Liczydło górskie

Liczydło górskie
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

liliowce

Rodzina

liliowate

Rodzaj

liczydło

Gatunek

liczydło górskie

Nazwa systematyczna
Streptopus amplexifolius (L.) DC.
J.B.A.M.de Lamarck & A.P.de Candolle, Fl. Franç., éd. 3, 3: 174 (1805)[3]
Synonimy
  • Convallaria amplexifolia (L.) E.H.L.Krause in J.W.Sturm
  • Convallaria dichotoma Thibaud ex Pers.
  • Uvularia amplexicaulis Mill.
  • Uvularia amplexifolia L.
  • Uvularia distorta (Michx.) Pers.
  • Streptopus distortus Michx.
  • Streptopus fassetii Á.Löve & D.Löve
  • Tortipes amplexifolius (L.) Small[3]
Multimedia w Wikimedia Commons

Liczydło górskie (Streptopus amplexifolius Rich.) – gatunek byliny należący do rodziny liliowatych (Liliaceae). Występuje w Ameryce Północnej, środkowej i południowej Europie oraz we wschodniej Azji[3]. W Polsce rośnie w lasach Sudetów, Karpat, w Górach Świętokrzyskich i na Wyżynie Śląskiej[4].

Morfologia

Pokrój
Kwiaty
Owoce
Łodyga
Charakterystyczna łodyga tej rośliny osiągająca wysokość do 1 m załamuje się w sposób zygzakowaty. Jest kanciasta i przeważnie naga.
Liście
Każde załamanie łodygi opatrzone jest podłużnymi liśćmi ułożonymi skrętolegle. Podłużnie jajowate i nagie liście o długości do 10 cm są bezogonkowe, sercowatymi nasadami obejmują łodygę.
Kwiaty
W kątach pod spodem liści wyrastają po 1–2 kwiaty na długich, nagich i kolankowato zagiętych szypułkach. Okwiat zbudowany z 6 białych i wolnych działek o długości do 1 cm. 6 pręcików połączonych łącznikiem w kształcie sztyletu. Roślina kwitnie najczęściej w drugiej połowie maja oraz na początku czerwca.
Owoc
Pojedyncze owoce w postaci kulistych jagód, które dojrzewając, osiągają średnicę do 1 cm i nabierają krwisto czerwonego koloru. W środku zawierają liczne nasiona.
Część podziemna
Posiada czołgające się kłącze.

Biologia i ekologia

Geofit ryzomowy. Występuje w lasach do piętra kosówki, ale główny obszar jego występowania to regiel górny. Rośnie zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Betulo-Adenostyletea[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13]  (ang.).
  3. ↑ a b c Streptopus amplexifolius (L.) DC., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-05] .
  4. ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 541, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  5. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 41932
  • EoL: 1082285
  • EUNIS: 188421
  • Flora of North America: 242101972
  • FloraWeb: 5807
  • GBIF: 2752734
  • identyfikator iNaturalist: 79273
  • IPNI: 1160363-2
  • ITIS: 43044
  • NCBI: 134860
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-287538
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:1160363-2
  • Tela Botanica: 66482
  • identyfikator Tropicos: 18400336
  • USDA PLANTS: STAM2