Tulipan górski

Tulipan górski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

liliowce

Rodzina

liliowate

Rodzaj

tulipan

Gatunek

tulipan górski

Nazwa systematyczna
Tulipa montana Lindl.
Trudy Imp. S.-Peterburgsk. Bot. Sada 3:296. 1875[3]
Synonimy
  • Tulipa wilsoniana Hoog
Multimedia w Wikimedia Commons

Tulipan górski (Tulipa montana Lindl.) – gatunek rośliny z rodziny liliowatych. Rośnie dziko w Iranie, Turkiestanie[4] i Izraelu[5]. Jest uprawiany w niektórych krajach. Przez ogrodników jest zaliczany do 15 grupy tulipanów zwanych tulipanami botanicznymi[6].

Morfologia

Łodyga wzniesiona, prosta, dość gruba, naga, o wysokości do 50 cm. Ulistnienie skrętoległe, Liście duże, bezogonkowe, wąskoeliptyczne z ostrym wierzchołkiem, pokryte woskowym nalotem. Jest ich kilka. Kwiaty duże, czerwone. Pod ziemią duża cebula okryta suchą łuską, zwykle brunatną lub brązową[7].

Udział w kulturze

Znawcy roślin biblijnych twierdzą, że tulipany wymienione są w biblijnej Pieśni nad Pieśniami, chociaż nie pod obecną nazwą botaniczną. W wersecie 2,2 kryją się pod słowem tłumaczonym w Biblii Tysiąclecia jako lilia, w wersecie 2,12 opisane są hebrajskim słowem nișșänîm (w języku arabskim nissan). Słowo to oznacza miesiąc wiosenny, ale również grupę roślin o czerwonych kwiatach, które w tym miesiącu kwitną. Hebrajska nazwa pierwszego miesiąca w kalendarzu żydowskim – Nissan pochodzi właśnie od czerwonych kwiatów tych roślin: nișșänîm oznacza „kwitnący czerwono”. W rzeczywistości w obydwu tych wersetach chodzi o czerwono zakwitające wiosną pospolite w Izraelu gatunki roślin o okazałych czerwonych kwiatach. W grę wchodzą: zawilec wieńcowy, jaskier azjatycki, mak polny i tulipany: tulipan górski i Tulipa agenensis (obydwa występują we florze Palestyny)[5].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-08]  (ang.).
  3. The Plant List [dostęp 2015-01-28] .
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-03-08].
  5. a b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  6. Podział tulipanów, grupy. [dostęp 2009-04-09].
  7. Tulipa montana ( Montana Tulip. [dostęp 2015-01-29].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 1082895
  • GBIF: 5299447
  • identyfikator iNaturalist: 486648
  • IPNI: 543008-1
  • NCBI: 1137804
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-289638
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:543008-1
  • identyfikator Tropicos: 18400375