan ilişkilerini inceleyen biyoloji dalı.
• Eksobiyoloji, uzayın dışındaki hayatı inceleyen bilim dalı.
• Elektrofizyoloji, doğal elektriğin vücutla ilgisini araştıran bilim dalı.
• Embriyoloji, embriyoları inceleyen bilim dalı.
• Emetoloji, emetik (kusturucu) faktörleri araştıran bilim dalı.
• Endokrinoloji, iç salgı bezlerini inceleyen bilim dalı.
• Enigmatoloji, bulmacaları, yap-bozları inceleyen dal.
• Enoloji (ya da önoloji), şarapları ve şarap yapımını inceleyen dal.
• Entomoloji, böcekleri inceleyen biyoloji dalı.
• Enzimoloji, enzimleri inceleyen biyoloji dalı.
• Epidemioloji, salgın hastalıkları araştıran bilim dalı.
• Epistemoloji, bilginin doğası, kapsamı ve kaynağı ile ilgilenen felsefe dalıdır.
• Escapoloji, sınırlamalardan veya diğer tuzaklardan kaçma uygulamasıdır.
• Eskatoloji, teolojinin, insanlık tarihindeki olayların sonuçlarıyla ilgilenen dalı.
• Etimoloji, kelimelerin kökenlerini inceleyen bilim dalı.
• Etnoloji, ırk bilimi.
• Etnomüzikoloji, toplumda müziği inceleyen bilim dalı.
• Etnopsikofarmakoloji, ırk ve etnik grupların psikiyatrik ilaçlara cevap verme biçimlerindeki farklılıkları inceleyen bilim dalı.
• Etoloji, hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalı.
• Etyoloji, hastalıkların tıbbi nedenlerini inceleyen bilim dalı.
• Euloji, cümleleri inceleyen bilim dalı.
• Evrim biyolojisi, evrimi inceleyen biyoloji dalı.
• Evrim psikolojisi, (genellikle insanda) evrimin psikolojik etkilerini araştıran bilim dalı.

F

• Farmakoloji, ilaç bilimi.
• Felinoloji, kedileri inceleyen bilim dalı.
• Fenoloji, çiçeklenme, göç, emzirme gibi periyodik biyolojik olguları inceleyen bilim dalı.
• Fenomenoloji, gerçekliğinden bağımsız olarak bilimi inceleyen bilim dalı.
• Fetoloji, fetüsü (özellikle uterus içindeyken) inceleyen bilim dalı.
• Fikoloji, algleri inceleyen bilim dalı.
• Filoloji, yazı ve metinleri inceleyen bilim dalı.
• Fitoloji, bitkileri inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız: botanik)
• Fitopatoloji, bitki hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
• Fizyoloji, hücre, doku ve organların işleyişini inceleyen bilim dalı.
• Fleboloji, dolaşım sistemini inceleyen ilaç bilimi dalı.
• Fonoloji, ses bilimi.
• Formikoloji, karıncaları inceleyen bilim dalı.
• Frenoloji, balataların ve fren pedallarının yapısını inceleyen otomotiv bilimi.

G

• Garboloji, atık ve çöpleri inceleyen bilim dalı.
• Gastroloji ya da gastroentroloji, mide ve bağırsak hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
• Gemoloji, süs malzemeleri ve kıymetli taşları inceleyen bilim dalı.
• Genekoloji, çevre ile ilişkili genetik farklılıkları inceleyen bilim dalı.
• Geneloji, aile içindeki ilişkileri, özellikle soy kütüğü çıkarmaya yönelik araştırmaları konu alan blim dalı.
• Gerontoloji, eski çağları araştıran bilim dalı.
• Glasiyoloji, buzulları inceleyen bilim dalı.
• Grafoloji, yazan kişinin karakterini analiz etmek amacıyla, el yazılarını inceleyen bilim dalı.
• Gramatoloji, yazı sistemlerini inceleyen bilim dalı.

