Leki przeciwkaszlowe

Leki przeciwkaszlowe – grupa leków stosowanych w leczeniu suchego, męczącego kaszlu, pojawiającego się w przebiegu chorób oskrzeli, płuc, opłucnej i krtani.

Mechanizm działania

Leki przeciwkaszlowe mogą działać ośrodkowo lub obwodowo. Działanie ośrodkowe polega na hamowaniu ośrodka kaszlu w mózgu, natomiast obwodowe na łagodzeniu podrażnień w drogach oddechowych.

Leki działające ośrodkowo na ogół hamują też funkcjonowanie innych części mózgu, co powoduje liczne działania niepożądane, przede wszystkim senność i zaburzenia oddychania.

Zastosowanie

Leki przeciwkaszlowe stosuje się w suchym, męczącym, uporczywym i napadowym, bezproduktywnym kaszlu. Opioidowe, uzależniające leki stosuje się w celu opanowania odruchu kaszlu tylko w sytuacjach wyjątkowych, np. kiedy pacjent ma przebitą opłucną i kaszel zagraża jego życiu. Leki z tej grupy są przydatne w łagodzeniu objawów stanów zapalnych dróg oddechowych, w niektórych alergiach i innych schorzeniach.

Leków przeciwkaszlowych nie zaleca się, jeśli przyczyną kaszlu jest zalegająca w oskrzelach wydzielina (stosuje się wtedy leki wykrztuśne). Lekami przeciwkaszlowymi również nie leczy się kaszlu spowodowanego astmą oskrzelową (w astmie stosuje się leki przeciwastmatyczne; więcej o leczeniu astmy tutaj).

Podział i przykłady

Leki działające ośrodkowo – opioidowe

Leki uzależniające:
- morfina
- metadon
- oksykodon
leki nieuzależniające, lub uzależniające w małym stopniu:
- kodeina
- dihydroksykodeina
- hydrokodon
- dekstrometorfan
- noskapina

Osobny artykuł: opioidy.

Leki działające ośrodkowo – nieopioidowe

pentoksyweryna
okseladyna
butamirat
benpropryna
kloperastyna
fedrilat
glaucyna

Leki działające obwodowo

benzonatat
prenoksdiazyna
surowce zielarskie zawierające śluz roślinny, na przykład:
- prawoślaz lekarski
- dziewannę wielkokwiatową
- rosiczkę
- podbiał pospolity