Balgat Katliamı

39°55′28″N 32°53′08″E / 39.9244°K 32.8856°D / 39.9244; 32.8856Tarih10 Ağustos 1978 (45 yıl önce) (1978-08-10)HedefSolcu sivillerÖlü5Yaralı14İşleyenlerMustafa Pehlivanoğlu ve İsa Armağan

Balgat Katliamı, 10 Ağustos 1978'de Ankara'nın Balgat semtinde genellikle sol görüşlü kişilerin gittiği dört kahvehaneye Mustafa Pehlivanoğlu ve diğer Ülkücüler tarafından bir otomobilden otomatik silahlarla yaylım ateşi açılması sonucu 5 kişinin öldüğü saldırı. Katliamın faillerinden Mustafa Pehlivanoğlu, 12 Eylül Darbesi'nden sonra idam edildi.

Katliam

10 Ağustos 1978'de Ankara Balgat'ta saat 21.00'den sonra, çoğunlukla solcu kişilerin gittiği dört kahvehaneye çalıntı bir otomobilden otomatik silahlarla yaylım ateşi açıldı. 4 kişi öldü, 2'si ağır 11 kişi yaralandı.[1] Ağır yaralananlardan birinin sonradan ölmesiyle ölü sayısı 5 oldu. Ölenlerden gasp edilen arabanın 27 yaşındaki şoförü Hayrettin Devecioğlu'nun herhangi bir siyasi eğiliminin bulunmadığı, evli ve bir çocuk sahibi olduğu, karısının 6 aylık hamile olduğu belirtildi.[2]

Yakalama ve yargılama

Saldırının hemen ardından Ankara Valisi Tekin Alp; kahvelere ateş açan 5 militanın ülkücü Komando olduğunu, bunlardan Mustafa Pehlivanoğlu'nun kimliğinin saptandığını açıkladı.[3] Bıçakla yaralamadan sanık Mustafa Pehlivanoğlu ile silah tehdidi ve silah teşhirinden sabıkalı Haydar Şahin adlı militanların kahvehaneye ateş açan saldırganlardan oldukları saptandı.[4] Haydar Şahin olaydan bir süre sonra ölü bulundu. Diğer militanların da kimliklerinin saptanması sonucu güvenlik güçleri militanları aramaya başladı. 4 militan Ekim 1978'de yakalandı.[5] Katliamla ilgili soruşturmayı yürüten Savcı, hazırladığı iddianamede sanıklar hakkında, "birlikte birden çok kişiyi öldürmek ve öldürmeye kalkışmak" suçundan idam istedi.[6] Dava Aralık 1978'de başladı.[7] 18 Ekim 1979'da Mustafa Pehlivanoğlu ve İsa Armağan idam cezasına çarptırıldı.[8] Askerî Yargıtay 16 Temmuz 1980'de idamları onayladı.[9] Pehlivanoğlu ve Armağan, 27 Temmuz 1980'de Mamak Cezaevi'nden kaçırıldı.[10] Pehlivanoğlu 16 Ağustos 1980'de yakalandı.[11]

