Oslo I Anlaşması

İzak Rabin, Bill Clinton ve Yaser Arafat 13 Eylül 1993'te Oslo Barış Anlaşması görüşmelerinde
Short video about Oslo Accords from the Israeli News Company

Oslo I Anlaşması veya Oslo I, resmen Geçici Yönetim Düzenleme İlkelerinin Bildirgesi (Declaration of Principles On Interim Self-Government Arrangements) olarak adlandırılır[1] ve Filistin-İsrail çatışması için bir dönüm noktasıdır. Bu görüşme, İsrail ile Filistin temsilcilerinin üst düzeyde ilk doğrudan yüz yüze anlaşma çabası olarak tarihe geçmiştir. Bu anlaşma görüşmeleri İsrail ve Filistinliler arasındaki çatışmaların iki taraf arasında kalan nihai olarak çözecek bir anlaşma ve gelecekteki ilişkiler için bir çerçeve olarak düşünülmüştü.

Anlaşma, Norveç'in başkenti Oslo'da 20 Ağustos 1993 tarihinde sonuçlandı. Daha sonra resmen Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Başkanı Yaser Arafat, İsrail Başbakanı İzak Rabin tarafından 13 Eylül 1993[2] tarihinde Washington'da halka açık bir törenle imzaladı. Törene dönemin ABD Başkanı Bill Clinton, Filistin Kurtuluş Örgütü'nden Mahmud Abbas, İsrail Dışişleri Bakanı Şimon Peres, ABD Genel Sekreteri Warren Christopher ve Rusya Dışişleri Bakanı Andrei Kozyrev katıldı.

Anlaşma, Filistin geçici özyönetimi olan Filistin Ulusal Yönetimi'nin (FUY) kurulmasını sağladı. Filistin Yönetimi, kontrolü altındaki bölgenin yönetiminden sorumlu olacaktı. Anlaşmalar ayrıca İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) Gazze Şeridi ve Batı Şeria'nın bazı bölgelerinden çekilmesi çağrısında bulundu.

Bu düzenlemenin, kalıcı bir anlaşmanın müzakere edileceği beş yıllık bir ara dönem sürmesi bekleniyordu (en geç Mayıs 1996'da). Kudüs, Filistinli mülteciler, İsrail yerleşimleri, güvenlik ve sınırlar gibi geriye kalan sorunlar bu dönemde "kalıcı statü müzakerelerinin" bir parçası olacaktı.

Ağustos 1993'te heyetler, Oslo ziyareti sırasında Peres tarafından gizlilik içinde imzalanan bir anlaşmaya vardı. Karşılıklı Tanıma Mektupları'nda FKÖ, İsrail Devletini tanıdı ve şiddeti reddetme sözü verdi ve İsrail FKÖ'yü Filistin halkının temsilcisi ve müzakerelerin ortağı olarak tanıdı. Yaser Arafat'ın İşgal Altındaki Filistin Toprakları'na dönmesine izin verildi. 1995'te Oslo I Anlaşmasını Oslo II izledi. O da Filistin devleti vadetmedi.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Declaration of Principles On Interim Self-Government Arrangements". 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2012. 
  2. ^ Mattar, Philip (2005). Encyclopedia of the Palestinians. ISBN 9780816069866. Erişim tarihi: 30 Ekim 2013. 
  3. ^ Hedges, Chris (5 Mayıs 1994). "Mideast accord: the overview; Rabin and Arafat sign accord ending Israel's 27-year hold on Jericho and the Gaza Strip". New York Times. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Israel and the P.L.O. signed an agreement today that formally begins Israel's withdrawal from the Gaza Strip and the Jericho area of the West Bank – lands occupied for 27 years – and grants Palestinians a measure of self-government for the first time, though not sovereignty."
    Quote of Yitzhak Rabin: "We do not accept the Palestinian goal of an independent Palestinian state between Israel and Jordan. We believe there is a separate Palestinian entity short of a state.
     
