Infrastruktura rowerowa

Ta fietspad (droga rowerowa) w Holandii bezpiecznie łączy domy z przyzwoitymi światłami ulicznymi.
Projekt chronionego skrzyżowania oparty na powszechnym modelu holenderskim, z zachowaniem fizycznej segregacji pasa rowerowego na całym skrzyżowaniu

Infrastruktura rowerowa – infrastruktura dedykowana oraz udostępniona do korzystania przez rowerzystów obejmująca drogi dla rowerów, drogi dla rowerów i pieszych, pasy rowerowe, trasy rowerowe, szlaki rowerowe oraz, tam gdzie jest to dozwolone, chodniki. Drogi używane przez kierowców są również infrastrukturą rowerową, z wyjątkiem miejsc, w których ruch na rowerze jest niedozwolony, jak wiele autostrad i dróg ekspresowych. Infrastruktura obejmuje także udogodnienia dla rowerzystów, takie jak stojaki na rowery, schowki rowerowe, wiaty rowerowe, stacje serwisowe oraz znaki i sygnały drogowe[1].

Istnieją przewodniki definiujące różne rodzaje infrastruktury dróg rowerowych, w tym podręcznik brytyjskiego Departamentu Transportu Geometric Design of Pedestrian, Cycle and Equestrian Routes[2], Sustrans Design Manual[3], UK Department of Transport Local Transport Note 2/08: Projekt infrastruktury rowerowej[4] przewodnik Duńskiego Zarządu Dróg Rejestracja i klasyfikacja ścieżek[5], holenderski CROW(inne języki)[6], Amerykańskie Stowarzyszenie Urzędników ds. Autostrad i Transportu (AASHTO) Przewodnik po obiektach dla rowerów, Federalna Administracja Autostrad (FHWA) Podręcznik jednolitych urządzeń kontroli ruchu (MUTCD)[7][8], oraz przewodnik projektowania miejskich dróg rowerowych Narodowego Stowarzyszenia Urzędników Transportu Miejskiego USA (NACTO)[9]. W Polsce opracowanie takie opublikowała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad[10]. Dostępne są też regionalne implementacje jak na przykład wytyczne Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii[11].

W Holandii podręcznik projektowania Tekenen voor de fiets zaleca szerokość co najmniej 2 metrów lub 2,5 metra, jeśli jest używana przez ponad 150 rowerów na godzinę. Miasta Utrecht i 's-Hertogenbosch określają minimalną szerokość 2 metrów dla nowych ścieżek rowerowych[12]. Holandia ma również chronione skrzyżowania dla rowerzystów przejeżdżających przez drogi.

Elementy dedykowanej drogowej infrastruktury rowerowej

Droga dla rowerów

 Główny artykuł: Droga dla rowerów.

Wydzielony pas terenu dedykowany do jazdy rowerowem. Według polskiego prawa o ruchu drogowym: droga lub część drogi niebędącą jezdnią, oznaczoną odpowiednimi pionowymi znakami drogowymi[13][14], przeznaczona do ruchu rowerów, hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego oraz osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch i ruchu pieszych, w przypadkach przewidzianych w ustawie[14].

Droga dla pieszych i rowerów

 Główny artykuł: Droga dla rowerów i pieszych.

Konstrukcja drogowa, stanowiąca szlak komunikacyjny przeznaczona do użytku pieszych i rowerzystów, podlegająca przepisom Prawa o ruchu drogowym[15].

Pas ruchu dla rowerów

 Główny artykuł: Pas ruchu dla rowerów.

Według polskiego prawa o ruchu drogowym pas ruchu dla rowerów to część jezdni przeznaczona do ruchu rowerów w jednym kierunku, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi[16].

Kontrapas

 Główny artykuł: Kontrapas.

Wydzielony pas jezdni ulicy jednokierunkowej, przeznaczony dla ruchu określonej kategorii pojazdów (np. rowerów lub autobusów) w kierunku przeciwnym do obowiązującego pozostałe pojazdy.

Śluza rowerowa

 Główny artykuł: Śluza rowerowa.

Część jezdni na wlocie skrzyżowania na całej szerokości jezdni lub wybranego pasa ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerów w celu zmiany kierunku jazdy lub ustąpienia pierwszeństwa, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi[potrzebny przypis]

Przejazd dla rowerów

 Główny artykuł: Przejazd dla rowerzystów.

