Wodorowęglany

Jon wodorowęglanowy

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) addyt. hydroksydodioksydowęglan(1−) wodor. wodoro(trioksydowęglan)(1−) Inne nazwy i oznaczenia półsyst. jon wodorowęglanowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	HCO3−
Masa molowa	61,02 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	71-52-3
PubChem	769
SMILES C(=O)(O)[O-]
Multimedia w Wikimedia Commons

Wodorowęglany – grupa związków chemicznych, wodorosoli kwasu węglowego.

Wodorowęglany dysocjują w wodzie na kationy metali (np. K⁺) lub kation amonowy (NH+4) oraz na aniony wodorowęglanowe (HCO₃−), np.:

KHCO₃ → K⁺ + HCO₃- (dysocjacja wodorowęglanu potasu)

NH₄HCO₃ → NH+4 + HCO₃− (dysocjacja wodorowęglanu amonu)

Jony HCO₃− w roztworze wodnym współistnieją w równowadze chemicznej z na ogół niewielką ilością anionów węglanowych (CO2−3):

HCO₃− + H₂O ⇌ CO2−3 + H₃O⁺,

a powstające w reakcji hydrolizy jony H₃O⁺ nadają roztworom wielu wodorowęglanów odczyn kwaśny.

Stałe wodorowęglany ulegają termicznemu rozkładowi do węglanów.

Znane wodorowęglany

• Wodorowęglan amonu (NH₄HCO₃) – podczas ogrzewania wodorowęglanu amonu następuje reakcja:

NH₄HCO₃ → NH₃↑ + CO₂↑ + H₂O↑

• Wodorowęglan wapnia (Ca(HCO₃)₂) – występuje w tzw. zjawiskach krasowych
• Wodorowęglan sodu (NaHCO₃) – zwany sodą oczyszczoną, główny składnik proszku do pieczenia – stosowany jako środek spulchniający i pianotwórczy oraz dodatek wywołujący musowanie wody, gdyż wydziela duże ilości CO₂:

2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O + CO₂

Powstałe gazy wydostając się z ciasta powodują wzrost wypieku.