  • g
  • t
  • d
Taraflar
İsrail
Filistin
Etkin grup ve ülkeler
Kişiler
İsrail
Filistin
Şiddet
  • 1920 Filistin ayaklanmaları
  • 1921 Yafa ayaklanmaları
  • 1929 Filistin ayaklanmaları
    • 1929 Hebron katliamı
  • 1936–1939 Arap isyanı
    • 1930'larda Irgun saldırıları
  • 1948 Arap-İsrail Savaşı
    • 1947 Kudüs ayaklanmaları
    • 1948 savaş katliamları
    • 1948 Deir Yassin katliamı
    • 1948 Lydda ve Ramla'dan göç
    • 1948 Hadassah tıbbi konvoy katliamı
    • 1948 Filistinli göçü
  • 1948-1972 Arap topraklarından Yahudi göçü
  • 1948-1967 İsrail'e karşı terörist saldırılar listesi
  • Ceza operasyonları
    • 1953-1955 Birim 101
    • 1966 Samu Olayı
  • 1967 Altı Gün Savaşı
  • Yıpratma savaşı
  • Filistinlilerin direnişi
    • 1970 Avivim okul otobüsü katliamı
    • 1970 Ürdün Kara Eylül
    • 1972 İzotop Operasyonu
    • 1972 Münih Katliamı
    • 1972 Tanrı'nın Gazabı Operasyonu
    • 1974 Kiryat Shmona katliamı
    • 1974 Ma'alot katliamı
    • 1975 Savoy Hoteli saldırısı
    • 1976 Entebbe Operasyonu
    • 1978 Sahil Yolu katliamı
    • 1978 Güney Lübnan çatışması
  • 1980 Misgav Am saldırısı
  • Yom Kippur Savaşı
  • 1975 Zion Meydanı bombalaması
  • 1982 Lübnan İç Savaşı
    • 1982 Beyrut Kuşatması
    • Sabra ve Şatila katliamı
  • 1984 Otobüs 300 kaçırılması
  • 1985 Achille Lauro kaçırılması
  • 1985 Tahta Bacak Operasyonu
  • 1987 Gliders Gecesi
  • 1987-1993 İntifada
    • 1988 Tunus baskını
    • 1989 Otobüs 405 saldırısı
  • 1993–1999 Filistinli intihar saldırıları
  • 1994 Patrikler Mağarası katliamı
  • 1994 Wachsman kurtarma girişimi
  • 2000-2005 İntifada
    • Filistin roket saldırıları (liste)
    • Filistinli intihar saldırıları
    • El-Aksa İntifadası sırasında suikastler
    • 2000 Ekim 2000 olayları
    • 2001 Santorini
    • 2002 Nuh'un Gemisi Operasyonu
    • 2002 Savunma Kalkanı Operasyonu
    • Cenin Savaşı
    • Bethlehem kuşatması
    • Nablus Savaşı
    • 2002 Kararlı Yol Operasyonu
    • 2003 Ebu Hasan
    • 2003 Ain es Saheb hava saldırısı
    • Gökkuşağı Operasyonu
    • Tövbe Günleri Operasyonu
  • 2006 Eve Eşya Getirme Operasyonu
  • İsrail-Gazze çatışması
    • Gazze sahil patlaması
    • Sonbahar Bulutları Operasyonu
    • Beyt Hanun bombardımanı
    • Sıcak Kış Operasyonu
    • 2008–2009 Gazze Savaşı (Dökme Kurşun Operasyonu)
    • 2010 Mavi Marmara Saldırısı
    • 2010 Filistin militanlığı kampanyası
  • 2008 Mercaz HaRav ateşi
  • 2008 Kudüs buldozer saldırısı
  • 2014 İsrail-Gazze çatışması (Koruyucu Hat Operasyonu)
  • 2021 2021 Filistin-İsrail çatışmaları
Diplomasi
Birleşmiş Milletler'in tutumu
  • İsrail, Filistin ve Birleşmiş Milletler
  • BM 181 No'lu Paylaştırma ve Çözüm Planı
  • BMGK 194 No'lu Kararı
  • BMGK 242 No'lu Kararı
  • İsrail-Filistin sorunuyla ilgili Birleşmiş Milletler'in önyargıları iddiaları