Lothlórien

Ten artykuł od 2018-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Lothlórien

Lokalizacja Lothlórien na mapie Śródziemia.
Stolica	Caras Galadhon
Głowa państwa	Galadriela i Celeborn

Lothlórien (z sin. Kwiat Lórien lub Kwitnące Lórien, nan. Lórinand – Złota Dolina, qya. Laurelindórinan – Dolina Śpiewającego Złota, także roh. Dwimordene – Nawiedzona Dolina) – kraina ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia.

Nazewnictwo

Najprawdopodobniej najstarszą nazwą krainy była ta pochodząca z języka jej pierwotnych mieszkańców, elfickiego plemienia Nandorów, czyli Lórinand (Złota Dolina: lór- złoty, nand dolina). Inną nazwą, również w języku Nandorów, jest Lindorinand (Dolina Kraju Śpiewaków: lind śpiewak, dor kraj). Od tych dwóch najstarszych nazw pochodzi queneyska nazwa Lórien, która pojawiła się zapewne po upadku Eregionu, kiedy to do Złotego Lasu przybyli Ñoldorowie, a która brzmiała Laurelindórinan (Dolina [Kraju] Śpiewającego Złota: laurë złoto, linda- śpiewać, dor kraj, nan dolina).

Najpopularniejsza nazwa sindarińska, Lórien, pochodzi zapewne od ogrodów Irmo z Amanu i musiała zostać nadana przez tych przybyszów z Eregionu, którzy w przeszłości przebywali w Valinorze (zapewne przez Galadrielę), a którym Złoty Las skojarzył się właśnie z krainą Amanu. Lórien można by było wtedy tłumaczyć jako Kraina Snów (lór sen, -ien/-ian końcówka typowa dla nazw krajów). Inaczej pochodzenie nazwy Lórien i jej podobieństwo do nazwy ogrodów Irmo można tłumaczyć zwykłym zbiegiem okoliczności. Mogła ona bowiem powstać wcześniej i oznaczać Złoty Kraj ([g]lor złoty). Sensowniej wyglądałoby wtedy znaczenie nazwy Lothlórien (Kraina Złotych Kwiatów: loth kwiat i Lórien).

Rohańskie określenie Dwimordene w rzeczywistości zostało zaczerpnięte z języka staroangielskiego (dwimor? nawiedzony, dene/denu dolina), którego Tolkien używał do oddania języka Rohirrimów.

Najczęściej używana nazwa Lothlórien w Westronie to Złoty Las (ang. Golden Wood).

Geografia

Kraina ta zamieszkana była przez elfy leśne, leżała nieopodal Gór Mglistych, w widłach Celebrantu i Anduiny^[1]. Miała powierzchnię ok. dwóch tysięcy mil kwadratowych. Celebrant tworzył granicę zachodnią, a po połączeniu z Nimrodel także południową; wschodnią stanowiła Anduina. Od północy Lothlórien chronione było przez własne drzewa. W centrum krainy, na obszarze zwanym Naith znajdowało się wzgórze Cerin Amroth, gdzie swój dom miał król Amroth; wzgórze to otoczone jest podwójnym pierścieniem drzew. Na południowym wschodzie, bliżej ujścia Celebrantu do Anduiny, znajdowało się jedyne miasto - Caras Galadhon^[2].

Caras Galadhon, stolica Lothlórien, było pozbawione budynków, zamiast tego rozlokowane na telain wśród gałęzi ogromnych mallornów i otoczone wałem i suchą fosą^[3]. Było położone w samym sercu Lothlórien, w obszarze zwanym Egladil (sin. Klin)^[3]. Innymi opisanymi miejscami w Lothlórien były wodospad Nimrodel na potoku o tej samej nazwie^[2].

Historia

Pierwszymi zamieszkującymi ją elfami byli zapewne Nandorowie, którzy po tej stronie Gór odłączyli się od wędrujących na Zachód Eldarów, w czasach późniejszych dołączyli do nich zapewne również Avari, którzy mniej więcej w czasach Wojny o Klejnoty zostali zmuszeni do opuszczenia swoich siedzib na wschodzie. Na początku Drugiej Ery do krainy przybyło wielu Sindarów i Ñoldorów ze zniszczonego Beleriandu. Wtedy też zapewne sindarski książę Amdír założył w Lothlórien swoje królestwo.