H

• Helioloji, Güneş'i araştıran bilim dalı.
• Helioseismoloji, Güneş'teki titreşimleri ve patlamaları inceleyen bilim dalı.
• Helmintholoji, parazitik solucanları inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız Vermeoloji)
• Hematoloji, kan dokuyu inceleyen tıp dalı.
• Henoloji, teolojinin "birliği" (ilahın bir olması durumunu) inceleyen dalı.
• Hepatoloji, karaciğeri inceleyen tıp dalı.
• Herboloji, şifalı bitkilerin kullanımlarını araştıran bilim balı.
• Herpetoloji, sürüngenler ve amfibileri inceleyen bilim dalı.
• Heteroptoloji, gerçek böcekleri inceleyen bilim dalı.
• Histoloji, canlılardaki dokuları inceleyen bilim dalı.
• Histopatoloji, hasta dokuların mikroskobik yapısını inceleyen bilim dalı.
• Historiyoloji, (Tarih) tarihi yazıları ve olayları inceleyen bilim dalı.
• Hidrojeoloji, yeraltı sularını inceleyen bilim dalı.
• Hidroloji, suyu inceleyen bilim dalı.
• Hipnoloji, uykuyu incelyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız somnoloji)
• Horoloji, zaman ve saat bilimi.
• Homoloji, embriyonik gelişim kökenleri benzer ancak görevleri farklı ya da aynı olabilen organları inceleyen bilim dalı.
• Hungaroloji, Macar kültürünü inceleyen dal.

İ

• İhtiyoloji, balıkları inceleyen biyoloji dalı.
• İhnoloji, fosil izlerini inceleyen bilim dalı.
• İmmünoloji, bağışıklık sistemini inceleyen tıp dalı.
• İslamoloji, İslam dinini araştıran bilim dalı.

J

• Japonoloji, Japonlar üzerine araştırma yapan bilim dalı.
• Jeobiyoloji, biyosfer ve biyosferin litosfer ve atmosferle olan ilişkisini inceleyen bilim dalı.
• Jeokronoloji, dünyanın yaşı ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
• Jeoloji, yer bilimi.
• Jeomorfoloji, geleneksel anlamda dünyanın ancak giderek artan sıklıkta olmak üzere yakın gezegenlerin yüzey formlarını inceleyen bilim dalı.
• Jinekoloji, kadın hastalıklarını veya genel anlamda kadını inceleyen bilim dalı.
• Judeoloji, Museviler üzerine araştırma yapan bilim dalı.

K

• Kaliyoloji, kuşların yuvalarını inceleyen bilim dalı.
• Kampanoloji, çan ve zil çalma sanatını inceleyen bilim dalı.
• Karakteroloji, karakter inceleyen bilim dalı.
• Kardiyoloji, kalbi konu alan bilim dalı.
• Karpoloji, tohum ve meyvelerin yapısnı inceleyen bilim dalı.
• Karyoloji, hücreyi inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız: Sitoloji)
• Kimatoloji, dalga ve dalga hareketlerini inceleyen bilim dalı.
• Killoloji, insanların diğer insanları öldürmesini inceleyen inceleyen bilim dalı. (Grossman teorisi)
• Kinesiyoloji, insan anatomisi ile hareketleri inceleyen bilim dalı (tıbbın bir kolu).
• Klimatoloji, iklim bilimi.
• Kodikoloji, kitap ve elyazması eserlerin (mürekkep, kâğıt, parşömen, vs.) hazırlanması ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
• Koleopteroloji, kınkanatlılarla ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
• Konkoloji, hayvan kabukları ve yumuşakçalarla ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
• Konyoloji, atmosferdeki tozu ve bu tozun bitki ve hayvanlar üzerindeki etkisini araştıran bilim dalı.
• Koroloji, biyolojik veya diğer kavramların bulundukları yerlerle olan ilişkilerini inceler.
• Kozmetoloji, kozmetik ve kullanımları ile ilgili alan.
• Kozmoloji, evrenin kendisini veya bizlerin onun içindeki yerini araştıran bilim dalı.
• Kranyoloji, kafatasının karakteristiklerini inceleyen bilim dalı.
• Krayoloji, çok düşük sıcaklıklarla ve ilgili alanlar üzerine yapılan çalışmalar yapan bilim dalı.
• Kremlinoloji, Sovyetler Birliği üzerine çalışmalar yapan bilim dalı.
• Kriminoloji, suç bilimi.
• Kriptoloji, gizli iletilerin şifrelenmesi ve bu şifrelerin çözümlenmesi ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
• Kriptozooloji, efsanevi özellik taşıyan ya da taşımayan hayvanlar üzerine yapılan araştırmalar yapan bilim dalı.
• Kronoloji, çeşitli şeylerin zamanla olan ilişkisini veya zamanın kendisini araştıran bilim dalı.
• Kronopsikofizyoloji, sirkadiyen ritimlerin psikofizyolojisini inceleyen bilim dalı.
• Ksiloloji, odun bilimi.

