Hej, czy nie wiecie

Hej, czy nie wiecie
Wykonawca utworu
z albumu Posłuchaj to do ciebie
Kult
Gatunek

rock

Twórca

Kazik Staszewski (słowa)
Janusz Grudziński, Kazik Staszewski, Piotr Wieteska (muzyka)

Hej, czy nie wiecie – piosenka zespołu Kult stworzona w 1983 roku, nagrana i wydana na albumie Posłuchaj to do ciebie w 1987 roku. Melodia do utworu została skomponowana przez Janusza Grudzińskiego, Kazika Staszewskiego i Piotra Wieteskę. Autorem słów do piosenki jest Kazik Staszewski[1].

W autobiograficznej książce Idę tam, gdzie idę dalej Staszewski podaje, że tytuł piosenki wymyślił tuż po tym, jak Janusz Grudziński zagrał motyw na instrumentach klawiszowych[2]. Utwór został skomponowany w 1983 roku specjalnie na Festiwal Nowej Fali w Toruniu[1][3] (w niektórych źródłach pojawia się błędna informacja, że utwór powstał w 1987[4]). Pierwotnie utwór był wykonywany w trio. „Hej, czy nie wiecie” oraz „Religia wielkiego Babilonu” i „Wspaniała nowina” są jedynymi utworami wykonanymi na Festiwalu, które później trafiły na albumy Kultu[3]. Początkowo „Hej, czy nie wiecie” miało trafić na debiutancki album Kultu, jednak utwór został zablokowany przez cenzurę. Ostatecznie piosenka trafiła na album Posłuchaj to do ciebie, wydany jesienią 1986, kilka miesięcy po debiutanckim albumie[5].

W źródłach pojawiają się informacje, że utwór jest protest songiem przeciwko władzom komunistycznym[4] lub władzy autorytarnej w ogóle[6]. Sam Staszewski podaje, że piosenka jest apelem do polityków w ogóle, a nie wyłącznie do władz komunistycznych. Utwór powstał pod wpływem kontaktów Staszewskiego ze świadkami Jehowy, za sprawą których muzyk twierdził, że władzę na świecie sprawuje Szatan, a po jego rządach zastanie Królestwo Boże[7].

Utwór zadebiutował na Liście przebojów Programu Trzeciego Polskiego Radia w notowaniu 270 z dnia 16 maja 1987 roku[8]. Utrzymywał się na liście przez 12 notowań, 13 czerwca 1987 trafiła na szczyt listy[8][9].

Utwór został ponownie umieszczony na płycie Your Eyes[10].

W 2020 roku duet Cukier i Joanna „Ruda” Lazer z zespołu Red Lips nagrali nową wersję „Hej, czy nie wiecie”. Utwór został skomponowany w ramach protestu przeciwko zaostrzeniu przepisów dotyczących aborcji w Polsce[11].

Przypisy

  1. a b Kult świętuje XLI-lecie działalności. Posłuchaj utworu „Hej, czy nie wiecie”. polskaplyta-polskamuzyka.pl, 2023-03-02. [dostęp 2024-07-03].
  2. Staszewski 2020 ↓, s. 87.
  3. a b Staszewski 2020 ↓, s. 120.
  4. a b Garczewski i Garczewska 2014 ↓, s. 50.
  5. Staszewski 2020 ↓, s. 153.
  6. Trudzik 2015 ↓, s. 79.
  7. Staszewski 2020 ↓, s. 103.
  8. a b Hej, czy nie wiecie Kult. lp3.pl. [dostęp 2024-07-03].
  9. Gnoiński 2000 ↓, s. 46.
  10. Hej, czy nie wiecie. bibliotekapiosenki.pl. [dostęp 2024-07-03].
  11. Cukier i Ruda (Red Lips) w nowej wersji „Hej, czy nie wiecie” Kultu. Tak wsparli strajk kobiet. muzyka.interia.pl, 2020-11-02. [dostęp 2024-07-03].

Bibliografia

  • Krzysztof Garczewski, Anna Garczewska. Sounds of the Opposition-Music and Politics in Poland 1970-1989. „Confrontation and Cooperation: 1000 Years of Polish-German-Russian Relations”. 1, 2014. 
  • Leszek Gnoiński: Kult Kazika. Poznań: Włodzimierz Wieczorek, 2000. ISBN 83-86365-39-0.
  • Kazik Staszewski: Idę tam, gdzie idę dalej. Autobiografia. Rozmawia Rafał Księżyk. Warszawa: Kosmos Kosmos, 2020. ISBN 978-83-952349-5-8.
  • Artur Mariusz Trudzik. Albumy rockowe z lat 80. – medium w walce z reżimem PRL-u (studium z dziennikarstwa muzycznego). „Kultura–Media–Teologia”. 21, 2015.