Direktörlük sistemi

Siyaset
Siyaset serisinin bir parçası
Anahat Dizin Kategori
Birincil konular Siyaset biliminin ana hatları Dizin Ülkelere göre siyaset Alt bölümlere göre siyaset Siyasi ekonomi Siyasi tarih Dünya siyasi tarihi Siyaset felsefesi
Siyasi sistemler Anarşi Şehir devleti Demokrasi Diktatörlük Direktörlük Federelik Feodalizm Hibrit rejim Meritokrasi Monarşi Parlamenter Başkanlık Cumhuriyet Yarı parlamenter Yarı başkanlık Teokrasi
Akademik disiplinler Siyaset bilimi (siyaset bilimcileri) Uluslararası ilişkiler (teori) Karşılaştırmalı siyaset Siyasi analiz Siyaset teorisi Politika çalışmaları Politik psikoloji Siyaset sosyolojisi
Kamu yönetimi Bürokrasi (sokak düzeyi) Teknokrasi Adhokrasi
Siyaset Kamu politikası (doktrin) İç siyaset Dış siyaset Sivil toplum Kamu yararı
Hükûmet dalları Kuvvetler ayrılığı Yasama organı Yürütme erki Yargı Seçim komisyonu
İlgili Egemenlik Politik davranış teorileri Biyoloji ve siyasi yönelim Siyasi örgütler Politik ekonominin eleştirisi
Alt seriler Seçim sistemleri Seçim Oylama Üniter devlet Federalizm Hükûmet İdeoloji Siyasi kampanya Siyasi partiler
g t d

Siyaset serisinin bir parçası

Hükûmet biçimleri

Hükûmet biçimleri listesi

İktidar kaynağı

Demokrasi (çoğunluğun yönetimi)
Demarşi Doğrudan Liberal Temsilî Sosyal Sosyalist Diğer
Oligarşi (azınlığın yönetimi)
Anokrasi Aristokrasi Gerontokrasi Kleptokrasi Kritarşi Meritokrasi Nookrasi Partikrasi Plütokrasi Stratokrasi Teknokrasi Teokrasi
Otokrasi (bir kişinin yönetimi)
Despotizm Diktatörlük Askerî diktatörlük Tiranlık
Anarşi (kimse tarafından yönetilmeme)
Anarşizm Özgür üreticiler Devletsizlik

İktidar ideolojisi

Monarşi Cumhuriyet (sosyo-politik ideolojiler)
Mutlak Anayasal Direktörlük Legalist Parlamenter Başkanlık Yarı başkanlık Sosyalist
Otoriteryen Liberteryen (sosyo-ekonomik ideolojiler)
Anarşizm Sömürgecilik Komünizm Despotizm Dağıtımcılık Faşizm Feodalizm Sosyalizm Totalitarizm Kabilecilik
Dinî Seküler
Devlet dini Seküler devlet Devlet ateizmi
Küresel Yerel (jeo-kültürel ideolojiler)
Şehir devleti Uluslararası kuruluş Ulusal hükûmet Dünya hükûmeti Milliyetçilik Enternasyonalizm Küreselcilik

Güç yapısı

Üniterlik
Üniter devlet İmparatorluk Prenslik
Bağımlı devlet
İlişkili devlet Bağımlı toprak Dominyon Himaye Kukla devlet Kukla hükümdar Uydu devlet Kendi kendini yöneten koloni Haraçgüzar devlet Tampon devlet Vasal devlet Genel valilik
Federalizm
Konfederasyon Yetki devri Federasyon Üst devlet Uluslarüstü birlik
Uluslararası ilişkiler
Küçük güç Bölgesel güç Orta güç Büyük güç Süper güç Hiper güç
İdari bölünüş

İlgili
Demokratik geçiş Otokratikleşme Demokratikleşme Hibrit rejim

Direktörlük sistemi, bir devlet başkanının ve/veya hükûmet başkanının yetkilerini ortaklaşa kullanan birkaç kişiden oluşan bir kurul tarafından yönetilen bir ülkedir.

Siyasi tarih içinde, direktorluk terimi, direktör adı verilen üyelerden oluşan yüksek kolektif devlet kurumlarına uygulanır. Bunlardan en önemlisi, 1795-1799 yılları arasında Fransa'da kurulan Direktoryum'dur. Bu sistem, başkanlıkla eşit statüdeki 12 üyeden oluşan bir yüksek yürütme konseyine sahip olan 1776 Pennsylvania Anayasası'ndan esinlenmiştir. Fransız modeline dayanan bu yönetim şekli, Fransız Devrim Savaşları sırasında Fransa tarafından fethedilen Avrupa bölgelerinde de kurulmuş farklı versiyonlarıyla görülmüştür.^[1]

Geçmişte, Uruguay, Yugoslavya (1974'ten sonra), Ukrayna (1918),^[2] Bohemya Ayaklanması (1618-1620) ve diğer ülkeler direktoryolar tarafından yönetilmiştir.

Bu yönetim biçimini kullanan ülkelerden biri şu anda İsviçre'dir^[3] (ve daha az ölçüde San Marino), burada direktoryolar federal, kanton ve belediye düzeyinde tüm idari birimleri yönetir. İsviçre Federal Konseyi, Federal Meclis tarafından dört yıllığına seçilen yedi üyeden oluşur ve bu üyeler arasında biri dönüşümlü olarak başkan, biri ise başkan yardımcısıdır, ancak normal koşullarda bu pozisyonlar semboliktir. Direktoryolar doğrudan seçmenler tarafından seçilebilir.^[4]

Örnekleri

Günümüzde

İsviçre: Federal Konsey
San Marino: San Marino reis-naibi
Bosna-Hersek: Bosna-Herkes Cumhurbaşkanlığı Konseyi
Avrupa Birliği: Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu

Eski direktörlük sistemleri

New England Konfederasyonu
Pensilvanya: Pennsylvania Topluluğu Yüksek Yürütme Konseyi
Fransa: French Direktuvarı
Kosta Rika: Uyum Paktı
Ukrayna: Ukrayna Müdürlüğü
Sovyetler Birliği: Sovyetler Birliği Merkez Yürütme Komitesi ve Yüksek Sovyet Prezidyumu
Uruguay: Ulusal Yönetim Konseyi ve Ulusal Hükümet Konseyi
Yugoslavya: Yugoslavya Cumhurbaşkanlığı
Nikaragua: Ulusal Yeniden Yapılanma Cuntası

Ayrıca bakınız

İsviçre Hükümeti
Yürütme (hükümet)
Meslektaşlık

Kaynakça

^ "Directory (French history)." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
^ "Directory (Ukrainian ruling body)." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
^ "Switzerland | History, Flag, Map, Capital, Population, & Facts". Encyclopedia Britannica. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Buchs, Aurélia; Soguel, Nils (1 Nisan 2022). "Fiscal performance and the re-election of finance ministers–evidence from the Swiss cantons". Public Choice (İngilizce). 191 (1): 31-49. doi:10.1007/s11127-021-00949-z. ISSN 1573-7101.