Olimpiyat Oyunları'nda Büyük Britanya

Olimpiyat Oyunları'nda Büyük Britanya
IOC kodu  GBR NOC Britanya Olimpiyat Birliği Resmî site www.olympics.org.uk (İngilizce)
Olimpiyatlar tarihi
Yaz Olimpiyatları
1896 • 1900 • 1904 • 1908 • 1912 • 1920 • 1924 • 1928 • 1932 • 1936 • 1948 • 1952 • 1956 • 1960 • 1964 • 1968 • 1972 • 1976 • 1980 • 1984 • 1988 • 1992 • 1996 • 2000 • 2004 • 2008 • 2012  • 2016  • 2020
Kış Olimpiyatları
1924 • 1928 • 1932 • 1936 • 1948 • 1952 • 1956 • 1960 • 1964 • 1968 • 1972 • 1976 • 1980 • 1984 • 1988 • 1992 • 1994 • 1998 • 2002 • 2006 • 2010 • 2014  • 2018

Birleşik Krallık'tan, Britanya Denizaşırı Toprakları’nın üçü hariç tümünden ve üç taç toprağı ülkesinden gelen sporcular Büyük Britanya ya da takımın kendi marka adıyla Team GB’nin bir parçası olarak Olimpiyat Oyunlarında yarışabilir. Kuzey İrlanda'dan (Birleşik Krallık'ın parçası olan bir ülke) sporcular bunun yerine İrlanda Takımının bir parçası olarak yarışmayı seçebilirler (Kuzey İrlanda’daki çoğu spor tüm İrlanda bazında düzenlenir). Büyük Britanya bir dizi diğer Batılı ülke tarafından boykot edilen 1980 Yaz Olimpiyatları da dahil olmak üzere, 1896'da Olimpiyatların modern çağının başlangıcından bu yana her Yaz ve Kış Oyununa sporcu gönderdi. 1896'dan 2020'ye kadar Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda, Yaz Olimpiyat Oyunlarında 916 madalya ve Kış Olimpiyat Oyunlarında 32 madalya kazandı. Her Yaz Oyunları'nda en az bir altın madalya kazanan tek milli takımdır ve toplam madalya sayısında dünya çapında üçüncü sırada yer alır ve yalnızca Amerika Birleşik Devletleri ve eski Sovyetler Birliği tarafından geride bırakılır.

Team GB, Britanya Olimpiyat Birliği (BOA) tarafından organize edilmektedir. Britanya Olimpiyat Birliği, Birleşik Krallık Ulusal Olimpiyat Komitesi olarak görev yapar. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ve BOA, takımı 'Büyük Britanya' olarak adlandırırken ve takım Team GB marka adını kullanır. BOA bu unvanın tam olarak Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Olimpiyat Takımı’nın bir kısaltması olduğunu açıklamıştır.^[1] Büyük Britanya, Atina'daki 1896 Yaz Olimpiyatları olan ilk Oyunlarda yarışan 14 takımdan biriydi ve her Yaz ve Kış Olimpiyat Oyunlarında yarışan sadece üç ulustan ( Fransa ve İsviçre diğerleri) biridir. 1908'de ülke, tarihinde ilk ve tek kez olimpiyat madalya sıralamasını birinci sırada tamamladı; hem Savaş sonrası hem de evden uzakta en başarılı performansı 2016'da ikinci bitirerek oldu.

Kazanılan altın madalyalarda en başarılı İngiliz Olimpiyatçısı, pist bisikletinde yedi altın madalya kazanan Jason Kenny'dir. Onu altı altın madalya kazanan Sir Chris Hoy takip ediyor. Kenny ayrıca 9 madalya ile en fazla madalyaya da sahiptir, onu sekiz madalya ile diğer bisikletçi Sir Bradley Wiggins takip ediyor. Laura Kenny, beş altın madalya ile en fazla altın madalyaya sahip kadın sporcudur ve Tokyo 2020'de art arda üç Olimpiyat Oyununda altın madalya kazanan ilk İngiliz kadın sporcu oldu. İngiliz bir kadın yarışmacı tarafından en fazla toplam madalyanın rekorunu ise at binicisi Charlotte Dujardin ile paylaşıyor. Sir Steve Redgrave, ardı ardına beş Olimpiyat Oyununda altın madalya kazanan tek İngiliz Olimpiyatçıdır, ilkini 1984 Los Angeles'ta ve sonuncusunu 2000 Sydney'de kazandı.