L

• Leksikoloji, kelimelerin anlamlarını ve kullanımlarını inceleyen bilim dalı.
• Lenfoloji, lenf sistemini inceleyen bilim dalı.
• Lepidopteroloji, kelebekleri inceleyen bilim dalı.
• Limnoloji, göl bilimi.
• Litoloji, kayaç bilimi.
• Ludoloji, video oyunlarını inceleyen bilim dalı.

M

• Malakoloji, yumuşakçaları inceler.
• Mammaloji, memeli hayvanları inceler.
• Mereoloji, matematikteki bağlantıları inceleyen mantık dalı.
• Meteoroloji, havayı inceleyen bilim dalı.
• Methodoloji, metotları inceleyen bilim dalı.
• Metroloji, ölçüm bilimi.
• Mikoloji, mantarları inceler.
• Mikrobiyoloji, mikroorganizmaları inceler.
• Mikroloji, mikroskobik objeleri incelemeye hazırlayan ve inceleyen bilim dalı.
• Mineraloji, mineral bilimi.
• Mirmekoloji, karıncaları inceleyen bilim dalı.
• Mitoloji, efsane bilimi.
• Miyoloji, kas bilimi.
• Morfoloji, biçem bilimi.
• Müzikoloji, müzik bilimi.

N

• Nanoteknoloji, moleküler büyüklükte araçlar üreten bilim dalı.
• Neonatoloji, yeni doğan hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
• Nepholoji, bulutları inceleyen bilim dalı.
• Nefroloji, böbrek hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
• Nosoloji, hastalık bilimi.
• Nöroloji, sinir sistemini inceleyen bilim dalı.
• Nörofizyoloji, sinir sisteminin yapısını inceleyen bilim dalı.
• Nöropataloji, sinir sistemi hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
• Nöroantropoloji, kültür ve beyin arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalıdır.
• Numeroloji, numaraları inceleyen bilim dalı.

O

• Odonatoloji, yusufçukları ve kızböceklerini inceleyen bilim dalı.
• Odontoloji, diş bilimi.
• Odyoloji, işitme ile ilgilenen tıp dalı.
• Oftalmoloji, göz bilimi.
• Oksoloji, insanın büyümesini inceleyen tıp dalı.
• Oneiroloji, rüyaları inceleyen bilim dalı.
• Onkoloji, kanseri inceleyen bilim dalı.
• Ontoloji, varlık bilimi.
• Ooloji, yumurtaları inceleyen bilim dalı.
• Organoloji, müzikal enstrümanları (sadece organ adı verilen klavyeleri değil) inceleyen bilim dalı; alternatif olarak anatomik organları inceleyen bilim dalı.
• Ornitoloji, kuşları inceleyen bilim dalı.
• Oroloji, dağlar ve dağların haritalanması alanında çalışan bilim dalı.
• Orthopteroloji, çekirge ve cırcırböceklerini inceleyen bilim dalı.
• Osteoloji, kemik bilimi.
• Oşinografi (ya da Oseanografi), okyanus bilimi.
• Otolaringoloji, kulak ve boğaz ile ilgilenen tıp dalı.
• Otoloji, kulak bilimi.
• Otorinolarengoloji, kulak - burun - boğaz (KBB) ile ilgilenen tıp dalı.

