Halı

Halın dokumacılığı, 1890 tarihli bir fotoğraf
Bugünkü Cezayir'den bir halı dokuma atölyesinde çalışan Mağribî kadınlar; 1899.
1539-40'da dokunmuş Erdebil halılarından birisi.

Halı; atkılarının atılmasından sonra (arka iplikleri) üzerine desene göre istenilen hav yüksekliğinde iplerin geçirilerek düğümlenmesi ile yapılan ev içinde ve genellikle yer örtüsü olarak kullanılan eşyadır. Bazı evlerde de duvarda görülür.[1]

Halının kökü Anadolu Selçuklu Devletinden gelmiştir.

Kilimle halı bir birinden farklıdır: Kilim ince bir halı tipidir. Dünyada bilinen ilk halılar Orta Asya'da Türkler tarafından dokunmuştur. Bu halıların günümüze kadar ulaşabilmiş en eski örneğinin MÖ 6-5. yüzyıllarda yapılmış olduğu ve hâlen Leningrad Müzesi'nde saklandığı bilinmektedir.[2] Bu halı Pazırık Halısı olarak bilinmektedir.

Halı insanların rahat ve sıcak bir zemin arayışı sonucu ortaya çıkan ve ev dekorasyonunda önemli bir yer tutan bir malzemedir. Tarihi ise insanlık tarihi kadar eskidir. İnsanlar önce sıcak bir zemin yaratmak amacıyla hayvan postlarını kullanıyorlardı.

İhtiyaçları arttıkça, ihtiyaçlarına uygun post bulamadıkları için, post taklidi yaygılar ürettiler. Zamanla sevdiklerini de desenleştirerek, bugünkü halının kaba örneklerine ulaştılar. Kısaca halı insanoğlunun doğaya karşı ve doğayı kendine uydurma mücadelesinin ilk ürünlerindendir.[3]

Günümüze kadar gelen halı, yaşantımıza ekonomik, sosyal ve kültürel olarak önemli bir yer tutar. Gerek Türklerdeki, gerekse doğu ülkelerindeki ev dekorasyonundaki başlıca unsur halı ve kilimdir.

Günümüzde modern teknolojinin sınırsız avantajlarını kullanan halı sektörü kendini sürekli yenilemektedir. Her yıl yeni trendlerin, kalitelerin ortaya çıktığı halı sektörü yaratıcılığın sınırlarını zorlamaya devam etmektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Rug and carpet | Types, Design, and History | Britannica". www.britannica.com. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2024. 
  2. ^ "hereke.com www.herekeli.com/". 3 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2009. 
  3. ^ "History of Carpet". Avalon Flooring. 4 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2024. 