Alplerde olmayan bir ülke olarak Kış Olimpiyatlarında Büyük Britanya, tarihsel olarak Yaz Olimpiyatlarında elde ettikleri başarıyı tekrarlayamadı, ancak son yıllarda Kış Olimpiyatlarının Körling, Snowboard, Skeleton, Serbest stil kayak gibi sporları içerecek şekilde genişletilmesi bazı başarıları da beraberinde getirdi. Şu anda İngiltere, altı kez madalyaya ulaştıkları kadın skeleton spor dalında dünyadaki en başarılı takımdır. Büyük Britanya takımından en başarılı Kış Olimpiyatçısı, kadın skeletonda iki altın madalya ile Lizzy Yarnold’dur.

Yarışabilecek sporcular

Birleşik Krallık için Ulusal Olimpiyat Komitesi (NOC) olarak, Britanya Olimpiyat Birliği (BOA) üyeliği, Birleşik Krallık'ın dört Ana Ülkesini (İngiltere), Kuzey İrlanda, İskoçya ve Galler) artı üç Taç toprağını (Guernsey, Man Adası ve Jersey) ve Britanya Denizaşırı Topraklarının üçü dışında tamamını kapsar. (Bermuda, Britanya Virjin Adaları ve Cayman Adaları’nın kendi olimpiyat komiteleri vardır)

Bununla birlikte, Kuzey İrlanda hükümetinin temsilcileri ve bölgedeki diğer kişiler "Team GB" adına, ayrımcı olduğu gerekçesiyle itiraz ettiler. Kuzey İrlanda'nın takıma dahil edildiğini daha net ifade eder hale getirmek için takımın adının "Team UK" (Birleşik Krallık takımı) olarak yeniden adlandırılmasını istediler.^[2][3]

IOC tüzüğüne göre, İrlanda Olimpiyat Federasyonu tüm adadan (İrlanda) sorumludur.^[4] Ancak, Kuzey İrlandalı sporcular, Olimpiyatlarda Birleşik Krallık'ı (Team GB) veya İrlanda'yı temsil etmeyi seçebilirler. Kuzey İrlanda doğumlu bir dizi sporcu, özellikle boksta, Oyunlarda İrlanda için madalya kazandı. 1920 Olimpiyatları'na kadar İrlanda'nın tamamından tüm sporcular Büyük Britanya ekibine dahil edildi, çünkü tüm ada o sırada Birleşik Krallık'ın bir parçasıydı.^[5]

Ev Sahibi Olduğu Oyunlar

Birleşik Krallık, Yaz Oyunlarına üç kez ev sahipliği yaptı. (1908, 1948 ve 2012, hepsi Londra'da) Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra ikinci en fazla ev sahibi olan ülkedir. Rio'daki 2016 Yaz Olimpiyatları'nda Büyük Britanya, bir Yaz Olimpiyatlarına ev sahipliği yaptıktan hemen sonraki Yaz Olimpiyatlarında daha fazla madalya kazanan ilk takım oldu; Toplamda 67 madalya kazanarak madalya tablosunda Çin'in önünde ikinci oldu. 2012'de Londra'dan iki fazla madalya kazandılar. Bu başarı 1996 Yaz Olimpiyatları’nın ardından Britanya spor ve tesislerinin yönetimi ve finansmanında önemli değişikliklere yol açan çalışmalar sonucunda geldi. O sene sadece bir altın ve on dört başka madalya kazandıktan sonra, madalya tablosunu 36. sırada bitirmişlerdi. Yapılan değişikliklerden 20 yıl sonra madalya tablosunda önemli başarılar elde ettiler.^[6]

Londra ayrıca 1944 Yaz Olimpiyatları'na ev sahipliği yapma hakkını da kazandı. Ancak 1944 oyunları İkinci Dünya Savaşı nedeniyle iptal edildi.

