Paradoks czarnego kruka

Ten artykuł od 2012-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Paradoks czarnego kruka, znany także jako paradoks Hempla^[1], to paradoks pokazujący pewną niekonsekwencję w procesie poznawczym.

Za każdym razem kiedy widzimy, że pewne twierdzenie zachodzi, nasze poczucie, że jest ono prawdziwe, zwiększa się. Czyli np. jeśli twierdzenie to brzmi „wszystkie kruki są czarne”, widzimy jakiegoś kruka – i okazuje się on rzeczywiście czarny – nasza wiara w to twierdzenie wzrasta.

Lecz twierdzenie to, na mocy prawa kontrapozycji, jest równoważne twierdzeniu „wszystko, co nie jest czarne, nie jest krukiem”. Czyli jeśli widzimy np. szarego słonia, który jednocześnie nie jest krukiem, nasza wiara w to, że wszystkie kruki są czarne, również powinna wzrosnąć, co może być uznane za wniosek bardzo nieintuicyjny.

Paradoks czarnego kruka pokazuje, że pewne automatyzmy poznawcze nie przestrzegają praw logiki formalnej.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Sabine Hossenfelder, The Raven Paradox, YouTube, 29 kwietnia 2020 [dostęp 2021-03-14].