Ulveham

Ulveham (pol. wilcza skóra) – singel norweskiego zespołu Gåte, wydany 12 grudnia 2023 pod nakładem wytwórni Indie Recordings jako część EP Vandrar.

Kompozycja reprezentowała Norwegię w 68. Konkursie Piosenki Eurowizji w Malmö^[1][2].

Powstanie utworu i historia wydania

Utwór skomponowali i napisali Gunnhild Sundli(inne języki), Magnus Børmark(inne języki), Jon Even Schärer(inne języki), Marit Jensen Lillebuen, Ronny Graff Janssen(inne języki) oraz Sveinung Ekloo Sundli(inne języki)^[3]. Pełną, prawie sześciominutową wersję utworu wydano oryginalnie wyłącznie jako część EP Vandrar^[4]; po zatwierdzeniu utworu jako uczestnika norweskich preselekcji do 68. Konkursu Piosenki Eurowizji Melodi Grand Prix 2024 trzyminutowa wersja piosenki została wydana jako singel^[5][6]. Kompozycja rozpoczyna się kulokkiem – tradycyjną formą śpiewu używaną przez pasterzy, tradycyjnie norweskich i szwedzkich, mająca na celu przywołanie zwierząt z wysokogórskich pastwisk, w wykonaniu śpiewaczki Marit Jensen Lillebuen (1879–1975)^[7][8][9].

Tekst piosenki opiera się na średniowiecznej balladzie „Møya i ulveham” (pol. panna w wilczej skórze), odnalezionej w XIX wieku – nie jest on jednak w pełni identyczny, gdyż zwrotki utworu zostały zrestrukturyzowane^{[10][11][12][13]}. Opowiada on o historii młodej panny, której statusu „ulubienicy” w lokalnej społeczności zazdrościła macocha, po kolei zamieniająca pasierbicę w różne obiekty, co jednak nie zmieniało stosunku wspólnoty do niej; ostatecznym zaklęciem było zmienienie dziewicy w wilczycę, która zostaje wygnana daleko w las, a jedynym sposobem, w jaki może uciec, jest wypicie krwi własnego brata. Młoda dziewczyna pod postacią wilka ostatecznie spotyka swoją, wówczas ciężarną, macochę w lesie, po czym wyrywa jej serce i pije jej krew, która technicznie płynęła również przez żyły jej nienarodzonego brata, co wyzwala ją z zaklęcia^[14][15]. Refren utworu jest niewerbalny, bazowany na staronorweskich okrzykach^[15].

Pod koniec stycznia 2024 organizatorzy Melodi Grand Prix 2024 odkryli, iż utwór nie spełnia kryteriów oryginalności wymaganych do udziału w konkursie; po naradzie z przedstawicielami Europejską Unią Nadawców (EBU) zdecydowano, że kulokk rozpoczynający piosenkę może pozostać w kompozycji, jednak identyczny do średniowiecznej ballady tekst będzie musiał zostać spisany od nowa; kompozycja, która później okazała się zwycięską^[16], została wykonana po raz pierwszy w nowej aranżacji podczas finału^[17][18]. W wywiadzie dla ESCBubble, wokalistka zespołu Gunnihild Sundli następująco opisała przesłanie utworu: Czerpiemy inspirację z tekstu [„Møya i ulveham”] i przekazujemy esencję, jaką jest wyzwolenie i równowaga sił. Dokonuj własnych wyborów i nie daj się kontrolować nikomu innemu. Trwaj mocno w sobie, bez innych dyktujących, co powinieneś robić. Wierzymy, że jest to ważny i ponadczasowy przekaz^[19].

Lista utworów

Przypisy