Ev sahipliğini kazandıkları yıllar

Ev sahipliğini kaybettikleri yıllar

Gelecekteki olası teklifler

Şubat 2019'da Londra Belediye Başkanı UK Sport tarafından desteklenen 2032 veya 2036 Olimpiyatları için teklif verme planlarını açıkladı.^[7] Bununla birlikte, Londra yerine Manchester veya Birmingham'ın gelecekteki oyunlara ev sahipliği yapma planı olabileceği tahmin ediliyor. Temmuz 2021'de 2032 Oyunları Brisbane'e verildi.

Madalyalar

      Ev sahibi ülkeyi belirtir.

Yaz Olimpiyatları madalyaları Oyunlar Sporcu Altın Gümüş Bronz Toplam Sıra 1896 Atina 8 2 3 2 7 5 1900 Paris 103 15 6 9 30 3 1904 St. Louis 3 1 1 0 2 6 1908 Londra 676 56 51 39 146 1 1912 Stockholm 293 10 15 16 41 3 1920 Antwerp 204 15 15 13 43 3 1924 Paris 307 9 13 12 34 4 1928 Amsterdam 234 3 10 7 20 11 1932 Los Angeles 74 4 7 5 16 8 1936 Berlin 225 4 7 3 14 10 1948 Londra 375 3 14 6 23 12 1952 Helsinki 293 1 2 8 11 18 1956 Melbourne 200 6 7 11 24 8 1960 Roma 252 2 6 12 20 12 1964 Tokyo 199 4 12 2 18 10 1968 Meksiko 237 5 5 3 13 10 1972 Münih 310 4 5 9 18 12 1976 Montreal 234 3 5 5 13 13 1980 Moskova 222 5 7 9 21 9 1984 Los Angeles 355 5 11 21 37 11 1988 Seul 382 5 10 9 24 12 1992 Barselona 389 5 3 12 20 13 1996 Atlanta 303 1 8 6 15 36 2000 Sidney 310 11 10 7 28 10 2004 Atina 270 9 9 12 30 10 2008 Pekin 313 19 13 19 51 4 2012 Londra 541 29 17 19 65 3 2016 Rio de Janeiro 366 27 23 17 67 2 2020 Tokyo 376 22 21 22 65 4 2024 Paris Gelecekteki Olimpiyatlar 2028 Los Angeles 2032 Brisbane Toplam 285 316 315 916 3

Kış Olimpiyatları madalyaları Oyunlar Sporcu Altın Gümüş Bronz Toplam Sıra 1924 Chamonix 45 1 1 2 4 6 1928 St. Moritz 33 0 0 1 1 8 1932 Lake Placid 4 0 0 0 0 – 1936 Garmisch-Partenkirchen 39 1 1 1 3 7 1948 St. Moritz 62 0 0 2 2 13 1952 Oslo 20 1 0 0 1 8 1956 Cortina d'Ampezzo 45 0 0 0 0 – 1960 Squaw Valley 17 0 0 0 0 – 1964 Innsbruck 49 1 0 0 1 11 1968 Grenoble 46 0 0 0 0 – 1972 Sapporo 40 0 0 0 0 – 1976 Innsbruck 50 1 0 0 1 12 1980 Lake Placid 50 1 0 0 1 11 1984 Saraybosna 54 1 0 0 1 11 1988 Calgary 57 0 0 0 0 – 1992 Albertville 54 0 0 0 0 – 1994 Lillehammer 35 0 0 2 2 21 1998 Nagano 33 0 0 1 1 22 2002 Salt Lake City 51 1 0 1 2 18 2006 Torino 40 0 1 0 1 21 2010 Vancouver 50 1 0 0 1 19 2014 Soçi 56 1 1 3 5 19 2018 Pyeongchang 58 1 0 4 5 19 2022 Pekin Gelecekteki Olimpiyatlar 2026 Milano-Cortina Toplam 11 4 17 32 19

