Abdulhamid Dibeybe

Abdulhamid Dibeybe
Dibeybe, 2021
Libya Başbakanı
Görevde
Makama geliş 15 Mart 2021*
Başkan	Muhammed el-Menfi
Yardımcı	Hüseyin el-Katrani
Yerine geldiği	Fayiz es-Serrac
Savunma Bakanı
Görevde
Makama geliş 15 Mart 2021
Başkan	Muhammed el-Menfi
Başbakan	Kendisi
Yerine geldiği	Salah Eddine al-Namruş
Kişisel bilgiler
Doğum	13 Şubat 1958 (66 yaşında) Misrata, Libya Krallığı
Partisi	Bağımsız
*Dibeybe'nin başbakanlığı 10 Şubat 2022'den beri Fethi Başağa ile ihtilaflıdır.

Abdülhamid Muhammed el-Dibeybe (Arapça: عبد الحميد الدبيبة, 13 Şubat 1958^[1]), Libya'nın geçici Ulusal Birlik Hükümeti'nin şu anki başbakanı olan bir Libyalı politikacıdır. 5 Şubat 2021'de Libya Siyasi Diyalog Forumu sırasında ülkenin başbakanı olarak atandı ve Aralık 2021'de yapılması planlanan seçimlere kadar liderlik görevini sürdürmesi bekleniyor.^[2]

Dibeybe, başkan olarak Muhammed el-Menfi ve başkan yardımcıları olarak Musa el-Koni ve Abdullah el-Lafi'nin bulunduğu ortak bir liste ile seçildi. Dibeybe'nin hükûmeti, 2014'ten bu yana Libya'daki ilk birleşik hükûmettir.^[3]

10 Şubat 2022'de, saldırganların Başbakan Dibeybe'nin arabasına ateş ettiği bir suikast girişiminden sağ kurtuldu. Ona yakın bir hükûmet kaynağına göre, hükûmet kontrolü için yoğun hizip tartışmaları sırasında zarar görmedi.^[4]

Fethi Başağa'nın Libya Temsilciler Meclisi tarafından başbakan olarak seçilmesinden sonra, 10 Şubat 2022'den bu yana pozisyonuna itiraz ediliyor. Ancak Dibeybe, Başağa'nın başbakan olarak atanmasını reddetti ve iktidarı ancak ulusal bir seçimden sonra devredeceğini belirtti.^[5] Halife Hafter ve Libya Ulusal Ordusu, Başağa'nın atanmasını memnuniyetle karşıladı.^[6]

Birleşmiş Milletler, Dibeybe'yi geçici başbakan olarak tanımaya devam ediyor.^[7]

Çocukluk ve eğitim

Dibeybe 1959'da Batı Mısrata'da doğdu. Dibeybe, 1992'de Toronto Üniversitesinde inşaat mühendisliği eğitimi aldığını iddia etti. Ancak, Dibeybe'nin bu eğitimi aldığına dair hiçbir kayıt bulunamadı.^[8] Bilgiler 24 Aralık 2021 Libya seçimlerinden günler önce yayınlandı ve böylece devlet başkanı adayının eğitim kariyeriyle ilgili yanlış iddiaları ve uydurmaları üzerinde tartışmalara sebep oldu.^[9] Libya seçim yasasına göre, adayların akredite bir üniversiteden üniversite diploması almaları gerekiyor.^[10]

İş kariyeri

Dibeybe, bir inşaat patlaması sırasında Misrata'ya döndü ve kendisini büyük bir inşaat firması olan Libya Yatırım ve Geliştirme Şirketi'nin başına atayan Libya lideri Muammer Kaddafi'nin güvenini kazandı.^[11]

Dibeybe, politikacı olarak kariyerinden önce El-İttihad Futbol Kulübü'nün yöneticisiydi.^[12]

Siyasi profil

Dibeybe bağımsız bir siyasetçi olarak tanımlanmaktadır.

Bir iş insanı olarak kariyeri boyunca, iktidardaki Arap Sosyalist Birliği'nin güvenilir bir kişisi olarak siyasetle ilgilendi.^{[ne zaman?]} 2007 yılında, Muammer Kaddafi'nin memleketi Sirte'de 1000 konutun inşası da dahil olmak üzere ülkenin en büyük kamu işleri projelerinden bazılarından sorumlu olan devlete ait "Libya Yatırım ve Geliştirme Şirketi (LYGŞ)"nin yönetimini üstlenerek Muammer Kaddafi'nin güvenini kazandı.

2020 yılında Libya el-Mustakbel (Libya Gelecek) Hareketi'ni kurdu.

Başbakan

Dibeybe, Şubat 2021'de geçici birleşik bir yürütmeyi yönetmek için Libya başbakanı olarak seçildi. Dibeybe'in listesi, Akile Salih İsa ve Fethi Başağa'nınkinden beş fazla, toplamda 39 oy aldı.^[13] Dibeybe, kuzeni ve zengin iş insanı Ali Dibeybe aracılığıyla LSDF'deki bazı delegelere rüşvet vermeye teşebbüs ettiği suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı.^[14] Akile Salih ve Fethi Başağa'nın yer aldığı listenin Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından tercih edildiği düşünülüyordu. ABD büyükelçisi seçim sürecini etkilemeye yönelik her türlü girişimi reddetti.^[15]

Dibeybe, LSDF tarafından yapılan anlaşmalar uyarınca, 26 Şubat 2021 tarihine kadar Temsilciler Meclisi'ne (TM) kendi bakanlar kabinesini aday göstermesi ve Ulusal Birlik Hükümeti'ni kurması beklenmektedir.^[16]

Eleştiri

Libya'da yaşayan eski bir Avusturyalı diplomat olan Wolfgang Pusztai, Dibeybe'nin "yolsuzluk, kara para aklama, Müslüman Kardeşler'in finansmanı, oy satın alma" faaliyetlerine karıştığı iddia edildiği için başbakanlık için tartışmalı olduğunu söyledi. Pusztai, önemli olan algılar olduğu için iddiaların doğruluğunun 2021 siyasi durumuyla alakasız olduğunu düşünüyordu.^[11]

Kaynakça