İstanbul'daki Musevi mezarlıkları
İstanbul'daki Musevi mezarlıkları, şehirde sayıları 20 bini bulan Musevi cemaatinin kullanımına tahsis edilmiş gömü alanlarıdır. İstanbul'da 2010 yılı itibarıyla Musevi cemaatine ayrılan 8 gömü alanı vardır. Bunlar:
- Acıbadem Musevi Mezarlığı
- Arnavutköy Aşkenaz Mezarlığı
- Arnavutköy Sefarad Mezarlığı
- Hasköy Musevi Mezarlığı
- Kilyos Musevi Mezarlığı
- Nakkaştepe Musevi Mezarlığı
- Ortaköy Musevi Mezarlığı
- Şişli İtalyan Musevi Mezarlığı'dır.[1]
Mezarlıklar
İstanbul'daki Musevi mezarlıkları içinde, Kuzguncuk, Hasköy ve Ortaköy mezarlıklarının geçmişi, 16. ve 17. yüzyıllara kadar dayanmaktadır.[1] Beyoğlu ilçesinde yer alan Hasköy Mezarlığı, İstanbul'da Musevilere ait en büyük mezarlık alanıdır. Ulus semtinde ise, birbirine yakın mesafede iki ayrı Musevi mezarlığı bulunmaktadır. Büyük olanı Sefarad, küçük olanı Aşkenaz cemaatine ayrılmıştır.
Şişli İtalyan Musevi Mezarlığı, Şişli ile Mecidiyeköy arasında kalan gayrimüslim mezarlığı içinde bulunmaktadır. Karma bir mezarlık olan Şişli Mezarlığı'nda Ermeni ve Rum cemaatiyle birlikte, İtalyan Musevi cemaatine de bir bölüm ayrılmıştır. Musevi bölümü mezarlığın batısında yer almaktadır. Anadolu Yakası'nda Bağlarbaşı ve Acıbadem semtlerinde de birer Musevi mezarlığı vardır.
Mezarlıkların durumu
Mezarlıklar genellikle bir sinagogun çevresinde kuruludur. Ancak günümüzde bu gelenek büyük ölçüde kaybolmuştur. İstanbul'daki Musevi mezarlıkları zaman zaman deprem, şiddetli yağışlar ve bakımsızlık gibi nedenlerle tahrip olmuştur. Tehlikeye açık hâle gelen mezarlıklar kimi zaman saldırılara maruz kalmıştır.[2] Kimi mezarlıklar, içinden ya da çevresinden yol geçirilmesi nedeniyle istimlâke uğramıştır.[2] Çok eski mezarlıklar ise şehirleşme alanları açmak amacıyla taşınmış ya da yok edilmiştir.
1991 yılında, cemaatin artan mezarlık alanı gereksinimini karşılamak ve şehrin kuzey kesimlerinde yaşayan Musevilere daha yakın bir alternatif sunmak amacıyla, Sarıyer, Kilyos'ta yeni bir mezarlık alanı belirlenmiştir. Uzun süre gömü yapılmadan kalan mezarlıklar, düzenleme ve parselasyon çalışmalarının bitirilmesinin ardından ve 2010 yılının başında kullanıma girmiştir. Ortaköy, Hasköy, Bağlarbaşı, Ulus Sefarad, Ulus Aşkenaz ve Kilyos mezarlıklarının yönetimi ve bakım işleri Neve Şalom Sinagogu Vakfı tarafından düzenlenmektedir.[3]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Günümüzde Türkiye Yahudileri". 14 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2010. (WebCite® 15 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- ^ a b "Türkiye Hahambaşılığı, Mezarlıklar". 5 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2010. (WebCite® 15 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- ^ "Mezarlıklarımız". 3 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2010. (WebCite® 15 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
Dış bağlantılar
- Musevi Cemaati Türkiye Hahambaşılığı resmî sitesi
- Türk Yahudi Toplumu ve Yahudi Kültürünü Tanıtma Projesi resmî sitesi24 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi
