Gandizm

Mahatma Gandi

Gandizm, adını Mahatma Gandi'den alan, onun dünya görüşlerini tanımlamak için kullanılan ve olaylar karşısında pasifizm, pasif direniş ve sivil itaatsizlik yöntemlerinin kullanılması esasına dayanan politik akım.[1] Büyük ölçüde Satyagraha felsefesini içerir.

Mahatma Gandi, yeni bir fikir veya doktrin ortaya atmadığını belirtmiş ve fikirlerinin "Gandizm" olarak tarif edilmesini tasvip etmediğini açıklamıştır. Çünkü Gandi'ye göre ortaya attığı görüşler nihai değildir ve gelecekte bunlar değişebilir.[2]

Satyagraha

Satyagraha, yalnızca doğruyla (satya) yetinmeye ve kötülüğe salt kendi gücüyle ve bir sevgi anlayışıyla direnmeye dayanan tutumu belirten sanskritçe bir kavramdır. Gandizmin temelini oluşturan bu tutum, şiddetsizcilik (ahimsa) kavramına sıkı sıkıya bağlıdır. Gandhi satyagraha kavramını geliştirirken, Lev Tolstoy ve Henry David Thoreau'nun yazılarından, Kitabı Mukaddes'ten ve Bhagavadgita ile öteki Hindu metinlerinden yararlanmıştır.[3][4] Satyagraha aynı zamanda Hinduizmin ahimsa (şiddetsizcilik) kavramına da dayanmaktadır.

Eleştiriler

Gandizm, Marksist-Leninist politikacılar tarafından, kapsadığı uygulama nedeniyle eleştirilmiştir. 1928 Komünist Enternasyonal programında Gandizm şiddetle eleştirilmiş ve mücadele edilmesi gereken politik akımlar arasında yer almıştır. Kabul edilen programda Gandizm şu ifadelerle tanımlanır;[5]

"Hindistan'daki Gandizm gibi baştan sona dini kavramlarla dolu olan, en geri ve iktisadi bakımdan gerici yaşam biçimlerini idealize eden ve kurtuluşu proleter sosyalizmde değil, bu geri biçimlere geri dönüşte gören, pasif sabır örgütleyip sınıf mücadelesini yadsıyan akımları, devrimin gelişme süreci içinde açıkça gerici güçlere dönüşüyorlar. Gandizm her geçen gün daha çok, halk kitlelerin devrimine karşı yönelen bir ideoloji haline geliyor. Komünizm bu ideolojiyle amansızca mücadele etmelidir"

Kaynakça

  1. ^ Nicholas F. Gier (2004). The Virtue of Nonviolence: From Gautama to Gandhi. SUNY Press. s. 222. ISBN 978-0-7914-5949-2.
  2. ^ Gwilym Beckerlegge, World Religions Reader, 2001.
  3. ^ Mahatma Gandi, "Letter to P. Kodanda Rao", 10 Eylül 1935; Collected Works of Mahatma Gandhi, electronic edition, vol. 67, s. 400.
  4. ^ Pasif Direniş ve Satyagraha Felsefesi 9 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 4 Şubat 2016.
  5. ^ 1928 Komünist Enternasyonal Programı, s. 83, Komünist Enternasyonal'in Strateji ve Taktiği, İnter Yayınları
  • g
  • t
  • d
Tarih
Kolonizasyon · İngiliz Doğu Hindistan şirketi · Britanya Hindistanı · Plassey savaşı · Buksar savaşı · Anglo-Mysore savaşları · Anglo-Maratha savaşları · Polygar savaşları · İngiliz Hindistan · Fransız Hindistanı · Portekiz Hindistanı ·
Gandhi during the Salt March, 1930

Congress flag of India (1931)

Gandhi during the Salt March, 1930

Flag of Azad Hind
Felsefe
ve İdeoloji
Hint milliyetçiliği · Swaraj · Gandizm · Satyagraha · Hindu milliyetçiliği · Hint Müslüman milliyetçiliği · Swadeshi · Sosyalizm · Hilafet Hareketi
Olaylar
Hint Ayaklanması · Bengal'in ayrılması · Çamparan ve Kheda · Jallianwala Bagh Katliamı  · Satyagraha bayrağı · Bardoli · 1928 Protestoları · Nehru Raporu · Purna Swaraj · Salt Satyagraha · 1935 yasası · Freies Lejyonu · Cripps görevi  · Hindistan ulusal ordusu · Bombay İsyanı · Bağımsızlık Günü
Organizasyonlar
Hindistan Ulusal Kongresi · Tüm Hindistan Müslüman Birliği · Ghadar · Özerklik · Khudai Khidmatgar · Swaraj Partisi · Anushilan Samiti · Azad Hind ·
Sosyal
Reformcular
Mahatma Gandi · Cevahirlal Nehru · Mahatma Jyotirao Phule · Gopal Ganesh Agarkar · Shahu Maharaj · Bhimrao Ramji Ambedkar · Dhondo Keshav Karve · Vitthal Ramji Shinde · Mahadev Govind Ranade · Seyyid Ahmed Han · Swami Dayananda Saraswati · Sri Aurobindo · Sri Ramakrishna · Swami Vivekananda · Vinoba Bhave · Baba Amte · Ram Mohan Roy · Gopal Hari Deshmukh
Liderler
Ebul Kelam Azad · Puli Thevar · II. Bahadır Şah · Yashwantrao Holkar · Veerapandiya Kattabomman · Sangolli Rayanna · Baba Ram Singh · Mangal Pandey · Veer Kunwar Singh · Rae Ahmed Nawaz Khan Kharal‎ · Rani of Jhansi · Bahadur Shah Zafar · Bal Gangadhar Tilak · Begüm Hazret Mahal · Gopal Krishna Gokhale · Dadabhai Naoroji · Bhikaiji Cama · Shyamji Krishna Varma · Annie Besant · Har Dayal · Subramanya Bharathi · Lala Lajpat Rai · Manabendra Nath Roy · Bipin Chandra Pal · Rash Behari Bose · Chittaranjan Das · Abdulgaffar Han · Maulana Azad · Chandrasekhar Azad · Rajaji · Bhagat Singh · Sarojini Naidu · Purushottam Das Tandon · Alluri Sitaramaraju · Muhammed Ali Cinnah · Sardar Patel · Subhas Chandra Bose · Allama Mashriqi · Akkamma Cherian · Swadeshabhimani Ramakrishna Pillai · V. K. Krişna Menon · daha fazlası
İngiliz Liderler
Clive · James Outram · Dalhousie · Irwin · Curzon · Linlithgow · Wavell · Stafford Cripps · Mountbatten · more
Bağımsızlık
Kabine Misyonu · Bağımsızlık yasası · Hindistan'ın bölünmesi · Siyasal bütünleşme · Anayasa · Hindistan Cumhuriyeti
  • g
  • t
  • d
Eski
Ortaçağ
Erken modern
18th–19th-yüzyıl
20th–21st-yüzyıl
Sosyal teoriler
İlgili makaleler
Taslak simgesiFelsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiSiyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.