Ö

• Önoloji, şarap bilimi.

P

• Paleontoloji, fosil bilimi.
• Paleoantropoloji, insan ve insansı maymunların fosillerini inceleyen bilim dalı.
• Paleoekoloji, Fosil organizmaların paleofizik ve paleobiyotik çevreleriyle olan ilişkilerini inceleyerek fosillerin nerede ve nasıl yaşadığını araştıran bilim dalıdır.
• Palinoloji, polenleri inceleyen bilim dalı.
• Parapsikoloji, bilimsel açıklamalara çözülemeyen paranormal veya psişik fenomenlerin inceleyen bilim dalı.
• Parazitoloji, parazitleri inceleyen bilim dalı.
• Patoloji, hastalıkları inceleyen bilim dalı.
• Pedoloji (toprak), toprak bilimi.
• Pedoloji (çocuk), çocuk bilimi.
• Penoloji, Suçlular bilimi
• Persoloji, Farsların dili, kültürü, tarihi, efsaneleri, edebiyatları, sanatları ve diğer konuları araştıran bilim dalıdır.
• Personoloji, Fizyonomi'nin bir varyasyonu, kişilik bilimi.
• Petroloji, kayaları inceleyen bilim dalı.
• Piroloji, yangın bilimi.
• Planetoloji, gezegenleri inceleyen bilim dalı.
• Planktoloji, planktonları inceleyen bilim dalı.
• Pnömoloji, akciğeri ve akciğer hastalıklarının tedavisini inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız: Pulmonoloji)
• Pomoloji, meyve yetiştirmeyi inceleyen bilim dalı.
• Posoloji, ilaç dozajı belirleme bilimi.
• Potamoloji, yeryüzündeki akarsuları inceleyen bilim dalına verilen isimdir.
• Primatoloji, ilkel insanları inceleyen bilim dalı.
• Psikobiyoloji, organizmaların yapıya dayalı psikolojileri inceleyen bilim dalı.
• Psikofizyoloji, psikolojik olayların fizyolojik yönlerini inceleyen bilim dalı.
• Psikoloji, insanlardaki düşünce sistemini inceleyen bilim dalı.
• Psikonöroendokrinoloji, endokrin sistem, sinir sistemi ve psikoloji arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalıdır.
• Psikonöroimmünoloji, psikolojik süreçler ile insan vücudunun sinir ve bağışıklık sistemi arasındaki etkileşimini inceleyen bilim dalı.
• Pulmonoloji, akciğer hastalıklarını inceleyen bilim dalı.

R

• Radyoloji, genellikle iyonize radyasyon ile uğraşan ışın bilimi
• Refleksoloji, refleks ve refleks cevabını araştıran bilim.
• Reoloji, akış bilimi.
• Rinoloji, burun ve hastalıklarını inceleyen bilim.
• Romatoloji, romatizmal hastalıkları inceleyen bilim.