İdam

12 Eylül Darbesi'nden sonra yönetime gelen Kenan Evren başkanlığındaki Millî Güvenlik Konseyi, 6 Ekim 1980'de Mustafa Pehlivanoğlu'nun idamını onayladı. Pehlivanoğlu 7 Ekim 1980'de idam edildi.[12]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Cumhuriyet Gazetesi, 11 Ağustos 1978: Ankara'da 4 kahve tarandı, 4 kişi öldü, 11 yaralı var". 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "12 Ağustos 1978 tarihli Milliyet gazetesi, Sayfa 9: Balgat'ta kahve tarayan 3 kişinin kimliği saptandı". 23 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  3. ^ "11 Ağustos 1978 tarihli Milliyet gazetesi, Sayfa 9: ANKARA'DA 3 KAHVE..." 23 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  4. ^ "Cumhuriyet Gazetesi, 12 Ağustos 1978: Balgat Katliamı'nın Sanıkları Saptandı". 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "12 Ekim 1978 tarihli Milliyet gazetesi, Sayfa 8: Balgat katliamının 4 sanığı yakalandı, 3 sanık aranıyor". 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  6. ^ "3 Kasım 1978 tarihli Milliyet gazetesi, Sayfa 14: Balgat katliamında savcı idam istedi". 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  7. ^ "19 Aralık 1978 tarihli Milliyet gazetesi, Sayfa 9: BALGAT KATLİAMI DAVASI BAŞLADI". 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  8. ^ "19 Ekim 1979 tarihli Milliyet gazetesi: BALGAT KATLİAMI SANIKLARINDAN 2'SİNE ÖLÜM CEZASI VERİLDİ". 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  9. ^ "17 Temmuz 1980 tarihli Cumhuriyet gazetesi: Balgat katliamı sanıklarının idamı onaylandı". 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  10. ^ "28 Temmuz 1980 tarihli Cumhuriyet gazetesi: Mamak'tan idama mahkum 2 sağcı kaçırıldı". 6 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  11. ^ "19 Ağustos 1980 tarihli Milliyet gazetesi: İDAM MAHKÛMU PEHLİVANOĞLU YAKALANDI". 7 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  12. ^ "8 Ekim 1980 tarihli Cumhuriyet gazetesi: 2 idam infaz edildi". 6 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  • g
  • t
  • d
Darbe öncesi
12 Eylül dönemi
Yasama
Sorgulamalar
Yargılamalar
Barış Davası · Devrimci Yol Davası · DİSK Davası · MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası · Zincirbozan
Seçim ve referandumlar
Uygulamalar
İdamlar ve ölümler
Mimarları
İlgili kişiler
Etkileri
İlgili eserler
Filmler
Sen Türkülerini Söyle · Dikenli Yol · Prenses (film) · Ses (film, 1986) · Av Zamanı · Sis (film, 1988) · Kimlik (film) · Bütün Kapılar Kapalıydı · Uçurtmayı Vurmasınlar · Bekle Dedim Gölgeye · Darbe (film, 1990) · Uzlaşma (film) · Babam Askerde · 80. Adım · Gülün Bittiği Yer · Eylül Fırtınası · Vizontele Tuuba · Babam ve Oğlum · Beynelmilel (film) · Eve Dönüş (film, 2006) · Zincirbozan (film) · O... Çocukları · Dedemin İnsanları · Eksik (film) · Bu Son Olsun · 7. Koğuştaki Mucize · Kafes (film, 2015)
Diziler
Çemberimde Gül Oya (dizi) · Bu Kalp Seni Unutur mu? (dizi) · Seksenler · Öyle Bir Geçer Zaman ki · Dilek Taşı
Belgeseller
12 Eylül (belgesel) · Coup/Darbe
Kitaplar
12 Eylül Saat: 04.00 · Çıplak Ayaklıydı Gece · Faili Meçhul Öfke · 12 Eylül: Türkiye'nin Miladı · 12 Eylül Adaleti ·  · Asılmayıp Beslenenler - Bir 12 Eylül Hesaplaşması · Liderler Hapishanesi: 12 Eylül Günlükleri · 12 Eylül ve Türkiye Gerçeği: Devrimci Yol Savunması · 12 Yıl Sonra 12 Eylül · Demokrasi Dur 12 Eylül 1980 · 12 Eylül Kültürü · 12 Eylül ve Şeriat · 12 Eylül Günlüğü: Tank Sesiyle Uyanmak
İlgili konular
  • g
  • t
  • d
Ülkücülük
Partiler
Bölünmeler
Kuruluşlar
Basın ve yayın
  • Hergün (1947-1981, 1995-günümüz)
  • Devlet (1969-1979)
  • Ortadoğu (1972-2020)
  • Bengü Türk TV (2007-günümüz)
  • Türkgün (2018-günümüz)
Olaylar
Ayrıca bakınız
  • Kategori Kategori
  • Ülkücüler listesi
  • g
  • t
  • d
İdeoloji
Oluşumlar
Düşünürler
Olaylar
Mottolar
Diğer