Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin-Tayvan anlaşmazlığı, Asya kıtasına yayılan Çin Halk Cumhuriyeti ve Tayvan adasına yayılan Çin Cumhuriyeti arasındaki hükümranlık sorunudur.^[1]

Anlaşmazlığın tarihçesi

II. Dünya Savaşı sonrası Çin'de Milliyetçi Parti ile Komünist Parti arasında devam eden iç savaş,^[2] 1949'da Komünist Partinin zaferiyle sona ermiştir. Tayvan adasına sığınan milliyetçi parti lideri Chiang Kai-Shek olağanüstü hal ilan ederek, adada milliyetçi parti dışında her tür partinin faaliyetlerini yasaklamıştır.^[3]

Soğuk Savaş nedeniyle Batıyla tüm ilişkileri koparan Çin'i,^[4] 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de Tayvan'daki Çin Cumhuriyeti temsil etmiştir. 1970'lerde ABD'nin Ping-pong diplomasisi sayesinde Çin ile ABD ilişkileri düzelmiş; Çin Halk Cumhuriyeti tüm Çin'i temsilen Birleşmiş Milletler'e kabul edilmiştir.

Ancak halen 23 ülke, tüm Çin'i Tayvan'ın temsil ettiğini düşünmektedir. Tayvan (Milliyetçi Çin) ile Çin bazı zamanlar savaşın eşiğine gelmiştir.^[5]

Kaynakça

^ Sullivan, Lawrence R. (2018). Historical dictionary of Chinese foreign affairs. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538111611.
^ Lew, Christopher R. (2013). Historical dictionary of the Chinese Civil War (2. bas.). Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-0810878730.
^ Sullivan, Lawrence R. (2012). Historical dictionary of the Chinese Communist Party. Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810872257.
^ Smith, Joseph (2017). Historical dictionary of the Cold War (2. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1442281851.
^ Pekkanen, Saadia M. (2014). Oxford handbook of the international relations of Asia. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199916245.

Ayrıca bakınız

Çin Halk Cumhuriyeti'nin dış ilişkileri

İkili ilişkiler

Afrika	Angola Benin Botsvana Burundi Cezayir Cibuti Çad Demokratik Kongo Cumhuriyeti Ekvator Ginesi Eritre Etiyopya Fas Fildişi Sahili Gabon Gambiya Gana Gine Gine Bissau Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Sudan Kamerun Kenya Komorlar Kongo Cumhuriyeti Lesotho Liberya Libya Madagaskar Malavi Mali Mauritius Mısır Moritanya Mozambik Namibya Nijer Nijerya Orta Afrika Cumhuriyeti Ruanda São Tomé ve Príncipe Senegal Seyşeller Sierra Leone Somali Sudan Tanzanya Togo Tunus Uganda Yeşil Burun Zambiya Zimbabve
Amerika	Amerika Birleşik Devletleri Antigua ve Barbuda Arjantin Bahamalar Barbados Bolivya Brezilya Ekvador Grenada Jamaika Kanada Küba Meksika Panama Peru Surinam Şili Trinidad ve Tobago Uruguay Venezuela
Asya	Afganistan Azerbaycan Bangladeş Bhutan Birleşik Arap Emirlikleri Brunei Doğu Timor Endonezya Ermenistan Filipinler Filistin Güney Kore Gürcistan Hindistan Irak İran İsrail Japonya Kamboçya Kazakistan Kırgızistan Kuzey Kore Laos Maldivler Malezya Moğolistan Myanmar Nepal Özbekistan Pakistan Singapur Sri Lanka Suriye Suudi Arabistan Tacikistan Tayland Tayvan¹ Türkiye Türkmenistan Vietnam Yemen
Avrupa	Almanya Arnavutluk Avusturya Belarus Belçika Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çekya Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kıbrıs Cumhuriyeti Kuzey Makedonya Letonya Litvanya Lüksemburg Macaristan Moldova Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya Sırbistan Slovakya Slovenya Ukrayna Vatikan Yunanistan
Okyanusya	Avustralya Fiji Kiribati Mikronezya Niue Papua Yeni Gine Samoa Tonga Vanuatu Yeni Zelanda

Çokyönlü ilişkiler
Afrika • Antarktika • Arap Birliği • Arktika politikası • Avrupa Birliği • Bangladeş–Çin–Hindistan–Myanmar Bölgesel İşbirliği Forumu • BIMSTEC • Birleşmiş Milletler • BRICS • Çin-Güney Kore-Japonya • Karayipler • Latin Amerika • Okyanusya • Orta ve Doğu Avrupa • Üçüncü Dünya

Diplomasi
Dışişleri Bakanlığı (Dışişleri Bakanı) • Dış temsilcilikleri / Çin'deki diplomatik temsilcilikler • Stadyum diplomasisi • Panda diplomasisi • Tiyatro diplomasisi • Dokuz Kesik Çizgi • İnci Dizisi • Bir Kuşak, Bir Yol • Konfüçyüs Enstitüsü • Antlaşmalar

¹ Tayvan (Çin Cumhuriyeti) de facto olarak bağımsız olsa da, Çin Halk Cumhuriyeti bunun üzerinde egemenlik talebinde bulunmaktadır.

g t d Tayvan'ın (Çin Cumhuriyeti) dış ilişkileri
Afrika	Burkina Faso Çad Esvatini Gambiya Güney Afrika Cumhuriyeti Malavi São Tomé ve Príncipe Somaliland
Amerika	Amerika Birleşik Devletleri Taiwan Relations Act Taiwan Travel Act TAIPEI Act Belize Brezilya Dominik Cumhuriyeti Haiti Kanada Meksika Paraguay Şili Venezuela
Asya	Bangladeş Çin Halk Cumhuriyeti Hong Kong Endonezya Filipinler Güney Kore Hindistan İsrail Japonya Kuzey Kore Malezya Moğolistan Myanmar Pakistan Singapur Suudi Arabistan Türkiye Vietnam
Avrupa	Almanya Birleşik Krallık Çek Cumhuriyeti Danimarka Finlandiya Fransa Hollanda İspanya İtalya Kutsal Makam Letonya Litvanya Norveç Polonya Rusya Ukrayna
Okyanusya	Avustralya Kiribati Nauru Palau Solomon Adaları
Çokyönlü ilişkiler	Avrupa Birliği
İlgili konular	Dışişleri Bakanlığı Taipei Ekonomi ve Kültür Temsilci Ofisi Tayvan'ın dış temsilcilikleri / Tayvan'daki diplomatik temsilcilikler listesi Tayvan pasaportu Tayvan'ın siyasi durumu Tayvan'ın vize politikası Tayvan vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları Çin Taipeisi