İntiharın önlenmesi

İntiharın önlenmesi, intihar olasılığını azaltmak için yerel vatandaş örgütleri, sağlık çalışanları ve ilgili profesyonellerin kolektif çabalarını içerir. Genel çabalar arasında tıp, ruh sağlığı, halk sağlığı ve diğer alanlarda önleme ve proaktif önlemler yer almaktadır. Koruma, sosyal destek ve sosyal katılım faktörlerinin yanı sıra ölümcül araçlara erişim gibi çevresel riskler intiharı önlemenin önemli yönleri olarak göründüğünden, intihar, tek başına tıbbi veya zihinsel bir sorun olarak görülmemelidir.^[1][2]

Tarihi

Stres altındaki kişiler için telefon yardımı genellikle 1953'te Londra'da Anglikan rahip Chad Varah ve Samaritans yardım kuruluşu tarafından verilmiştir.^[3] İlk önleme merkezleri arasında Amerika Birleşik Devletleri'nde 130 merkeze genişleyen Los Angeles İntiharı Önleme Merkezi de bulunmaktadır.^[4]

Çevrimiçi dinleme ve doğrudan yardım

Pek çok ülkede çevrimiçi hizmet veya telefon hizmeti mevcuttur.

Türkiye

• "Sosyal Destek Hattı". 3 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. : 183, 7/24 Türkçe, Kürtçe, Arapça hizmet. 0 549 381 0 183, işaret dili ile hizmet.^[5]
• "Gençlik Destek Hattı". 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. :+90 850 455 00 70 Hafta içi 14:00-18:00, resmî tatiller harici.^[6]
• Sağlık Çalışanlarına Destek Hattı: +90 850 532 66 76 Sağlık çalışanlarına 7/24 hizmet.^[7]

Almanya

• "Krisendienst Mittelfranken". 14 Temmuz 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.  +49 911 / 42 48 55-0 (her gün 9.00-24.00), Türkçe: +49 911 / 42 48 55-60 (Pazartesi, çarşamba, cuma, pazartesi 20.00-22.00).^[8]

Halk sağlığı önleme programları

İntiharı önlemeye yönelik doğrudan müdahalelerin ötesinde, yöntemler ayrıca şunları da içerir:^{[kaynak belirtilmeli]}

1. Depresyonun psikolojik ve psiko-fizyolojik belirtilerinin tedavisi,
2. İntihar etmeyi düşünebilecek insanlar için stres yönetimi stratejilerinin iyileştirilmesi,
3. İntihar için risk faktörleri olarak kabul edilen yaygın koşulların azaltılması,
4. Mevcut sorunlar çözüldükten sonra bireylere daha iyi bir yaşam için umut verilmesi.

Programların ve yöntemlerin etkinliği

İntiharı önleme konusu intiharbilim alanının inceleme konusudur. Hedefi dünya çapında intihar oranlarını azaltmaktır. Birçok uzman düzenli olarak dünya çapında önleme programları geliştirmekte ve değerlendirmektedir. Dünya Sağlık Örgütü 1950'den beri intiharla ilgili veri toplamaktadır ve etkili önleme programlarının uygulanmasına yardımcı olmak için konuyla ilgili araştırma programlarını ve dergileri desteklemektedir.^[9]

1966'dan 2005'e kadar yapılan çalışmaların 15 ülkeden uzmanlar tarafından sistematik olarak gözden geçirilmesi, uygulayıcıların genel eğitiminin (depresyon ve tedavisinin tanınması konusunda eğitim) ve intihar araçlarının azaltılmasının (örneğin ateşli silahlar veya böcek ilaçları) kanıtlanmış önleme stratejileri olduğunu ortaya koymuştur.^[9]

Maliyet ve fayda analizleri

Önleme programları topluluklar için finansal bir maliyeti temsil eder, fakat aynı zamanda uzun vadede faydalı finansal yansımaları da vardır. Bir programın maliyeti ile sonuçlanan insanın yanı sıra fayda-maliyet analizi olarak adlandırılan finansal fayda veya faydalar arasındaki ilişkiyi hesaplamak mümkündür.^[10]

Böyle bir hesaplama İngiliz hükûmeti tarafından yapılmıştır ve Hollandalı araştırmacılar Aleman ve Denys tarafından Nature dergisinde yayımlanmıştır. Bu veri intihar önleme programlarının bir hükûmet için mükemmel bir ekonomik yatırım olduğunu göstermektedir. İntiharların maliyeti, hastaneye yatış, polis, cenaze masrafları ve aynı zamanda ölenlerin kaybettiği yıllar eklenerek değerlendirilir (yaşamın değeri olarak adlandırılan bir hesaplama, diğer şeylerin yanı sıra erken ölüm nedeniyle verimlilik kaybını tahmin eder). Bu maliyetlerin İngiliz hükûmeti tarafından 577,7 milyon £ (2008-2009) civarında olduğu tahmin edilmektedir. İntihar önleme programlarının maliyeti (klinik hekimler için eğitim, önleme tedbirleri) 10 milyon civarındadır. Uzun vadeli tasarruflar ise 567,8 milyon £'dir (bu programlar tarafından önlenen 600 intihar ölümüne karşılık gelen bir değerlendirme). Yazarlar, intiharın önlenmesiyle kıyaslandığında trafik kazalarının önlenmesinin faydasının yatırıma göre 10 kat daha fazla olduğu ve trafik kazası kurbanları azalırken kurbanlarının sabit kaldığı veya arttığı bu alana bu nedenle büyük ölçekte yatırım çağrısı yapmaktadır.^[10]

Eğitim ve mesleki riskler

İntiharı önleme, uygulayıcıların duygusal sıkıntıları ve kötü uygulama riski açısından sağlık uzmanları için risklidir.^[11]

Kaynakça