Amdír rządził w Lothlórien do 3434 roku Drugiej Ery, kiedy to poległ w bitwie na Dagorlad, gdzie walczył przeciw wojskom Saurona po stronie Ostatniego Sojuszu. Po nim królem został jego syn, Amroth, który najprawdopodobniej rządził do 1981 roku Trzeciej Ery, kiedy opuścił kraj w celu poszukiwań swojej ukochanej, Nimrodel, a później wspólnie z nią udał się na południe do Dol Amroth. Mniej więcej w połowie Drugiej Ery królestwem Amrotha zainteresowała się Galadriela, wówczas przebywająca w Eregionie. Poszukiwała ona dogodnego miejsca, z którego mogła prowadzić działania przeciwko Sauronowi i takim właśnie wydawało jej się Lothlórien. Według Niedokończonych Opowieści przeniosła się tam na stałe między 1350 a 1400 rokiem Drugiej Ery po tym, jak została pozbawiona władzy w Eregionie w wyniku machinacji Saurona. Celeborn dołączył do niej po 1697 roku (po upadku Eregionu w wojnie z Sauronem).

Rządzili krainą wspólnie do 3021 roku Trzeciej Ery, kiedy Galadriela razem z resztą Powierników Pierścieni odpłynęła do Amanu. Celeborn jeszcze jakiś czas pozostawał w Śródziemiu, rządząc w Lothlórien samotnie, a następnie przeniósł się do Rivendell^[2]. Opuścił krainę przed 120 rokiem Czwartej Ery.

Całe Lothlórien chronione było „czarami” Galadrieli (wzorowała się w ten sposób na Obręczy Meliany, osłaniającej Doriath), nieprzyjaciel nie miał tam wstępu. Dodatkową ochronę sprawowały oddziały elfich łuczników i zwiadowców. W krainie tej czas zdawał się stać w miejscu. Legendy opowiadane przez Rohirrimów mówiły o czarownicy elfów, która usidla każdego obcoplemieńca przybyłego do Lothlórien. Mawiano, że nikt stamtąd nigdy nie powrócił, a jeżeli nawet, to odmieniony.

Gdy po Wojnie o Pierścień elfowie opuścili Lothlórien, Galadriela odpłynęła za morze, a Celeborn przeniósł się do Rivendell, zwiędły drzewa, na których elfowie z Lothlórien budowali swoje telain. W 120 lub 121 roku Czwartej Ery, na wzgórzu Cerin Amroth, zmarła i pochowana została Arwena.

Nieścisłości

Istnieje wiele nieścisłości między wzmiankami z historii Lothlórien występującymi we Władcy Pierścieni i Silmarillionie a obszerniejszą relacją zamieszczoną w jednym z rozdziałów Niedokończonych Opowieści (Historia Galadrieli i Celeborna, i Amrotha, Władcy Lórien), który Christopher Tolkien, redagujący pisma swojego ojca uznał najbardziej zawiłą i najbardziej najeżoną niekonsekwencjami z opowieści o Śródziemiu. Rzeczywiście, pojawiają się tam różne wersje losów Galadrieli i Celeborna, a także dosyć obszerny rozdział poświęcony Amdírowi i Amrothowi.

Przypisy

Bibliografia

• Karen Fonstad: The atlas of Middle-earth. Boston: Houghton Mifflin, 1991. ISBN 0-395-53516-6. (ang.).
• Robert Foster: Encyklopedia Śródziemia. przeł. Andrzej Kowalski, Tadeusz A. Olszański, Agnieszka Sylwanowicz. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2003, s. 115, 169. ISBN 83-241-0200-0.
• Arkadiusz Kubala: Przewodnik po nazwach miejscowych Śródziemia czyli Tłumaczenie i etymologia nazw miejscowych Śródziemia Trzeciej i Czwartej Ery według J. R. R. Tolkiena. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2003, s. 45, 64, 90. ISBN 83-241-1143-3.
• Historia Galadrieli i Celebrona, i Amrotha, władcy Lórien. W: John Ronald Reuel Tolkien: Niedokończone opowieści. przeł. Radosław Kot. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2005, s. 190–232. ISBN 83-241-2008-4.
• John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.brak strony w książce