Sobieszów

Sobieszów
część Jeleniej Góry
Ilustracja
Widok na Sobieszów z zamku Chojnik
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miasto

Jelenia Góra

Prawa miejskie

1962–1976

W granicach Jeleniej Góry

2 lipca 1976[1]

SIMC

0935883

Położenie na mapie Jeleniej Góry
Mapa konturowa Jeleniej Góry, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sobieszów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Sobieszów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sobieszów”
Ziemia50°50′43″N 15°38′40″E/50,845278 15,644444
Multimedia w Wikimedia Commons
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sobieszowie
Sobieszów i zamek Chojnik, lata 30. XX w.

Sobieszów (niem. Hermsdorf am Kynast) – część miasta Jelenia Góra[2], w latach 1962-1976 samodzielne miasto. W latach 1945–1954 siedziba wiejskiej gminy Sobieszów.

Sobieszów położony jest wzdłuż strumienia Wrzosówka u stóp Chojnika. Od XIV w. do 1945 wieś stanowiła własność rodziny Schaffgotschów i nosiła niem. nazwę Hermsdorf unterm Kynast[3], w 1946 administracyjnie zatwierdzono obecną nazwę[4]. Status miasta Sobieszów otrzymał 18 lipca 1962. Z dniem 2 lipca 1976 miasto Sobieszów zostało włączone do Jeleniej Góry[5], oprócz Jagniątkowa, który tego samego dnia wcielono do Piechowic[6] (1 stycznia 1998 Jagniątków również został częścią Jeleniej Góry[7]).

W Sobieszowie ma siedzibę dyrekcja Karkonoskiego Parku Narodowego. Lokalizacja dzielnicy stwarza dogodne warunki do rozpoczynania tutaj pieszych wędrówek po Karkonoszach.

W Sobieszowie znajduje się stacja kolejowa Jelenia Góra Sobieszów.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[8]:

  • układ przestrzenny miasta;
  • kościół p.w. św. Marcina, pierwotnie XIV-wieczny, w obecnej postaci z XVIII w.;
  • dzwonnica, z XVIII w.;
  • zbór ewangelicki, obecnie kościół rzymskokatolicki p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa, z lat 1844-1845;
  • zamek „Chojnik”, z XV/XVI w.;
  • dom, ul. Cieplicka 53, z trzeciej ćwierci XIX w.;
  • willa, ul. Cieplicka 56, z drugiej połowy XIX w.;
    • ogród;
  • dom, ul. Cieplicka 160, z XVIII-XIX w.;
  • willa z ogrodem, ul. Cieplicka 168, z k. XIX w.;
  • dom, ul. Cieplicka 194, z drugiej połowy XIX w.;
  • dom, ul. Cieplicka 215, z 1749 r.;
  • pastorówka, obecnie plebania, ul. Cieplicka 219, z 1751 r.;
  • dom, ul. Bronka Czecha 11, po 1920 r.;
  • zespół pałacowy Schaffgotschów, ul. Karkonoska 4, z pierwszej poł. XVIII-XIX w., w tym:
    • pałac ul. Cieplicka 196;
    • oficyna;
    • budynek mieszkalno-gospodarczy;
    • obory;
    • spichlerz;
    • stodoła.

Szlaki turystyczne

Zobacz też

parafia św. Marcina w Jeleniej Górze-Sobieszowie

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 144
  2. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. ↑ Kynast to niem. nazwa zamku Chojnik
  4. ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  5. ↑ rok po wprowadzeniu reformy administracyjnej, która ustanawiała Jelenią Górę miastem wojewódzkim, stolicą województwa jeleniogórskiego
  6. ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 144
  7. ↑ Dz.U. z 1997 r. nr 116, poz. 742
  8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 43,44. [dostęp 2012-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  9. ↑ Mapa szlaków turystycznych. [dostęp 2020-09-24].

Literatura

  • o dziejach dawnych panów osady w: A. Kuzio-Podrucki, Schaffgotschowie. Zmienne losy śląskiej arystokracji, Bytom 2007, ISBN 978-83-923733-1-5 - info o książce na stronie: Śląska szlachta i arystokracja

Linki zewnętrzne

  • Skrzyżowanie z ulicą Karkonoską
  • Gościniec "Pod Złotą Gwiazdą"
  • Sobieszow.pl "Sobieszowski portal regionalny"
  • p
  • d
  • e
Dzielnice i osiedla Jeleniej Góry
Dzielnice
Osiedla

Herb Jeleniej Góry

  • p
  • d
  • e
Powiat jeleniogórski (1946–1975)
Przynależność wojewódzka
  • woj. wrocławskie
Miasta (1945–75)
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie
(1945–54 i 1973–75)
  • Janowice Wielkie
  • Jeżów Sudecki
  • Karpacz (do 1954)
  • Karpniki (do 1954)
  • Łomnica (do 1954)
  • Mysłakowice (od 1973)
  • Piechowice (do 1954)
  • Podgórzyn (od 1973)
  • Siedlęcin (do 1954)
  • Sobieszów (do 1954)
  • Stara Kamienica
  • Szklarska Poręba (do 1954)
Gromady (1954–72)
  • Czarne (1954–59)
  • Dziwiszów (1954–61)
  • Janowice Wielkie (1960–72)
  • Janowice Wielkie I (1954–59)
  • Janowice Wielkie II (1954–59)
  • Jeżów Sudecki (1954–72)
  • Karpacz (1954)
  • Karpniki (1954–72)
  • Kopaniec (1954–59)
  • Kostrzyca (1954–72)
  • Łomnica (1954–72)
  • Maciejowa (1954–61)
  • Miłków (1954–72)
  • Mysłakowice (1954–56)
  • Piechowice I (1954–55)
  • Piechowice II (1954–61)
  • Podgórzyn (1954–72)
  • Rybnica (1954–59)
  • Siedlęcin (1954–59)
  • Sobieszów (1954)
  • Sosnówka (1954–59)
  • Stara Kamienica (1954–72)
  • Szklarska Poręba (1954)
  • Ścięgny (1954–59)
  • Wojcieszyce (1954–72)
Kontrola autorytatywna (część miasta):
  • VIAF: 125698551
  • LCCN: n2005075580
  • GND: 7550416-9
  • J9U: 987007494348605171