İznik Yeşil Camii, Bursa ili, İznik ilçesinde bulunan Osmanlı mimarisinin ilk örneklerindedir. I. Murat'ın sadrazamı Çandarlı Halil Paşa tarafından yaptırılmıştır. Paşanın 1387'de ölmesi üzerine cami oğlu Çandarlı Ali Paşa tarafından bitirilmiştir.
Cami şehrin doğu tarafında Lefke kapısına yakındır. Minaresinde Selçuklu mimarisi izleri taşır. Mermerden yapılan mihrabında güçlü bir taş işçiliği vardır. Turkuaz, yeşil ve mor çinilerle zikzaklı motifte kaplanan minaresi camiye adını verir.[1]
Caminin içi
Tek kubbesi olan cami, kare planlı ve üç bölümlüdür. Son cemaat yerinin sütunları duvarlar ve birbirine yuvarlak kemerlerle ulaşır. Ana bölüm iki sutun üstündeki kemerlerle kuzeye doğru genişletilir. Cami duvarlarında sarımsı beyaz mermer taşları kullanılmıştır. Kubbe kuşun kaplamadır. 11 m çapa sahip kubbe prizmatik üçgenlerle yan duvarlar ulaşır. Ana bölüme üç merdiven basamağı ile ulaşılır.[1] Kubbenin kasnağında ve üst bölümde dört, alt katta 10 pencere bulunur.
Cami; kuzeyinde günümüze ulaşmayan, hadis okutulan bir medrese ve güneydoğusunda bugün harap haldeki hamamı ile birlikte bir külliye şeklindeydi. Caminin mermer mihrabı Osmanlı'da ilk örnektir.
Kare bir kaide üzerine yerleştirilen minare, gövde çokgen prizma olarak başlar, yuvarlak şekilli devam eder. Tek şerefeye ve konik külaha sahiptir.[2]
Son cemaat yerini çevreleyen korkuluklar Yunan işgalinde zarar görmüştür. Cumhuriyetin ilk yıllarında onarılan cami, 1956-69 yılları arasında restore edilmiştir. Cami 2015 yılında yeniden restorasyona alınmıştır[3]
Kaynakça
^abNAZA DÖNMEZ, Yrd. Doç. Dr. Emine. "İznik Yeşil Cami ve Türk Mimarisindeki Yeri". academia.edu. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015.
^"İznik Yeşil Camii". bursa.gov.tr/. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015.
^"İznik'teki Yeşil Cami restore ediliyor". haber7.com. 27 Mayıs 2015. 24 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015.
