Obwodowy układ nerwowy

Obwodowy układ nerwowy
Peripheral nervous system
Systema nervosum periphericum
Ilustracja
Układ nerwowy człowieka. Obwodowy układ nerwowy zaznaczony jest na niebiesko.

Obwodowy układ nerwowy – część układu nerwowego przekazująca informacje pomiędzy ośrodkowym układem nerwowym a poszczególnymi narządami. Składa się ze zwojów oraz nerwów zbudowanych z włókien należących do układu somatycznego i autonomicznego. Nie jest chroniony przez kręgosłup, czaszkę, ani barierę krew-mózg, co naraża go na infekcje czy toksyny bardziej, niż układ ośrodkowo nerwowy[1].

Elementy składowe

  • zwoje nerwowe
    • zwoje czaszkowe
    • zwoje rdzeniowe, czyli międzykręgowe
    • zwoje współczulne
    • zwoje przywspółczulne
  • nerwy czaszkowe
  • nerwy rdzeniowe
  • nerwy układu autonomicznego
  • zakończenia nerwowe [2]

Fizjologia

Nerwy przekazują informacje pomiędzy ośrodkowym układem nerwowym i poszczególnymi narządami. Część somatyczna obwodowego układu nerwowego składa się z włókien nerwowych czuciowych oraz ruchowych. Włókna te przewodzą impulsy nerwowe pomiędzy receptorami, ośrodkowym układem nerwowym a mięśniami lub gruczołami. Część autonomiczna łączy ośrodkowy układ nerwowy i narządy wewnętrzne, jak np. serce czy żołądek.

Uwagi kliniczne

Uszkodzenia obwodowego układu nerwowego mogą być spowodowane zarówno czynnikami zewnętrznymi jakimi są na przykład urazy jak i czynnikami wewnętrznymi takimi jak schorzenia samych nerwów, otaczających ich struktur czy też całego organizmu. Uszkodzenia obwodowego układu nerwowego powodują niedowłady lub porażenia mięśni oraz zaburzenia czucia. Niektóre z uszkodzeń nerwów obwodowych związane są z ich uciskiem przez inne struktury anatomiczne (np. zespół cieśni nadgarstka, zespół kanału Guyona[3]).

Przypisy

  1. John Aspromonte: ADHD : the ultimate teen guide. s. 51. ISBN 978-1-5381-0039-4.
  2. Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 410. ISBN 978-83-200-4349-5.
  3. Eugeniusz Józef Kucharz: Zaburzenia nerwowo – naczyniowe. W: Andrzej Szczeklik: Choroby wewnętrzne : podręcznik multimedialny oparty na zasadach EBM, [T. 2]. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2006, s. 1760. ISBN 83-7430-069-8.

Bibliografia

  • Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012. ISBN 978-83-200-4349-5.
  • Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. V. Warszawa: PZWL, 1989. ISBN 83-200-1230-9.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (klasa bytu anatomicznego):
  • LCCN: sh85090903
  • GND: 4173794-5
  • BnF: 11932612m
  • BNCF: 27638
  • NKC: ph124038
  • BNE: XX532252
  • J9U: 987007565643105171
  • LNB: 000180230
Encyklopedia internetowa: