Kątomierz

Kątomierz kreślarski – stopniowy
Kątomierz kreślarski – gradowy
Kątomierz kreślarski – półkolisty stopniowy
Budowa kątomierza uniwersalnego
Animacja pokazująca sposób dokonywania pomiaru kątomierzem uniwersalnym

Kątomierz – przyrząd pomiarowy używany do określenia miary kąta płaskiego[1].

Używany podczas wykonywania rysunków technicznych. Do zastosowań kreślarskich ma postać półkolistej bądź kolistej płytki z naniesioną podziałką kątową.

Do stosowania w pracach traserskich i ślusarskich jest wykonany z metalu, posiada podziałkę z noniuszem, zamocowane obrotowo ramiona pomiarowe i często z dodatkową lupą dla zwiększenia precyzji odczytu.

Kątomierz nawigacyjny – przyrząd stosowany w nawigacji do określania kątów na mapie.

Sitogoniometr – kątomierz kieszonkowy. Używany był w wojsku do pomiarów artyleryjskich. Posiadał podziałkę kątową poziomą od 0 do 800 tysięcznych i od 800 do 1600 tysięcznych oraz podziałkę pionową od 0 do + – 250 tysięcznych.

Rodzaje kątomierzy

Rozróżnia się:

  • Kątomierz narzędziowy (ślusarski, uniwersalny);
  • Kątomierz poziomicowy (służy do pomiarów kątów na powierzchniach płaskich i walcowych oraz do ustawiania elementów maszyn w położeniu poziomym);
  • Kątomierz rysunkowy;
  • Kątomierz tachimetryczny (instrument geodezyjny przeznaczony do pomiaru kątów poziomych i pionowych);

Wzorcowanie kątomierzy uniwersalnych

W trakcie wzorcowania kątomierzy uniwersalnych (zarówno noniuszowych, optycznych, zegarowych jak i cyfrowych) w zależności od wyposażenia kątomierza wyznacza się następujące parametry:[2]

  • odchyłka płaskości powierzchni pomiarowych
  • odchyłka równoległości powierzchni pomiarowych
  • błędy wskazań
Zobacz multimedia związane z tematem: Kątomierz
Zobacz hasło kątomierz w Wikisłowniku

Zobacz też

Przypisy

  1. kątomierz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-16] .
  2. Wzorcowanie kątomierzy uniwersalnych (akredytacja PCA) – KUM ŁÓDŹ [online], www.kumlab.eu [dostęp 2016-07-10] .
Kontrola autorytatywna (przyrząd pomiarowy):
  • LCCN: sh85107824
  • J9U: 987007541381205171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: technology/protractor
  • SNL: transportør