Ayrıca bakınız

  • g
  • t
  • d
Halı
Liste
  • Arap
  • Afgan
  • Alcaraz
  • Azerbaycan
  • Besarabya
  • Örgülü
  • Katalog
  • Chobi
  • Dhurrie
  • Flokati
  • Keşmir
  • Lilihan
  • Babür
  • Navajo
  • Oryantal
  • Pakistan
  • Petate
  • Farsça
    • Abadeh
    • Ahar
    • Arak
    • Erdebil
    • Bakhtiari
    • Bakşaish
    • Bidjar
    • Borujerd
    • Gabbe
    • Heriz
    • İsfahan
    • Jozan
    • Karadağ
    • Kaşan
    • Keşmar
    • Kerman
    • Kilim
    • Kürt
    • Meşhed
    • Nain
    • Kum
    • Sarouk
    • Seraband
    • Şahseven halısı
    • Şiraz
    • Tebriz
    • Varamin
    • Zanjan
  • Rya
  • İskandinav
  • Seychour
  • Tibet
  • Türkmen
  • Özbek
    • Özbek Julkhyr
    • Özbek Napramach
  • Yürük
Türler
  • Arap
  • Ermeni
  • Axminster
  • Bellini
  • Berber
  • Bergama
  • Besarabya
  • Bradford
  • Kafkas
  • Çiprovtsi
  • Crivelli
  • Ersarı
  • Oturan
  • Gabbe
  • Hereke
  • Karabağ
  • Konya
  • Holbein
  • Lilihan
  • Loto
  • Memling
  • Milas
  • Farsça
  • Pirot
  • Kuba
  • Sarouk
  • İsveç
  • Türk
  • Uşak
  • Yomut
Yerler
Temizlik
  • Halı temizleme
  • Kuru halı temizleme
  • Yer örtüsü
  • Sıcak su ekstraksiyonu
  • Kamyona monte halı temizleyici
  • Elektrikli süpürge
İmalat
ve kurulum
Boyalar
Üreticiler
  • Axminster Carpets
  • Brintons
  • Cormar Carpets
  • Dilmaghani
  • DOBAG Carpet Initiative
  • A & M Karagheusian
  • Savonnerie manufactory
  • Ziegler & Co.
Kültürde halılar
Önemli birey halılar
  • Erdebil Halı
  • Ermeni Yetim Halısı
  • Örtü Halısı
  • Bahar-e Kasra
  • Taç giyme halısı
  • g
  • t
  • d
Duvar halısı
Halılar
  • Magi'nin Hayranlığı
  • Kıyamet Gobleni
  • Amnesty-Sís-Pinton Goblenleri
  • Armada duvar halıları
  • Bayeux işlemesi
  • Maximilian'ın Avları
  • Tetramorf'ta Görkemli İsa
  • Aziz Gereon Kumaşı
  • Polydorus'un Ölümü
  • Devonshire Av Halıları
  • Taht Oyunları Goblen
  • İskoçya'nın Büyük Halısı
    • İskoçya'nın Büyük Halısı: Halk Paneli
  • Grödinge duvar halısı
  • Gunthertuch
  • Hestia Tapestri
  • Konstantin Tarihi
  • Kutsal Kase duvar halıları
  • Tek Boynuzlu Atın Avı
  • Şahin ve Yay ile Kuş Avı
  • Jagiellon duvar halıları
  • Trajan ve Herkinbald'ın Adaleti
  • Leydi ve Tek Boynuzlu At
  • Yeni Dünya Halısı
  • Oseberg goblen parçaları
  • Överhogdal duvar halıları
  • Pastoral Eğlenceler
  • Pastrana Halıları
  • Raphael Karikatürleri
  • Ros Goblen Projesi
  • Ryijy
  • Sampul goblen
  • İskoç Diasporası Goblen
  • İskoç Kraliyet goblen koleksiyonu
  • Sheldon duvar halıları
  • Skog goblen
  • İbrahim'in Öyküsü
  • Şöhretin Zaferi
  • Valois Halıları
  • Walsall Gümüş İplik Halılar
  • Dünya Ticaret Merkezi Halısı
Stiller
  • Kalaga
  • Kesi
  • Millefleur
Öğrenim
  • Aubusson
  • Beauvais
  • Brüksel
  • Gobelinler
  • Moravya Goblen Fabrikası
  • Morris & Co.
  • Mortlake
  • Pannemaeker ailesi
  • Kraliyet Goblen Fabrikası
  • William Baumgarten & Co
Dokumacılar
ve tasarımcılar
  • Pieter van Aelst III
  • Anni Albers
  • Francis Crane
  • John Henry Dearle
  • Givi Kandareli
  • Ida Kerkovius
  • Lefèvre ailesi
  • William Morris
  • Margaretha Reichardt
  • Gunta Stölzl
  • Judocus de Vos
Sanatçılar
  • Pieter Coecke van Aelst
  • François Boucher
  • Marc Chagall
  • Francis Cleyn
  • John Coburn
  • Michiel Coxie
  • Éva Farkas
  • Petronėlė Gerlikienė
  • Francisco Goya
    • Blind Man's Bluff
    • The Parasol
    • Francisco Goya
  • Muriel Nezhnie Helfman
  • Else Marie Jakobsen
  • Jacob Jordaens
  • Hans Knieper
  • Nancy Kozikowski
  • Jean Lurçat
  • Jean-Baptiste Monnoyer
  • Bernard van Orley
  • François Quesnel
  • Raffaello Sanzio (Raphael)
İlgili
  • g
  • t
  • d
Liste
Kumaş
  • Aertex