S

• Sedimantoloji, tortulları inceleyen bilim dalı.
• Seksoloji, cinsiyet bilimi.
• Selenoloji, Ay ile ilgilenen bilim dalı.
• Semboloji, sembollerin veya bir dizi sembolleri inceleyen ve yorumlayan bilim dalı
• Semioloji, işaretleri inceleyen bilim dalı.
• Semptomatoloji (ya da simptomatoloji), yaşlanan bireylerde meydana gelen yapısal ve ruhsal bozukluk zayıflıklarını, yaşlanmanın belirtilerini (semptomları) inceleyen bilim dalıdır.
• Seroloji, kan serumunu inceleyen bilim dalı.
• Serpentoloji, yılan bilimi.
• Sinekoloji, Hayvan ve bitki topluluklarını inceleyen bilim dalı
• Sinoloji, Çin'i inceleyen bilim dalı.
• Sismoloji, deprem bilimi.
• Sitioloji (besidüzenbilim) diyetleri inceleyen bilim dalı.
• Somnoloji, uyku bilimi. (Ayrıca bakınız: hipnoloji)
• Sosyobiyoloji, evrimin hayvan davranışları üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
• Sosyoloji, toplum bilimi.
• Sovyetoloji, komünist Sovyetler Birliği'ni inceleyen bilim dalı.
• Speleoloji, mağara bilimi
• Splankoloji, viseral (iç) organları inceleyen bilim dalıdır.
• Stomatoloji, ağız ve hastalıklarını inceleyen bilim dalı.

T

• Tanatoloji (ya da thanatoloji), ölümü inceleyen bilim dalıdır.
• Teknoloji, İnsanoğlunun gereklerine uygun yardımcı alet ve araçların yapılması ya da üretilmesi için gerekli bilgi ve yetenektir.
• Teleoloji, yaşamı ve evreni ereklerle temellendiren ve açıklayan düşünce biçimidir.
• Teoloji, tanrı bilimi.
• Teratoloji, doğuştan gelen bozukluklar ya da kusurları inceler
• Terioloji, Memelilerin inceleyen bilim dalı (ayrıca, daha az kullanımıyla: Mamaloji)
• Teriojenoloji, hayvanların erkek ve dişi üreme sistemlerini inceleyen bilim dalı.
• Thermoloji, ısı ve sıcaklığı inceleyen bilim dalı.
• Termatoloji (ya da thremmatoloji), atalara ait karakterlerin kalıtsal aktarımının sürekliliğini inceleyen bilim dalıdır.
• Tidoloji, gelgitleri inceleyen bilim dalı.
• Tipoloji, sınıflandırma bilimi.
• Tokoloji, doğum bilimi.
• Tonoloji, tonlama bilimi.
• Topoloji, yüzeylerin özelliklerini, genel şekillerini inceleyen geometrinin alt bilim dalıdır.
• Toksikoloji, zehirleri ve zehirlerin sinidirimini inceleyen bilim dalı.
• Travmatoloji, sarsıntı bilimi.
• Triboloji, sürtünme, aşınma ve yağlama konularını inceleyen bilim ve teknoloji dalıdır.
• Trikoloji, saç ve kafa derisini inceleyen bilim dalı.
• Trichopteroloji, caddis sineklerini inceleyen bilim dalı.
• Ufoloji, Tanımlanamayan Uçan Nesne (UFO) olgusunu

Ü

• Üroloji, ürogenital sistemi inceleyen ve hastalıklarının tedavisi için çalışan bilim dalı.

V

• Vaksinoloji, aşı bilimi.
• Veksilloloji, bayrak bilimi.
• Venereoloji, cinsel hastalıkları inceler.
• Vermeoloji, solucanları inceler. (Ayrıca bakınız: Helmintoloji)
• Viktimoloji, mağdur bilimi.
• Visseroloji, vücudun 10 ana organını ve iç organlarını inceleyen bilim dalıdır.
• Viroloji, virüsleri inceleyen bilim dalıdır.
• Volkanoloji (ya da yanardağbilimi), yanardağları inceleyen bilim dalıdır.

X

• Xenobioloji (ya da Ksenobiyoloji), başka gezegenlerden gelen yaratıklar(uzaylılar)ın biyolojisini inceleyen bilim dalı.

Z

• Zooarkaeoloji, arkeolojik kazılarda bulunan hayvan kemiklerini arkeolojik bir bakış açısı ile değerlendiren bilim dalıdır. (Ayrıca bakınız Arkaeozooloji)
• Zooloji, hayvanları inceleyen bilim dalı.
• Zimoloji, fermantasyon bilimi.

Kaynakça