Ferdynand VII

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2012-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Ferdynand VII hiszpański
Ilustracja
Ferdynand VII w obozie wojskowym pędzla Francisca Goi, 1815
ilustracja herbu
podpis
król Hiszpanii
Okres

1808

Okres

od 1813
do 1833

Dane biograficzne
Dynastia

Burbonowie

Data i miejsce urodzenia

14 października 1784
Escorial

Data i miejsce śmierci

29 września 1833
Madryt

Ojciec

Karol IV Burbon

Matka

Maria Ludwika Burbon-Parmeńska

Żona

1. Maria Antonietta Burbon;
2. Maria Izabela Portugalska;
3. Maria Józefa Wettyn;
4. Maria Krystyna Sycylijska

Dzieci

z Marią Izabelą Portugalską:
Maria Luiza Izabela;
z Marią Krystyną Sycylijską:
Izabela II Hiszpańska,
Ludwika Ferdynanda Burbon

Odznaczenia
Order Złotego Runa (Hiszpania) Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Order św. Ferdynanda - Krzyż Wielki (Hiszpania) Krzyż Wielki Orderu Świętego Hermenegilda (Hiszpania) Order Kalatrawy (Hiszpania) Order Alcántara (Hiszpania) Order św. Jakuba od Miecza (Hiszpania) Order Montesy (Hiszpania) Order Podwiązki (Wielka Brytania) Order Ducha Świętego (Francja) Order Świętego Januarego (Sycylia) Wstęga Trzech Orderów (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Chrystusa Krzyż Wielki Orderu Avis (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia)
Multimedia w Wikimedia Commons

Ferdynand VII (ur. 14 października 1784 w Escorialu, zm. 29 września 1833 w Madrycie) – król Hiszpanii w roku 1808 oraz w latach 18131833 z dynastii Burbonów.

Syn króla Hiszpanii – Karola IV i Marii Luizy Parmeńskiej, córki Filipa I, księcia Parmy oraz Ludwiki Elżbiety Francuskiej.

Młodość

Jako następca tronu Ferdynand nie miał żadnego wpływu na politykę swojego ojca, nie miał również żadnych własnych uprawnień – całą władzę miał minister-faworyt Manuel de Godoy, uważany za kochanka matki Ferdynanda[1]. Godoy był jednak bardzo niepopularny wśród Hiszpanów, co zaowocowało buntem w 1805. W październiku 1807 Ferdynand został aresztowany za udział w spisku liberałów, którzy byli przychylni cesarzowi francuskiemuNapoleonowi Bonaparte. Kiedy spisek został wykryty, Ferdynand zdradził towarzyszy i błagał swoich rodziców o wybaczenie.

Ferdynand jako następca tronu – książę Asturii

Kiedy jego ojciec abdykował na skutek buntu w Aranjuez, w marcu 1808 Ferdynand został królem Hiszpanii i znowu zwrócił się w kierunku Francji mając nadzieję, że cesarz będzie go wspierał. Zamiast tego cesarz zmusił go do abdykacji i uwięził we Francji na prawie 7 lat. Ferdynand mieszkał w zamku w miasteczku Valençay.

Król Hiszpanii

Ferdynand odzyskał tron Hiszpanii w 1813, ale już w 1820 jego rządy spowodowały rewoltę, rozpoczęło się trzylecie liberalne. Rewolucjoniści popierali postanowienia konstytucji z 1812, a król został uwięziony. Znowu, tak jak niegdyś swoich rodziców, teraz błagał o przebaczenie swoich poddanych. Na początku 1823 Francja zaatakowała Hiszpanię, a w maju partia rewolucyjna przeniosła Ferdynanda do Kadyksu. Król cały czas obiecywał, że spełni wszystkie postulaty rewolucjonistów. Został jednak uwolniony dopiero po bitwie o Trocadero(inne języki) (31 sierpnia 1823) i upadku Kadyksu.

Cztery małżeństwa Ferdynanda przyniosły mu jedynie trzy córki (tylko dwie przeżyły dzieciństwo). W 1830 roku król wprowadził sankcję pragmatyczną, aby córka Izabela po jego śmierci mogła odziedziczyć tron[2]. To spowodowało później wybuch wojny domowej w Hiszpanii (patrz: karlizm).

