Sodyum bromür

Sodyum bromür
Adlandırmalar


IUPAC adı Sodyum bromür
Tanımlayıcılar
CAS numarası	7647-15-6
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü
ECHA InfoCard	100.028.727
PubChem CID	253881
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID3034903
InChI InChI=1S/BrH.Na/h1H;/q;+1/p-1 Key: JHJLBTNAGRQEKS-UHFFFAOYSA-M InChI=1/BrH.Na/h1H;/q;+1/p-1 Key: IYJYQHRNMMNLRH-UHFFFAOYSA-N
SMILES [Na+].[Br-]
Özellikler
Molekül formülü	NaBr
Molekül kütlesi	102,89 g/mol
Görünüm	beyaz toz (higroskopi)
Yoğunluk	3.21 g/cm³ (susuz) 2.18 g/cm³ (dihidrat)
Erime noktası	747 ^oC (susuz) 36 °C (97 °F; 309 K) (dihidrat) ayrışır^[1]
Çözünürlük	alkolde, sıvı azotta, piridinde, hidrazinde, kükürt dioksitte, aminlerde çözünürken asetonda ve asetonitrilde çözünmez ^[2] 71.35 g/100 mL (−20 °C) 79.52 g/100 mL (0 °C) 94.32 g/100 mL (25 °C)^[2] 104.9 g/100 mL (40 °C) 116.2 g/100 mL (100 °C)^[3]
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Sodyum bromür, NaBr formülüne sahip inorganik bir bileşiktir. Yüksek erime noktasına sahip beyaz kristal yapısıyla sofra tuzuna benzemektedir. Genellikle bromür iyonu kaynağı olarak çeşitli alanlarda kullanılmaktadır.^[4]

Üretimi, yapısı ve reaksiyonları

Kristal kübik yapısı NaCl, NaF ve NaI ile benzerdir. Susuz sodyum bromür kristalleri 50.7 °C'nin üzerinde çözünürken,^[4] dihidrat tuzları(NaBr·2H₂O) 50.7 °C'nin altında suyla karışır.^[5]

NaBr, sodyum hidroksitin hidrojen bromür ile tepkimesi ile elde edilir.

Sodyum bromür kimyasal bir element olan brom eldesinde kullanılır. Bu NaBr'nin sulu çözeltisinin klor gazı ile reaksiyonu ile elde edilir:

2 NaBr + Cl₂ → Br₂ + 2 NaCl

Kullanımı

Sodyum bromür endüstride oldukça kullanışlı bir malzemedir.^[4] TEMPO aracılı oksidasyon reaksiyonlarında katalizör olarak kullanılır.^[6]

NaBr fotosentez yaparak kendini yeniler.

Diğer bromür bileşikleri sentezi

Sodyum Bromür geniş çapta diğer bromür bileşiklerinin organik sentezinde kullanılır. Bir brom nükleofil kaynağı olarak alkali kolinlerle reaksiyona girip alkil bromürlleri oluşturur. Bu reaksiyon Finkelstein reaksiyonu adıyla geçer ve aşağıdaki gibidir:

NaBr + RCl → RBr + NaCl (R = alkil)

Fotoğrafçılık için önemli bir malzeme olup, ışığa duyarlı gümüş bromür hazırlanmasında kullanılır.

Kaynakça

^ Pradyot, Patnaik (2003). Handbook of Inorganic Chemicals. The McGraw-Hill Companies, Inc. ISBN 0-07-049439-8.
^ ^a ^b "Arşivlenmiş kopya". 25 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017.
^ {{Kitap kaynağı|soyadı = Seidell|ad = Atherton|soyadı2 = Linke|ad2 = William F.|yıl = 1919|başlık = Solubilities of Inorganic and Organic Compounds|url = https://archive.org/details/solubilitiesino01seidgoog%7Cyayıncı = D. Van Nostrand Company|basım=2.2
^ ^a ^b ^c Michael J. Dagani, Henry J. Barda, Theodore J. Benya, David C. Sanders "Bromine Compounds" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry Wiley-VCH, Weinheim, 2000. DOI:10.1002/14356007.a04_405
^ Eagleson, Mary (translated by) (1994). Concise Encyclopedia Chemistry (Illustrated, revised, English language bas.). Berlin [u.a.]: Walter De Gruyter. s. 996. ISBN 9783110114515.
^ "Water dispersion of cellulose II nanocrystals prepared by TEMPO-mediated oxidation of mercerized cellulose at pH 4.8". Cellulose. Cilt 17. ss. 279-288. doi:10.1007/s10570-009-9381-2. 13 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017.