Sporlara göre madalyalar

Yaz sporlarında madalyalar   Bu sporda lider ülke olduğunu gösterir. Spor Altın Gümüş Bronz Toplam Sıra Atletizm (ayrıntılar) 55 83 73 211 3 Bisiklet (spor) (ayrıntılar) 38 34 27 99 2 Kürek (spor) (ayrıntılar) 31 25 14 70 3 Yelken (ayrıntılar) 31 21 12 64 1 Yüzme (ayrıntılar) 20 29 30 79 6 Boks (ayrıntılar) 20 15 27 62 3 Tenis (ayrıntılar) 17 14 12 43 2 Atıcılık (ayrıntılar) 13 15 19 47 6 Binicilik (ayrıntılar) 13 12 15 40 4 Kano (ayrıntılar) 5 8 6 19 16 Çim hokeyi (ayrıntılar) 4 2 7 13 4 Modern pentathlon (ayrıntılar) 4 2 3 9 4 Su topu (ayrıntılar) 4 0 0 4 3 Jimnastik (ayrıntılar) 3 4 11 18 21 Güreş (ayrıntılar) 3 4 10 17 26 Triatlon (ayrıntılar) 3 3 2 8 1 Futbol (ayrıntılar) 3 0 0 3 3 Atlama (ayrıntılar) 2 3 8 13 10 Tekvando (ayrıntılar) 2 3 4 9 4 Polo (ayrıntılar) 2 3 1 6 1 Okçuluk (ayrıntılar) 2 2 5 9 6 Rackets (ayrıntılar) 2 2 3 7 1 Halat çekme (ayrıntılar) 2 2 1 5 1 Su motorsporları (ayrıntılar) 2 0 0 2 1 Eskrim (ayrıntılar) 1 8 0 9 18 Halter (ayrıntılar) 1 4 3 8 32 Golf (ayrıntılar) 1 1 1 3 2 Kriket (ayrıntılar) 1 0 0 1 1 Judo (ayrıntılar) 0 8 12 20 34 Ragbi (ayrıntılar) 0 3 0 3 7 Maraton yüzme (ayrıntılar) 0 2 1 3 7 Badminton (ayrıntılar) 0 1 2 3 9 Kraliyet tenisi (ayrıntılar) 0 1 1 2 2 Lacrosse (ayrıntılar) 0 1 0 1 2 Skateboarding (ayrıntılar) 0 0 1 1 5 Toplam 284 314 311 909 3 1908 ve 1920 artistik buz pateni yarışmalarında kazanılan yedi madalya -bir altın, iki gümüş ve dört bronz- bu tablodan çıkarılmıştır.

Kış sporlarında madalyalar   Bu sporda lider ülke olduğunu gösterir. Spor Altın Gümüş Bronz Toplam Sıra Artistik buz pateni (ayrıntılar) 5 3 7 15 6 skeleton (ayrıntılar) 3 1 5 9 2 Körling (ayrıntılar) 2 1 1 4 3 Bobsleigh (ayrıntılar) 1 1 3 5 9 Buz hokeyi (ayrıntılar) 1 0 1 2 5 Snowboard (ayrıntılar) 0 0 2 2 20 Serbest stil kayak (ayrıntılar) 0 0 1 1 20 Kısa kulvar sürat pateni (ayrıntılar) 0 0 1 1 12 Toplam 12 6 21 39 1908 ve 1920 artistik buz pateni yarışmalarında kazanılan yedi madalya -bir altın, iki gümüş ve dört bronz- bu tabloya eklenmiştir.

Bireysel madalyalar

En başarılı sporcular

Bu liste Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin resmi verilerine göredir. Liste, Büyük Britanya için en az üç Olimpiyat altın madalyası veya herhangi bir renkte beş Olimpiyat madalyası kazanan kişilerin listesidir. 1906 Ara Olimpiyatları’nda kazanılan madalyalar dahil değildir. 1896 ve 1900 yıllarında ilk üç sırayı alan sporculara madalya verme kararı verilmeden önce ilk üç sırayı alan sporcuları içerir.