Genealogia

Karol III
ur. 20 I 1716
zm. 14 XII 1788
Maria Amalia
Wettyn
ur. 24 XI 1724
zm. 27 IX 1760
Filip
Burbon 1)
ur. 15 III 1720
zm. 18 VII 1765
Elżbieta
Burbon 2)
ur. 14 VIII 1727
zm. 6 XII 1759
         
     
  Karol IV
ur. 11 XI 1748
zm. 20 I 1819
Maria Ludwika
Parmeńska
ur. 9 XII 1751
zm. 2 I 1819
     
   
1
Maria Antonietta3)
ur. 14 XII 1784
zm. 21 V 1806
OO   6 X 1802
2
Maria Izabela
Braganza 4)
ur. 19 V 1797
zm. 29 XI 1818
OO   29 IX 1816
Ferdynand VII
ur. 13 X 1784
zm. 29 IX 1833
3
Maria Józefa
Wettyn 5)
ur. 6 XII 1803
zm. 17 V 1829
OO   20 X 1819
4
Maria Krystyna
Burbon 6)
ur. 27 IV 1806
zm. 22 VIII 1878
OO   11 XII 1829
                   
   
                   
   2    4    4        
Izabela
Burbon
 ur. 21 VIII 1817
 zm. 9 I 1818
 
Izabela II
 ur. 10 X 1830
 zm. 9 IV 1904
 
Ludwika Ferdynanda7)
 ur. 30 I 1832
 zm. 2 II 1897
 
  1. syn Filipa V
  2. córka Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej
  3. córka Ferdynanda I i Marii Karoliny Habsburg
  4. córka Jana VI i Karoliny Joachimy (córki Karola IV)
  5. córka Maksymiliana Saksońskiego i Karoliny Burbon-Parmeńskiej
  6. córka Franciszka I i Marii Izabeli (córki Karola IV)
  7. żona Antoniego Orleańskiego (syna Ludwika Filipa I)

W kulturze popularnej

Jeden z bohaterów powieści Volavérunt urugwajskiego pisarza Antonia Larrety i powstałego na jej podstawie filmu.

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ferdynand VII na obrazach.

Przypisy

  1. Angel Smith: Historical dictionary of Spain. Lanham 2018, s. 291.
  2. Dominika Gołaszewska-Rusinowska: Cenzura w okresie restauracji burbońskiej. In: Historia a media. T. 3. Toruń 2017, s. 8.
  • p
  • d
  • e
Habsburgowie
Burbonowie
Bonaparte
Burbonowie
Sabaudczycy
Burbonowie

  • p
  • d
  • e
Dynastia Trastamara
Habsburgowie
  • Karol (1504–1516)
  • Filip (1527–1556)
  • Don Carlos (1556–1568)
  • Ferdynand (1571–1578)
  • Diego (1578–1582)
  • Filip (1582–1598)
  • Filip (1605–1621)
  • Baltazar Karol (1629–1646)
  • Filip Prospero (1657–1661)
  • Karol (1661–1665)
Burbonowie
  • Ludwik (1707–1724)
  • Ferdynand (1724–1746)
  • Karol (1759–1788)
  • Ferdynand (1788–1808)
  • Izabela (1830–1833)
  • Izabela (1851–1857)
  • Alfons (1857–1868)
  • Izabela (1875–1880)
  • Maria de las Mercedes (1880–1904)
  • Alfons (1904–1907)
  • Alfons Pio (1907–1931)
  • Filip (1977–2014)
  • Eleonora (od 2014)
  • p
  • d
  • e

  • p
  • d
  • e

  • p
  • d
  • e
  • Piotr Fernández (1170–1184)
  • Ferdynand Díaz (1184–1186)
  • Sancho Fernández (1186–1195)
  • Gonzalo Rodríguez (1195–1204)
  • Suero Rodríguez (1204–1206)
  • Ferdynand González de Marañón (1206–1210)
  • Piotr Arias (1210–1212)
  • García González de Arauzo (1212–1217)
  • Marcin Pelayo Barragán (1217–1221)
  • García González de Candamio (1221–1224)
  • Fernán Pérez Chacín (1224–1225)
  • Piotr González Mengo (1225–1237)
  • Rodrigo Íñiguez (1237–1242)
  • Pelay Pérez Correa (1242–1275)
  • Gonzalo Ruiz Girón (1275–1277)
  • Piotr Núñez (1277–1286)
  • Piotr Fernández Mata (1296–1293)
  • Jan Osórez (1293–1311)
  • Diego Múñiz (1311–1318)
  • García Fernández (1318–1327)
  • Vasco Rodríguez (1327–1338)
  • Vasco López (1338)
  • Alonso Meléndez de Guzmán (1338–1342)
  • Fadrique Alfonso de Castilla (1342–1358)
  • García Álvarez de Toledo (1359–1366)
  • Gonzal Mexía (1366–1371)
  • Ferdynand Osórez (1371–1383)
  • Piotr Fernández Cabeza de Vaca (1383–1384)
  • Rodrigo González de Mexia (1384)
  • Pedro Muñiz de Godoy (1384–1385)
  • Gercía Fernández de Villagarcía (1385–1387)
  • Lorenzo Suárez de Figueroa (1387–1409)
  • Enrique de Aragón (1409–1445)
  • Álvaro de Luna (1445–1453)
  • Jan II Kastylijski (1453 jako zarządzający)
  • Alfons de Castilla (1453–1454)
  • Henryk IV Kastylijski (1454–1462)
  • Beltrán de la Cueva (1462–1463)
  • Alfons de Castilla (po raz drugi, 1463–1467)
  • Juan Pacheco (1467–1474)
  • Rodrigo Manrique y Alonso de Cárdenas (1474–1476)
  • Ferdynand Aragoński (1476–1477)
  • Alonso de Cárdenas (1477–1493)
  • Karol I Hiszpański (1516–1556)
  • Filip II Habsburg (1556–1598)
  • Filip III Habsburg (1598–1621)
  • Filip IV Habsburg (1621–1665)
  • Karol II Habsburg (1665–1700)
  • Filip V Burbon (1700–1724)
  • Ludwik I Burbon (1724)
  • Filip V Burbon (1724–1746)
  • Ferdynand VI Burbon (1746–1759)
  • Karol III Burbon (1759–1788)
  • Karol IV Burbon (1788–1813)
  • Ferdynand VII Burbon (1813–1833)
  • Izabela II Burbon (1833–1868)
  • Alfons XII Burbon (1875–1885)
  • Alfons XIII Burbon (1886–1941)
  • Jan Burbon (1941–1975)
  • Jan Karol I Burbon (1975–2014)
  • Filip VI Burbon (od 2014)