Powierzchnia jezdni lub torowiska przeznaczona do przejeżdżania przez rowerzystów, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi[17]. Stosowany w miejscach, gdzie droga rowerowa lub pas rowerowy przecina poprzeczną jezdnię.

Velostrada

 Główny artykuł: Velostrada.

Droga rowerowa o podwyższonych standardach technicznych[18] umożliwiająca poruszanie się z prędkością 40 km/h i dopuszcająca przecięcia kolizyjne w wyjątkowych przypadkach[19][20], dedykowana do szybkich codziennych podróży rowerem na dystansach 5 – 30 km[21].

Przykłady infrastruktury rowerowej

Przypisy

  1. ↑ N Mueller. Health impact assessment of cycling network expansions in European cities.. „Preventive Medicine”. 109, s. 62–70, 2018. DOI: 10.1016/j.ypmed.2017.12.011. PMID: 29330030. 
  2. ↑ Standards for Highways online resources – Detailed guidance – GOV.UK.
  3. ↑ Sustrans Design Manual. [dostęp 2015-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 September 2015)].
  4. ↑ Cycle Infrastructure Design. [dostęp 2015-07-09].
  5. ↑ Stiklassificering. vejdirektoratet.dk.
  6. ↑ Home – CROW. crow.nl. [dostęp 2018-03-06].
  7. ↑ Bicycle Facilities and the Manual on Uniform Traffic Control Devices. Federal Highway Administration (FHWA). [dostęp 2015-07-08].
  8. ↑ 2009 MUTCD with Revisions 1 and 2, May 2012. U.S. Federal Highway Administration (FHWA). [dostęp 2015-07-08].
  9. ↑ Urban Bikeway Design Guide – National Association of City Transportation Officials. 2012-06-27.
  10. ↑ Wytyczne dla infrastruktury pieszej i rowerowej; Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad; 2017.
  11. ↑ Standardy i wytyczne kształtowania infrastruktury rowerowej; Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia; Katowice; 2019.
  12. ↑ How wide is a Dutch cycle path?. wordpress.com, 29 June 2011.
  13. ↑ DDR #50 – Prawidłowe oznakowanie drogi dla rowerów [online], Długi Dystans Rowerem [dostęp 2023-03-29]  (pol.).
  14. ↑ a b Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 988).
  15. ↑ Wolters KluwerW.K. Poland Wolters KluwerW.K., [Obowiązki kierującego rowerem, motorowerem lub hulajnogą elektryczną] - Art. 33. - Prawo o ruchu drogowym. - Dz.U.2021.450 t.j. [online], OpenLEX [dostęp 2022-02-08]  (pol.).
  16. ↑ (Dz.U. z 2022 r. poz. 988).
  17. ↑ Art. 2 pkt 12 Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 988).
  18. ↑ AndrzejA. Zalewski AndrzejA., Nowe tendencje w organizacji bezpiecznej infrastruktury dla rowerzystów – velostrady, „MATERIAŁY BUDOWLANE”, 1 (5), 2019, s. 54–57, DOI: 10.15199/33.2019.05.10, ISSN 0137-2971 [dostęp 2023-03-22]  (ang.).
  19. ↑ WR-D – Ministerstwo Infrastruktury – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Infrastruktury [dostęp 2023-02-23]  (pol.).
  20. ↑ StanisławS. Gaca StanisławS. (red.), Wytyczne projektowania infrastruktury dla rowerów. Część 2. WR-D-42-2, AndrzejA. Brzeziński i inni, 1 grudnia 2020 .
  21. ↑ AndrzejA. Zalewski AndrzejA., Nowe tendencje w organizacji bezpiecznej infrastruktury dla rowerzystów – velostrady, „MATERIAŁY BUDOWLANE”, 1 (5), 2019, s. 54–57, DOI: 10.15199/33.2019.05.10, ISSN 0137-2971 [dostęp 2023-03-22]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Podręczniki infrastruktury rowerowej, kompendium podręczników projektowania infrastruktury, głównych planów rowerowych i przewodników strategicznych
  • Przewodnik po projektowaniu miejskich ścieżek rowerowych od Krajowego Stowarzyszenia Urzędników Transportu Miejskiego
  • Infrastruktura rowerowa w Holandii Film i blog wyjaśniający holenderskie podejście do kwestii bezpieczeństwa infrastruktury rowerowej
  • CyclOSM i Opencyclemap to globalne mapy infrastruktury rowerowej
  • Obiekty rowerowe to mapa świata i statystyki infrastruktury rowerowe