Avrupa Birliği vatandaşlığı

Avrupa Birliği vatandaşlığı, 7 Şubat 1992 tarihinde imzalanan Maastricht Antlaşması'yla oluşturulmuştur. Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin vatandaşlarının ulusal kimliklerine ek olarak verilmiştir ve kişilere bazı özel haklar sağlar.

Geçmişi

1992 Maastricht Antlaşması öncesinde, Avrupa Toplulukları antlaşmaları ekonomik bakımdan etkin kişilere hareket özgürlüğü sağlıyordu ama genellikle diğer kişilere bu hak tanınmıyordu. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nu kuran Paris Antlaşması bu sanayi alanlarında işçilerin ülkelerarası serbest dolaşımına izin veriyordu.^[1] 1957 Roma Antlaşması ise, tüm işçilerin ve hizmet sektörünün üye ülkeler arasında serbest dolaşımını sağladı.^[2] Ancak bu antlaşma hükümleri Avrupa Adalet Divanı tarafından yalnızca ekonomik alanda sınırlı olarak yorumlanmadı ve daha geniş bir toplumsal düzeye yayıldı.^[3] Genel anlamıyla Maastricht Antlaşması'nda oluşturulan Avrupa Birliği vatandaşlığı kavramı Amsterdam Antlaşması'nda daha da geliştirilmiş ve koşulları iyileştirilmiştir. Bu antlaşmada Avrupa Birliği vatandaşı olmanın, ulusal kimliğin yerini almadığı, onu yalnızca tamamladığı belirtilmiştir.

Vatandaşlık hakları

Roma Antlaşması'nda birliğe üye ülkelerin vatandaşı olan kişilere verilen haklar şunlardır:^[4]

• Ulusal kimliği nedeniyle herhangi bir ayrımcılığa uğramama güvencesi
• Güvenlik güçleri gibi bazı istisnalar dışında birliğe üye herhangi bir ülkede çalışabilme ya da istenilen bir ülkede özgürce oturma ve okuma hakkı
• Üye ülkelerde yerel seçimlere katılma ve bunlarda oy kullanabilme hakkı
• Avrupa Birliği üyesi olmayan bir ülkedeyken, kendi ülkesinin büyükelçilik ya da konsolosluğu yoksa herhangi bir üye ülkeninkine sığınabilme
• Kötü yönetim durumunda Avrupa Parlamentosu'na ya da Avrupa Ombudsmanı'na dilekçe yazabilme
• Avrupa Birliği kurumlarına birliğin herhangi bir resmî dilinde dilekçe yazabilme ve aynı dilde yanıt alabilme
• Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu belgelerine özgürce ulaşabilme

Galeri

Diğer

• 
  İtalyan pasaportu
• 
  Macar pasaportu
• 
  Danimarka pasaportu
• 
  Polonya pasaportu

Avrupa birliği dışında

• 
  Rusya pasaportu

Notlar

Ayrıca bakınız