  • p
  • d
  • e

  • p
  • d
  • e
Karol V Habsburg
Filip II Habsburg
  • Andrés Hurtado de Mendoza (1556-1560)
  • Diego López de Zúñiga y Velasco (1560-1564)
  • Francisco de Toledo (1569-1581)
  • Martín Enríquez de Almansa (1581-1583)
  • Fernando Torres y Portugal (1585-1590)
  • García Hurtado de Mendoza (1590-1596)
  • Luis de Velasco y Castilla (1596-1604)
Filip III Habsburg
  • Gaspar de Zúñiga Acevedo y Velasco (1604-1606)
  • Juan de Mendoza y Luna (1607-1615)
  • Francisco de Borja y Aragón (1615-1621)
Filip IV Habsburg
  • Diego Fernández de Córdoba (marqués de Guadalcázar) (1622-1629)
  • Luis Jerónimo Fernández de Cabrera y Bobadilla (1629-1639)
  • Pedro de Toledo y Leiva (1639-1648)
  • García Sarmiento de Sotomayor (1648-1655)
  • Luis Enríquez de Guzmán (1655-1661)
  • Diego de Benavides y de la Cueva (1661-1666)
Karol II Habsburg
  • Pedro Antonio Fernández de Castro (1667-1672)
  • Baltasar de la Cueva y Enríquez de Cabrera (1674-1678)
  • Melchor de Liñán y Cisneros (1678-1681)
  • Melchor de Navarra y Rocafull (1681-1689)
  • Melchor Portocarrero Lasso de la Vega (1689-1705)
Filip V Hiszpański
Ludwik I Hiszpański
  • José de Armendáriz (1724-1736)
Filip V Hiszpański
  • José Antonio de Mendoza Caamaño y Sotomayor (1736-1745)
Ferdynand VI
  • José Antonio Manso de Velasco (1745-1761)
Karol III Hiszpański
  • Manuel de Amat y Junyent (1761-1776)
  • Manuel Guirior (1776-1780)
  • Agustín de Jáuregui (1780-1784)
  • Teodoro de Croix (1784-1790)
Karol IV Hiszpański
  • Francisco Gil de Taboada (1790-1794)
  • Ambrosio O'Higgins (1796-1800)
  • Gabriel de Avilés y del Fierro (1801-1806)
  • José Fernando Abascal (1806-1816)
Ferdynand VII
  • Joaquín de la Pezuela (1816-1821)
  • José de la Serna (1821-1824)
  • ISNI: 0000000392381965
  • VIAF: 286447916
  • ULAN: 500122384
  • LCCN: n80040243
  • GND: 119307421
  • BnF: 12699052r
  • SUDOC: 028694325
  • SBN: LIAV156708
  • NLA: 36560931
  • NKC: jo20181014510
  • BNE: XX1724030
  • NTA: 070475725
  • BIBSYS: 3037533
  • Open Library: OL5331747A, OL366334A
  • PLWABN: 9810538286705606
  • NUKAT: n2008122928
  • J9U: 987007261018805171
  • CANTIC: a10433351
  • BNC: 000062138
  • ΕΒΕ: 100546
  • RISM: people/50049240
  • PWN: 3900447
  • Britannica: biography/Ferdinand-VII
  • Universalis: ferdinand-vii
  • SNL: Ferdinand_7.
  • VLE: ferdinandas-vii
  • Catalana: 0026629
  • DSDE: Ferdinand_7.
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 19266