Figura zaszczytna

Figura zaszczytna (fr. pièce honorable) bądź geometryczna (fr. géometrique)^[1] – element tarczy herbu. Jest typem godła heraldycznego, kategoryzowanym pod kątem cech zewnętrznych i godności^[1].

Figury zaszczytne są jednym z popularniejszych w zachodnioeuropejskiej heraldyce godeł heraldycznych, jednocześnie stosunkowo rzadkie w rodzimych polskich herbach. Określa się tym mianem wszelkie figury powstałe z podziału tarczy herbowej, sięgające jej brzegów^[1]. Jedyną figurą zaszczytną nie stykającą się z brzegiem tarczy jest otok^[1]. Figury zaszczytne obowiązuje zasada alternacji, czyli umieszczania godła w kolorze metalu na barwie (lub na odwrót), lecz często spotyka się odstępstwa od tej reguły, np. figury typu w polu błękitnym słup czerwony itp.

Godła te mogą być w polu tarczy multiplikowane, zwykle przy zmniejszonej szerokości, co daje w efekcie np. pasiaste tło herbu (przy powtórzonym kilka razy pasie bądź prędze)^[1]. Wówczas jednak figury te przestają być zaszczytnymi^[1]. W krajach o rozbudowanym języku blazonowania, np. Francji, Anglii każdy taki dodatkowy wariant podstawowej figury ma własną, ścisłą nazwę^[1].

Nazwa figury zaszczytne jest dawną nazwą polskiej heraldyki i może być dziś nieco myląca. Figura zaszczytna zastosowana w herbie nie musi i zazwyczaj nie oznacza jego udostojnienia^{[potrzebny przypis]}. Nazwa figury pochodzi od staropolskiego słowa szczyt (tarcza) i nie powinna być kojarzona z obecnym znaczeniem słowa zaszczyt^{[potrzebny przypis]}.

Przykłady figur zaszczytnych spotykanych w polskich herbach

Przykłady figur zaszczytnych spotykanych we francuskich herbach

Zobacz też

• Figura heraldyczna
• Figura uszczerbiona
• Godło
• Herb

Przypisy

Bibliografia

• JózefJ. Szymański JózefJ., Nauki pomocnicze historii, wyd. 6, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, ISBN 978-83-01-16171-2 .

Zobacz multimedia związane z tematem: Figura zaszczytna