  • Armazin
  • Almeria ipeği
  • Barathea
  • Barkcloth
  • Patiska
  • Bedford kablosu
  • Bengaline
  • Beta kumaş
  • Bombazine
  • Brilliantine
  • Çuha
  • Keten bezi
  • Bunting
  • Çuval bezi
  • Byrd kumaş
  • C change
  • Paliko
  • Kambrik
  • Tuval
  • Chambray
  • Capilene
  • Sedir kabuğu
  • Challis
  • Kömür bezi
  • Charmeuse
  • Charvet
  • Tülbent
  • Şifon
  • Chino
  • Chintz
  • Cloque
  • Altın kumaş
  • Kordura
  • Korduroy
  • Ördek
  • Coutil
  • Krep
  • Krep
  • Kreton
  • Kot
  • Dimity
  • Donegal tüvit
  • Dornix
  • Dowlas
  • Drill
  • Drugget
  • Eolienne
  • Pazen
  • Foulard
  • Fustian
  • Gabardin
  • Gazlı bez
  • Gazar
  • Georgette
  • Kalamkari
  • Gingham
  • Grenadine
  • Grenfell Bezi
  • Grogren
  • Habutai
  • Çul
  • Harris Tweed
  • Herringbone
  • Himroo
  • Hodden
  • İrlanda keteni
  • Jamdani
  • Kerseymere
  • Khadi
  • Haki matkabı
  • Kente kumaşı
  • Lame
  • Çim
  • Linsey-woolsey
  • Loden
  • Longcloth
  • Mackinaw
  • Madapollam
  • Madras
  • Moleskin
  • Müslin
  • Nainsook
  • Nankeen
  • Ninon
  • Yağlı Deri
  • Organdi
  • Organza
  • Osnaburg
  • Osmanlı
  • Oxford
  • Paduasoy
  • Percale
  • Pongee
  • Poplin
  • Rakematiz
  • Rayadillo
  • Rep
  • Rinzu
  • Ripstop
  • Russell cord
  • Saga Nishiki
  • Samit
  • Saten
  • Satin
  • Saye
  • Scarlet
  • Seerhand müslin
  • Seersucker
  • Sendal
  • Serge
  • Scrim
  • Shot silk
  • Stuff
  • Tafta
  • Tais
  • Ticking
  • Toile
  • Tucuyo
  • Tüvit
  • Dimi
  • Ultrasüet
  • Vegetable flannel
  • Ventile
  • Vinil kaplı polyester
  • Viyella
  • Voile
  • Wadmal
  • Waffle
  • Wigan
  • Whipcord
  • Zephyr
  • Zorbeez
Figürlü dokuma
  • Brokar
  • Camlet
  • Damask
  • Lampas
  • Songket
Kat dokuma
  • Baize
  • Şönil
  • Kadife
  • Crimplene
  • Fustian
  • Mockado
  • Moket
  • Peluş
  • Polar kumaş
  • Havlu kumaş
  • Velours du Kasaï
  • Kadife
  • Velveret
  • Zibeline
Dokusuz kumaşlar
Örme kumaş
Ağ kumaş
Teknik tekstil
  • Balistik naylon
  • Ban-Lon
  • İletken
  • Darlexx
  • E-tekstil
  • Ganneks
  • Gore-Tex
  • Lenticular
  • Silnaylon
  • Likra
  • Spirella
  • SympaTex
  • Windstopper
Desenler
  • Argyle
  • Bizarre ipeği
  • Çin
  • Herringbone
  • Houndstooth
  • Kelsch
  • Paisley
  • Pinstripes
  • Puantiye
  • Sweshwe
  • Ekose (ekose)
  • Tattersall
Lif
Apreleme ve
baskı
  • Androsia
  • Batik
  • Beetling
  • Bingata
  • Bògòlanfini
  • Tükenmişlik
  • Perdahlama
  • Dekatür
  • Devoré
  • Apreleme
  • Dinkleme
  • Isı ayarları
  • Merserizasyon
  • Moire
  • Nap
  • Parşömenleme
  • Rogan baskı
  • Roketsuzome
  • Rulo baskı
  • Sanforlaştırma
  • Tenterhook
  • Tekstil baskısı
  • Çözgü baskı
  • Mumlu pamuk
  • Ahşap baskı
  • Indienne
Kumaş fabrikaları
  • Carlo Barbera
  • Cerruti 1881
  • Dormeuil
  • Drago
  • Zegna
  • E. Thomas
  • Holland & Sherry
  • Larusmiani
  • Loro Piana
  • Reda
  • Scabal
  • Vitale Barberis Canonico
Üretme sanayi
  • Tasarım
  • İmalat
  • Performans
  • Koruma
  • Geri dönüşüm
  • Terminoloji
İlgili
  • Kumaş boyama
  • Lif
  • Tekstil tarihi
  • İpek tarihi
  • Örgü
  • Pandy
  • Büzülme
  • Swatchlar ve çizikler
  • Sentetik kumaş
  • Dokuma
  • İplik
  • Giyim
  • Ayak giyimi
  • Giyim malzemeleri ve parçaları
  • Boncuk işi
  • Tığ işi
  • Tekstil
  • Kumaş boyama
  • Nakış
  • Örgü
  • Dantel
  • Katmanlı tekstiller
  • Dokuma
  • Dikme
  • Düğüm
  • Eğirme
  • Duvar halısı
  • Halı
  • Tekstil müzeleri
  • Tekstil sanatları
  • Deri (malzeme)
Taslak simgesiSanat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNF: cb11936522m (data)
  • GND: 4059482-8
  • LCCN: sh85020445
  • NDL: 00575157
  • NKC: ph121690
  • NLI: 987007284881905171