Crookes tüpü

Üstteki görselde sıradan ışıkla görülen bir Crookes tüpü, alttaki görselde ise çalışır durumda ve kendi floresansı ile aydınlanmış olarak görülmektedir.. Elektronlar soldaki katottan düzgün bir şekilde ilerleyerek en sağdaki floresans yüzeye çarparak yeşil ışık yayar. Aşağıdaki kısım ise anottur.

Crookes tüpü, William Crookes ve arkadaşlarının 1869-1875 yılları arasında icat ettiği[1] eski bir elektrikli gaz tüpüdür.[2] Tüp, elektronların neden olduğu katot ışınlarının keşfedilmesini sağlayan deneyde kullanılmasıyla bilinmektedir.[3]

Geissler tüpüne ek olarak, bu tüpte kısmen gazı boşaltılmış ve her iki ucuna birer metal elektrot eklenmiş farklı biçimlerdeki cam silindirler içermektedir. Elektrotlar arasında yüksek voltaj uygulandığında elektronlar katottan anota doğru düz hatta hareket etmeye başlarlar. Bu tüp, Crookes, Johann Wilhelm Hittorf, Julius Plücker, Eugen Goldstein, Heinrich Hertz, Philipp Lenard ve diğer birçok bilim insanı tarafından katot ışınlarının keşfi için yapılan çalışmalar sırasında kullanıldı. Çalışmalar J. J. Thomson'ın 1897'da katot ışınlarını, günümüzde elektron olarak bilinen negatif yüklü tanecikler olarak adlandırmasına kadar sürdü. Crookes tüpleri, artık sadece katot ışınlarının varlığını göstermek amacıyla çeşitli deneylerde kullanılmaktadır.

Wilhelm Röntgen de 1895 yılında Crookes tüpü sayesinde X ışınlarını keşfetti.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Crookes Tube". The New International Encyclopedia. 5. Dodd, Mead & Co. 1902. s. 470. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008. 
  2. ^ Crookes, William (Aralık 1878). "On the illumination of lines of molecular pressure, and the trajectory of molecules". Phil. Trans. Cilt 170. ss. 135-164. 
  3. ^ "Crookes tube". The Columbia Electronic Encyclopedia, 6th Ed. Columbia Univ. Press. 2007. 2 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008. 
  4. ^ Mosby's Dental Dictionary, 2nd Ed., 2008, Elsevier, Inc. cited in "X-ray tube". The Free Dictionary. Farlex, Inc. 2008. 14 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2008. 

Dış bağlantılar

  • Crookes tüpü ilüstrasyonu7 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  • Crookes tüpü sitesi
  • Crookes ve Geissler tüpleri
  • Crookes tüpü ile ilgili bir Java animasyonu 18 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • "Katot ışınları". Library. Oracle Thinkquest Education Foundation. 9 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2008. 
  • Jenkins, John. "Crookes ve Geissler tüpleri". Spark Museum. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2008.