Lizzy Yarnold, iki altın madalya ile Kış Olimpiyatları'nın en başarılı Britanya atletidir. Duncan Scott, , 2020 Olimpiyatları'nda dört madalya (1 altın, 3 gümüş) kazanarak tek bir Oyundaki en üretken atlettir. Steve Redgrave, art arda beş Oyunda (1984-2000) altın madalya kazanan en istikrarlı Britanyalı Olimpiyat sporcusudur.

Sporcu	Spor	Yıllar	Oyunlar	Cinsiyet				Toplam
Kenny, JasonJason Kenny	Pist bisikleti	2008–2020	Yaz	M	7	2	0	9
Hoy, ChrisChris Hoy	Pist bisikleti	2000–2012	Yaz	M	6	1	0	7
Wiggins, BradleyBradley Wiggins	Pist bisikleti Yol bisikleti	2000–2016	Yaz	M	5	1	2	8
Kenny, LauraLaura Kenny	Pist bisikleti	2012–2020	Yaz	F	5	1	0	6
Redgrave, SteveSteve Redgrave	kürek	1984–2000	Yaz	M	5	0	1	6
Ainslie, BenBen Ainslie	Yelken	1996–2012	Yaz	M	4	1	0	5
Farah, MoMo Farah	atletizm	2012–2016	Yaz	M	4	0	0	4
Pinsent, MatthewMatthew Pinsent	Kürek	1992–2004	Yaz	M	4	0	0	4
Radmilovic, PauloPaulo Radmilovic	Su topu Yüzme	1908–1920	Yaz	M	4	0	0	4
Beresford, JackJack Beresford	Kürek	1920–1936	Yaz	M	3	2	0	5
Peaty, AdamAdam Peaty	Yüzme	2016–2020	Yaz	M	3	2	0	5
Dujardin, CharlotteCharlotte Dujardin	Binicilik	2012–2020	Yaz	F	3	1	2	6
Whitlock, MaxMax Whitlock	Jimnastik	2012–2020	Yaz	M	3	0	3	6
Taylor, HenryHenry Taylor	Yüzme	1908–1920	Yaz	M	3	0	2	5
Clancy, EdEd Clancy	Pist bisikleti	2008–2016	Yaz	M	3	0	1	4
Doherty, ReginaldReginald Doherty	Tenis	1900–1908	Yaz	M	3	0	1	4
Meade, RichardRichard Meade	Binicilik	1968–1972	Yaz	M	3	0	0	3
Reed, PetePete Reed	Kürek	2008–2016	Yaz	M	3	0	0	3
Smith, Charles SydneyCharles Sydney Smith	Su topu	1908–1920	Yaz	M	3	0	0	3
Triggs Hodge, AndrewAndrew Triggs Hodge	Kürek	2008–2016	Yaz	M	3	0	0	3
Wilkinson, GeorgeGeorge Wilkinson	Su topu	1900–1912	Yaz	M	3	0	0	3
Guy, JamesJames Guy	Yüzme	2016–2020	Yaz	M	2	3	0	5
Scott, DuncanDuncan Scott	Yüzme	2016–2020	Yaz	M	1	5	0	6
Grainger, KatherineKatherine Grainger	Kürek	2000–2016	Yaz	F	1	4	0	5
Godfree, Kathleen McKaneKathleen McKane Godfree	Tenis	1920–1924	Yaz	F	1	2	2	5

Geri alınan madalya

Büyük Britanya'nın Olimpiyat tarihindeki tek geri alınan madalyası, Salt Lake City'deki 2002 Kış Olimpiyatları'nda bir Alp Disiplini bronz madalyasıydı. Baxter'ın testi farklı kimyasallarla bir inhaler kullanması sonucu olduğu iddia edilen yasaklanmış bir madde için pozitif çıktı.

Madalya	İsim(ler)	Oyunlar	Spor	Etkinlik
3 Bronz	Alain Baxter	2002 Salt Lake City	Alp disiplini	Erkekler slalomu

Kaynaklar