Tudor Hanedanı
| Tudor Hanedanı | |
|---|---|
 | |
| Ülke | İngiltere Krallığı İrlanda Krallığı Galler Prensliği |
| Ana hanedan | Penmynydd Tudorları |
| Kuruluş | 22 Ağustos 1485 |
| Kurucu | VII. Henry |
| Yıkılış | 24 Mart 1603 |
| Son hükümdar | I. Elizabeth |
| Unvan(lar) | İngiltere Kralı İrlanda Kralı Fransa Kralı (iddia) |
| Makale serilerinden |
Birleşik Krallık Tarihi |
|---|
 |
| Antik Çağlar |
| Orta Çağ
|
| Yeni Çağ
|
| 20. Yüzyıl
|
| Diğer Konular
|
|
Tudor Hanedanı ya da Tudor Dönemi, (Galce: Tudur ya da Tewdwr; İngilizce: Royal House of Tudor), 1485 ile 1603 yılları arasındaki dönemde İngiltere Krallığı'nı idare eden, Galler kökenli hanedan ve hanedanın iktidarda olduğu döneme verilen isim. Söz konusu dönem, İngiliz tarihinin en parlak dönemlerinden biri olarak gösterilir. VII. Henry güçlü bir merkezi otorite kurdu ve VIII. Henry zengin bir devletin ve güçlü bir monarşinin temellerini attı. İngiltere'deki ailesi (Galce: Tudur), İngiltere ve İrlanda'yı 1485'ten 1603'e kadar, 118 yıl boyunca yöneten, Galler kökenli kraliyet ailesidir. Kurucusu Henry Tudor'dur. Aralarından üçü (VII. Henry, VIII. Henry ve I. Elizabeth) İngiltere'yi Orta Çağ'dan çıkarıp gelecek yüzyıllarda dünyanın büyük bir kısmına egemen olan güçlü bir Rönesans devletine dönüşmesine önemli katkı sağlamışlardır.
Hanedanın başlangıcı
Tudor Hanedanı, Ednyfed Fychan'ın soyundan gelen Owen Tudor ölmesiyle sona erdi. Elizabeth'in ardından Mary Stuart'nin soyundan tahta gelen I. James, Stuart İngiltere Kralları'nın ilki oldu.
Tudor Dönemi
Tudor Hanedanı'nın egemen olduğu yaklaşık yüz yıllık dönemde, İngiltere Roma Katolik Kilisesi'nden ayrılarak, Anglo-Sakson Kilisesi adıyla bağımsız bir kilise kuruldu. Son olarak, kızı Elizabeth, zamanın süper gücü olan İspanyol donanmasını yenerek yeni devlete çok önemli bir zafer getirdi. Tudor Dönemi'nde İngiltere, sanatsal açıdan tarihinin en verimli çağlarından birisini yaşadı.
Tüm bunlara rağmen, Tudor Dönemi'nin pek de parlak olmayan yönleri de vardı. VIII. Henry, babasının gayretleriyle oluşturulan zengin hazineyi gereksiz şekilde tüketti. Elizabeth resmi makamları para karşılığı satarak yönetimin prestijini zayıflattı. Bunu yapmasının sebebi parlamentodan sürekli para istemek zorunda kalmamaktır. Kraliçe Elizabeth yönetimi yoksul ve evsizlerin sorunlarıyla ilgilenmeye çalıştıysa da, kanunlar ve uyguladığı politika gerçekte zalim sayılabilecek nitelikteydi.[1]
Nüfus ve Ekonomi
Vebâ Salgını ve 15'inci yüzyılın sonlarındaki tarımsal bunalımın ardından nüfus artmaya başladı. 1600 yılında 2 milyon nüfusa sahipti. Büyüyen nüfus ekonomik büyümeyi teşvik etti, tarımın ticarileşmesini hızlandırdı, yün üretimini ve ihracatını arttırdı, ticareti teşvik etti ve Londra'nın büyümesini destekledi.
15'inci yüzyılın sonlarında ve 16'ıncı yüzyılın başlarında görülen mevcut arazilerin yüksek ücretleri ve bolluğu, düşük ücretler ve arazi kıtlığı ile değiştirildi. Belki de Yeni Dünya altınının akışı ve artan nüfus nedeniyle çeşitli enflasyonist baskılar, zengin ve yoksul genişleme arasındaki boşluk ile sosyal kargaşaya zemin hazırladı. Bu, kırsal nüfusun çoğunluğu için önemli bir değişim dönemiydi ve manastır lordları, daha önce herkese açık olan köy topraklarının kapatılması sürecine başladı.
İngiliz kralları
Tudor Hanedanı'na mensup krallar:
- Kral VII. Henry (1485-1509)
- Kral VIII. Henry (1509-1547); VII. Henry'nin oğlu
- Kral VI. Edward (1547-1553); VIII. Henry'nin oğlu
- Kraliçe I. Mary (1553-1558); VIII. Henry'nin büyük kızı
- Kraliçe I. Elizabeth (1558-1603); VIII. Henry'nin ikinci kızı
VII. Henry'nin torununun kızı Lady Jane Grey dokuz gün kraliçe olarak hüküm sürdü. Fakat daha sonra I. Mary tarafından tahttan indirildi ve eşi Guilford Dudley ile beraber idam edildi.
Tudor döneminde, İngiltere tarafından yönetilen İrlanda devleti, 1541 yılında lordluktan kraliyete yükseltildi.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Tudor Place (İngilizce)
- Tudor Tarihi22 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Tudor Hanesi Kronolojisi (İngilizce)
- Resmi Birleşik Krallık Tudorlar Sitesi16 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Resmi Birleşik Krallık Sitesinden Tudor ve Stuart Ailelerinin Soy Ağacı (pdf)2 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Tudor Tarihi (İngilizce)
- BBC Tarih: Tudorlar17 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Kaynakça
 | Avrupa tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
