Friedrich Wilhelm Krüger

Friedrich Wilhelm Krüger
Ilustracja
SS-Obergruppenführer SS-Obergruppenführer
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1894
Strasburg

Data i miejsce śmierci

10 maja 1945
Gundertshausen

Przebieg służby
Lata służby

1914–1918
1933–1945

Formacja

Armia Cesarstwa Niemieckiego
SA
SS

Stanowiska

wyższy Dowódca SS i Policji w GG

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa

Odznaczenia
Odznaka Złota Partii (III Rzesza)
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego Krzyż Żelazny I Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Żelazny II Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Zasługi Wojennej I klasy z mieczami (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojennej II klasy z mieczami (III Rzesza) Odznaka za 8-letnią służbę w SS (III Rzesza) Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie (III Rzesza) Order Domowy Hohenzollernów Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Odznaka Honorowa Olimpijska (III Rzesza) Medal Pamiątkowy 13 marca 1938
Multimedia w Wikimedia Commons
Friedrich Wilhelm Krüger (drugi z prawej, w hełmie) Kraków 1939. Na przedzie Hans Frank
Krüger (w środku) w obozie janowskim we Lwowie

Friedrich Wilhelm Krüger (ur. 8 maja 1894 w Strasburgu, zm. 10 maja 1945 w Gundertshausen) – zbrodniarz hitlerowski[1], wyższy Dowódca SS i Policji w Generalnym Gubernatorstwie (1939 do 1943), sekretarz stanu do spraw bezpieczeństwa w rządzie GG i SS-Obergruppenführer. Był pełnomocnikiem Heinricha Himmlera do spraw umocnienia niemieckości w Generalnym Gubernatorstwie.

Życiorys w okresie do II wojny światowej

Krüger urodził się w alzackim Strasburgu[2], należącym wówczas (w okresie 1870-1918) do Rzeszy i po ukończeniu szkoły podstawowej rozpoczął karierę wojskową. Podczas I wojny światowej został trzykrotnie ranny i otrzymał kilka odznaczeń (w tym Żelazny Krzyż I i II klasy). Po zakończeniu wojny pracował w kilku zawodach o charakterze cywilnym. Krüger wstąpił do NSDAP w 1929, a do SA w 1930 (z których rok później przeniósł się do SS). W 1932 został wybrany posłem do Reichstagu, a już w 1935 uzyskał w SS bardzo wysoki stopień SS-Obergruppenführera.

Okres II wojny światowej

Od 4 października 1939 do 9 listopada 1943 Krüger sprawował funkcję Wyższego Dowódcy SS i Policji (Höherer SS- und Polizeiführer) w Generalnym Gubernatorstwie (GG) w okupowanej przez III Rzeszę Polsce. Jest on odpowiedzialny za całe pasmo zbrodni popełnionych na obywatelach polskich, organizując masowy terror na obszarze GG:

  • Odpowiedzialny za masową eksterminację Żydów polskich, w szczególności za utworzenie gett i stworzenie w nich okropnych warunków, powodujących wysoką śmiertelność ich mieszkańców oraz masową eksterminację Żydów w obozach zagłady Treblinka, Belzec i Sobibor (tzw. Operacja Reinhard)[1]. Nadzorował także likwidację getta warszawskiego.
  • Ponosi odpowiedzialność za terror stosowany wobec cywilnej ludności polskiej, w tym za Akcję AB, masowe egzekucje, „akcje pacyfikacyjne” czy umieszczanie Polaków w obozach koncentracyjnych[1]. Kierował także akcją przesiedleńczą na Zamojszczyźnie, gdy wysiedlono 110 tysięcy ludzi, przygotowując obszar pod niemiecką kolonizację.

Liczbę ofiar jego działalności należy liczyć w milionach (w samych obozach zagłady podczas Operacji Reinhard zginęło ok. 2,2 miliona ludzi).

Krüger był także pełnomocnikiem Himmlera do spraw umacniania niemczyzny w GG. Jego władza była ogromna i walczył o nią zazdrośnie, tocząc spory z generalnym gubernatorem Hansem Frankiem, co było powodem odwołania go ze stanowiska wyższego dowódcy SS i Policji w GG przez Himmlera w listopadzie 1943. 20 kwietnia 1943 oddział egzekucyjny Armii Krajowej („Osa”-„Kosa 30”) przeprowadził w Krakowie nieudany zamach na Krügera. Tadeusz Battek „Góral” i Andrzej Jankowski „Jędrek” obrzucili jego kabriolet dwiema wiązkami Filipinek, które jednak nie wpadły do środka, uszkadzając tylko samochód[3] i być może raniąc Krügera[4].

 Osobny artykuł: Akcja Krüger.

Od czerwca do sierpnia 1944 r. Krüger dowodził 6 Dywizją Górską SS Nord w północnej Finlandii. Później do lutego 1945 r. Krüger był dowódcą V Górskiego Korpusu SS. W lutym 1945 r. został przedstawicielem Himmlera w OBSO Südost, a w kwietniu i maju 1945 r. dowodził policyjną Kampfgruppe złożoną z funkcjonariuszy Ordnungspolizei. Walczyli oni w ramach Grupy Armii Południe (znanej po 1 maja 1945 r. jako Grupa Armii Ostmark). Po kapitulacji w Górnej Austrii Krüger dostał się do niewoli amerykańskiej i popełnił samobójstwo.

Bibliografia

  • Krüger, Friedrich-Wilhelm. TracesOfWar. [dostęp 2021-07-20]. (ang.).

Przypisy

  1. a b c Encyklopedia Powszechna PWN, hasło Friedrich Wilhelm Krüger.
  2. Krüger Friedrich Wilhelm, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2012-06-02] .
  3. Pierwszy taki zamach AK. Ta śmierć miała pokazać Niemcom, że nigdzie nie są bezpieczni
  4. Przemysław Wywiał. W biały dzień. „Pamięć.pl”. 4(13)/2013, s. 40–44, 2013-04. ISSN 2084-7319. 

Linki zewnętrzne

  • Publikacje dotyczące zamachu na Friedricha Krügera 20 czerwca 1943 r. w Krakowie
  • ISNI: 0000000049895723
  • VIAF: 67273911
  • LCCN: nr96003409
  • GND: 119345188
  • BnF: 17168676c
  • SUDOC: 098303368
  • PLWABN: 9811260868905606
  • J9U: 987007291035605171
  • PWN: 3927767